Uchwała SN z dnia 20 kwietnia 1962 r., sygn. IV CO 9/62

Przewodniczący: sędzia W. Formański (sprawozdawca). Sędziowie: B. Łubkowski, S. Rejman.

Sąd Najwyższy w sprawie z wniosku Antoniego J. o zniesienie współwłasności nieruchomości, po rozpoznaniu zagadnienia prawnego przekazanego przez Sąd Wojewódzki w Bydgoszczy - Ośrodek w Toruniu do rozstrzygnięcia w trybie art. 388 k.p.c.: ,,Czy w przypadku, gdy zniesienie współwłasności nieruchomości przez podział w naturze nie jest możliwe, a sprzedaż nieruchomości na licytacji w celu zniesienia współwłasności może być krzywdząca dla niektórych współwłaścicieli i pozbawić ich warsztatu pracy, współwłaściciel ci mogą korzystać z ochrony z art. 3 przep. og. pr. cyw. i w jaki sposób sąd może tę ochronę zrealizować?" udzielił następującej odpowiedzi:

Norma art. 3 przep. og. pr. cyw. powinna być wzięta pod rozwagę przy rozstrzygnięciu każdej sprawy. Jeżeli przedmiotem zniesienia współwłasności jest nieruchomość rolna, której podział w naturze nie może być ze względów społeczno-gospodarczych dokonany, a sprzedaż w celu zniesienia współwłasności tej nieruchomości z licytacji publicznej nie byłaby możliwa bez pozbawienia niektórych współwłaścicieli podstaw ich egzystencji sąd, po rozważeniu sytuacji gospodarczej i materialnej osób zainteresowanych, zastosuje na podstawie art. 3 p.o.p.c. odpowiednie ograniczenia w stosunku do zgłoszonego żądania, np. przez odroczenie terminu licytacji na czas potrzebny do stworzenia przez takich współwłaścicieli nowych podstaw egzystencji. Oddalenie wniosku artykuł 3 p.o.p.c. mógłby uzasadniać jedynie w wyjątkowych okolicznościach".