Wyrok NSA z dnia 13 czerwca 2023 r., sygn. I GSK 924/22

Prawa i obowiązki stron stosunku ubezpieczenia społecznego są określane przepisami o charakterze bezwzględnie obowiązującym, a organ nie może niczego świadczyć w ramach swobodnego uznania. Termin na rozliczenie i opłacenie składek, do których poboru jest zobowiązany ZUS, ma charakter terminu prawa materialnego i nie podlega przywróceniu. Regulacja prawna ubezpieczenia społecznego cechuje się tym, że ma ona charakter regulacji ścisłej, na którą składają się normy bezwzględnie obowiązujące. Z określonymi elementami stanu faktycznego przepisy prawa wiążą powstanie określonych skutków prawnych, niezależnie od woli stron i zasadniczo nie ma w prawie ubezpieczeń miejsca na przyznawanie uprawnień w drodze uznania. Ubezpieczeni mogą dysponować w szerokim zakresie swymi uprawnieniami, nie dotyczy to jednak sposobu wyznaczania obowiązków podmiotów ubezpieczeń społecznych.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Wegner Sędzia NSA Joanna Salachna (spr.) Sędzia del. WSA Małgorzata Bejgerowska po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 8 grudnia 2021 r. sygn. akt III SA/Gl 814/21 w sprawie ze skargi P. G. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21 września 2020 r. nr 060000/71/356948/2020/RDZ-ODW w przedmiocie zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. oddala skargę; 3. zasądza od P. G. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (dalej: WSA lub Sąd I instancji) wyrokiem z dnia 8 grudnia 2021 r., sygn. akt III SA/Gl 814/21 – po rozpoznaniu skargi P. G. (dalej: skarżący) na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: organ lub ZUS) z dnia 21 września 2020 r., nr 060000/71/356948/2020/RDZ-ODW w przedmiocie ulg w spłacaniu należności pieniężnych, do których nie stosuje się przepisów Ordynacji podatkowej – uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję z 17 lipca 2020 r.