Wyrok NSA z dnia 21 czerwca 2023 r., sygn. II OSK 2273/20

Zabytki

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Siegień (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Tomasz Zbrojewski Sędzia del. WSA Grzegorz Antas Protokolant starszy asystent sędziego Izabela Kucharczyk-Szczerba po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2023 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 marca 2020 r. sygn. akt VII SA/Wa 2403/19 w sprawie ze skargi R. S. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 sierpnia 2019 r. nr DOZ-OAiK.650.305.2019.BKW w przedmiocie nakazu doprowadzenia zabytku do jak najlepszego stanu 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz R. S. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 11 marca 2020 r., sygn. akt VII SA/Wa 2403/19 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi R. S. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 sierpnia 2019 r. w przedmiocie nakazu doprowadzenia zabytku do jak najlepszego stanu, uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu pierwszej instancji.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Decyzją z dnia 14 stycznia 2019 r. [....] Wojewódzki Konserwator Zabytków, działając z urzędu na podstawie art. 49 ust. 1 w zw. art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. c) i f), art. 7 pkt 1 i 4, art. art. 36 ust. 1 pkt 1 oraz art. 91 ust. 4 pkt 4 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2067), dalej jako u.o.z., nakazał R. S. (dalej skarżąca), właścicielce nieruchomości, na której znajduje się cmentarz żydowski, zlokalizowany na terenie dz. nr [...], obr. [..], m. M., doprowadzenie zabytku do jak najlepszego stanu poprzez: 1) uporządkowanie zieleni, tj. usunięcie chwastów, kwiatów, mchów (płytko zakorzenionych), skoszenie trawy, z wyłączeniem usuwania krzewów, 2) odtworzenie muru cmentarnego w historycznych granicach cmentarza z użyciem, w miarę możliwości, materiału oryginalnego, 3) położenie odnalezionych fragmentów macew wzdłuż oryginalnej granicy cmentarza (np. po wewnętrznej stronie odbudowanego muru) lub utworzenie lapidarium (forma ekspozycji macew i lokalizacja lapidarium musi być skonsultowana z przedstawicielem Komisji Rabinicznej ds. Cmentarzy w W.), 4) przywrócenie z powrotem w obszar cmentarza przemieszczonej na teren sąsiedniej działki nr [...] w wyniku niwelacji ziemi (wraz z elementami cmentarza i szczątkami ludzkimi) - w sposób zgodny z wytycznymi Komisji Rabinicznej ds. Cmentarzy w W.