Orzeczenie SN z dnia 29 maja 1962 r., sygn. I CR 566/62

(1 CR 566/62)

1.  Wobec równorzędności dróg postępowania niespornego i postępowania spornego w świetle przepisów kodeksu postępowania niespornego (art. 43) jest zasadą, że nie można w drodze postępowania, spornego żądać zmiany stosunku prawnego ustalonego w postępowaniu niespornym, jeśli ustawa (np. art. 70 pr. spadk.) nie stanowi inaczej.

Przepis art. 44 k.p.n. nie wprowadza żadnego wyjątku od tej zasady, w związku z czym w powództwie opartym na tym przepisie nie można żądać zmiany lub uchylenia ustalonego w postępowaniu niespornym stosunku prawnego. Jedynie przy utrzymaniu w mocy prawomocnego orzeczenia wydanego w postępowaniu niespornym osoba, która nie uczestniczyła w tym postępowaniu, może dochodzić swych praw, jeśli zostały one naruszone postanowieniem (por. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego C 593/52 OSN 1954, poz. 53). Chodzi w tym wypadku o wyrównanie uszczerbku powstałego w sferze materialnoprawnej osoby zainteresowanej na skutek pominięcia jej w postępowaniu niespornym.