Uchwała SN z dnia 18 lutego 1972 r., sygn. III CZP 4/71

Przewodniczący: sędzia J. Majorowicz. Sędziowie: J. Ignatowicz, J. Krajewski (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, z udziałem Prokuratora Prokuratury Generalnej PRL W. Sztejn, w sprawie z powództwa Franciszka S. i Walerii S. przeciwko Wiktorowi i Walerii małżonkom M., Mariannie B., Ryszardowi M., Janowi M., Wiktorowi T., Franciszce O., Walerii P. i Antoninie M. o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym i o przeniesienie własności nieruchomości, po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym dnia 18 lutego 1972 r. zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Wojewódzki w Katowicach postanowieniem z dnia 10 listopada 1971 r. do rozstrzygnięcia w trybie art. 391 k.p.c..

Czy podstawą powództwa o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym (art. 23 pr. rzecz.), skierowanego przeciwko osobie, która uzyskała wpis prawa współwłasności w księdze wieczystej na podstawie prawomocnego uwzględnienia jej roszczenia opartego na art. 231 § 1 k.c. może być kwestionowanie istnienia przesłanek tegoż roszczenia oraz czy z powództwem takim może wystąpić osoba, która równocześnie dochodzi własnego roszczenia opartego na art. 231 § 1 k.c. przeciwko innym osobom, tj. następcom prawnym właściciela tej samej nieruchomości?",

uchwalił:

W wypadku gdy jeden ze współposiadaczy samoistnych uzyskał na tej podstawie, że partycypował w budowie domu na cudzej nieruchomości, udział we własności tej nieruchomości (art. 231 k.c.), drugi współposiadacz może w powództwie skierowanym przeciwko dotychczasowemu właścicielowi całej nieruchomości domagać się przeniesienia przysługującego mu jeszcze udziału, a w procesie przeciwko pierwszemu współposiadaczowi także pozostałej ułamkowej części nieruchomości, jeżeli twierdzi, że wyłącznie on wzniósł budynek; obydwa roszczenia mogą być dochodzone w jednym pozwie skierowanym przeciwko obydwu współwłaścicielom, niezależnie od tego, czy i który z nich jest wpisany do księgi wieczystej.