Wyrok NSA z dnia 28 lutego 2023 r., sygn. III OSK 1787/21

Policja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Przemysław Szustakiewicz Sędzia del. WSA Mariusz Kotulski po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Komendanta Wojewódzkiego Policji w Olsztynie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 23 maja 2019 r. sygn. akt II SA/Ol 316/19 w sprawie ze skargi S. S. na decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji w Olsztynie z dnia 22 lutego 2019 r., nr 16/2019/TK w przedmiocie wypłaty wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wyrokiem z 23 maja 2019 r. sygn. akt II SA/Ol 316/19 w sprawie ze skargi S. S. na decyzję Komendanta Wojewódzkiego Policji w Olsztynie z 22 lutego 2019 r., nr 16/2019/TK w przedmiocie wypłaty wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.) dalej "p.p.s.a." uchylił zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji.

W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji wskazał, że zaskarżona decyzja narusza prawo w stopniu powodującym konieczność wyeliminowania jej z obrotu prawnego. Oś sporu w sprawie sprowadza się do odróżnienia relacji pomiędzy utratą mocy przepisu uznanego za niekonstytucyjny, czyli jego derogacją z porządku prawnego, a jego stosowalnością, po wtóre, czy rzeczona niestosowalność może mieć skutek retroaktywny (ex tunc) i wreszcie, czy skutek wyroku TK może być uzależniony od formy (sposobu) stosowalności przepisu uznanego za niekonstytucyjny. Sąd I instancji uznał, iż w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 30 października 2018 r., sygn. akt K 7/15 możliwe było dokonanie takiej wykładni art. 115 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2017 r., poz. 2067 ze zm.), która pozwalałaby na wyliczenie i wypłatę należnego skarżącemu wyrównania ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Zgodnie z art. 190 ust. 1 Konstytucji RP orzeczenia TK mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne. Sądy administracyjne są zobowiązane do respektowania orzeczeń TK jako elementów kształtujących stan prawny oceniany przez sąd. Z kolei z art. 190 ust. 4 Konstytucji RP wynika możliwość wznowienia postępowania w zw. z wydaniem orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny. Pojęcie "wznowienia postępowania" powinno być rozumiane autonomicznie. Skutkiem uznania za niekonstytucyjne przepisów w określonym zakresie jest obowiązek zapewnienia przez wszystkie sądy, które orzekały na podstawie niekonstytucyjnych przepisów prawa, stanu zgodnego z Konstytucją w zakresie wiążąco rozstrzygniętym wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Jednocześnie w orzecznictwie przeważa pogląd o skuteczności ex tunc wyroków TK.