Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 17 lutego 1954 r., sygn. C 1342/53

Sąd Najwyższy rozpoznawał przedstawione do rozstrzygnięcia składowi 7 sędziów pytanie prawne wynikłe w sprawie z powództwa Stanisławy K. przeciwko Marianowi K. o rozwód:

,,Czy strona pozwana, która w sprawie o rozwód nie wytoczyła powództwa wzajemnego o orzeczenie rozwodu, może wnieść rewizje od wyroku oddalającego powództwo?"

Sąd Najwyższy uchwalił i postanowił wpisać do księgi zasad prawnych następującą zasadę prawną:

W sprawie rozwodowej nie ma powództwa wzajemnego o rozwód. Pozwany może zaskarżyć wyrok oddalający powództwo o rozwód bez względu na to, czy i jakie wnioski zgłaszał w toku sprawy".

Uzasadnienie

Założeniem pytania przedstawionego do rozstrzygnięcia składowi 7 sędziów jest niewytoczenie przez pozwanego w sprawie o rozwód powództwa wzajemnego o rozwód. Należy więc przede wszystkim rozstrzygnąć zagadnienie takiego powództwa wzajemnego. Zagadnienie to mieści się jednak w zagadnieniu szerszym; nie jest bowiem do pomyślenia, aby pozwany mógł ze swej strony wytoczyć powództwo wyłącznie w formie pozwu wzajemnego, a nie mógł tego uczynić przez wniesienie pozwu samoistnego. Dlatego też kwestię, czy w sprawie o rozwód pozwany może wytoczyć powództwo wzajemne o rozwód, rozstrzygnie odpowiedź na pytanie: ,,czy małżonek, będący stroną pozwaną w toczącym się procesie o rozwód, może ze swej strony wytoczyć powództwo o rozwód". Jeżeli bowiem może je wytoczyć, nie miałoby już znaczenia, czy uczyni to w formie pozwu wzajemnego, czy też samoistnego przed tym samym lub - zależnie od właściwości miejscowej - innym sądem.