Wyrok NSA z dnia 10 maja 2023 r., sygn. II OSK 1735/22

Cudzoziemcy

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jacek Chlebny Sędziowie: sędzia NSA Zdzisław Kostka sędzia del. WSA Grzegorz Antas (spr.) po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A.Y. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 maja 2022 r. sygn. akt IV SA/Wa 609/22 w sprawie ze skargi A.Y. na postanowienie Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 28 stycznia 2022 r., znak KG-CU-IV-2.4224.114.2021 w przedmiocie nakazania opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 1. uchyla zaskarżony wyrok, zaskarżone postanowienie i poprzedzające je postanowienie Komendanta Placówki Straży Granicznej w P. z 17 listopada 2021 r. nr 03-083/154/D-POP/2021; 2. zasądza od Komendanta Głównego Straży Granicznej na rzecz A.Y. kwotę 737 (siedemset trzydzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 18 maja 2022 r., IV SA/Wa 609/22 oddalił skargę A.Y. na postanowienie Komendanta Głównego Straży Granicznej (dalej: KGSG) z 28 stycznia 2022 r. znak KG-CU-IV-2.4224.114.2021 w przedmiocie nakazania opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W odniesieniu do ustaleń faktycznych i prawnych, które stały za wydanym orzeczeniem, Sąd I instancji stwierdził, że Komendant Placówki Straży Granicznej w P. (dalej: KPSG) postanowieniem z 17 listopada 2021 r. nr 03-083/154/D-POP/2021, działając na podstawie art. 303b ust.1-3 w zw. z art. 303 ust. 1 pkt 9a ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2020 r. poz. 35 ze zm.), dalej: u.c., nakazał A.Y. opuszczenie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz orzekł o zakazie ponownego wjazdu przez ww. cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i innych państw obszaru Schengen na okres 3 lat.

W toku postępowania zażaleniowego KGSG postanowieniem z 28 stycznia 2022 r. utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie organu I instancji. Uzasadniając powyższe rozstrzygnięcie, KGSG wskazał, że KPSG dokonał w sprawie prawidłowej oceny stanu faktycznego i właściwie zastosował odpowiednie przepisy prawa. Z akt sprawy, jak wyjaśnił organ, wynika, że A.Y., obywatel S., został ujawniony w dniu 7 listopada 2021 r. na odcinku granicy państwa ochranianym przez PSG w P. w okolicach wsi G.– w odległości ok. [...] km od granicy polsko-białoruskiej po dokonaniu wraz z pięcioma innymi cudzoziemcami przekroczenia granicy wbrew obowiązującym przepisom. Cudzoziemiec nie posiadał dokumentów uprawniających do wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tej sytuacji organ sporządził protokół przekroczenia granicy i wydał zaskarżone postanowienie z 17 listopada 2021 r., które cudzoziemiec wykonał w tym samym dniu. Zdaniem organu, ww. postanowienie zawiera wystarczające uzasadnienie faktyczne i prawne pozwalające na stwierdzenie, jakie okoliczności legły u jego podstaw wraz z powołaniem odpowiednich przepisów prawa. Organ zauważył, że tryb określony w art. 303b ust. 1 u.c. dotyczy wyłącznie migrantów, którzy nie poszukują ochrony międzynarodowej, lecz w sposób nielegalny przedostają się przez zewnętrzną granicę UE z zamiarem poprawienia własnej sytuacji życiowej, rodzinnej lub ekonomicznej. Jak wynika z ogólnodostępnych informacji, cudzoziemcy przybywający z terytorium Białorusi przebywali tam w sposób legalny (posiadali wizy turystyczne lub korzystali z ruchu bezwizowego) i dobrowolny, a sama sytuacja w tym kraju jest stabilna i nie ma przesłanek, by uznać Białoruś za kraj, gdzie obywatelowi S., który przybył na to terytorium w celu turystycznym, zagrażałoby niebezpieczeństwo. Z tego względu wykonanie kontrolowanego postanowienia nie stanowi naruszenia zasady non-refoulement. KGSG podkreślił, że mając na uwadze, iż cudzoziemiec nie ubiega się o jakąkolwiek formę ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, uzyskiwanie przez organy SG informacji w zakresie tego, czy jego opuszczenie może wiązać się dla cudzoziemca z jakimkolwiek zagrożeniem jest pozbawione podstaw. Wnoszący zażalenie nie podważa faktu, że 17 listopada 2021 r. woli w zakresie udzielenia mu takiej ochrony nie wyrażał. Informacje zawarte m.in. na stronie internetowej Międzynarodowej Organizacji do Spraw Migracji (IOM) wskazują, że migranci, deklarujący wolę powrotu z terytorium Białorusi do krajów pochodzenia otrzymują niezbędne wsparcie w tym zakresie.