Wyrok NSA z dnia 30 czerwca 2023 r., sygn. I GSK 1495/19

Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Beata Sobocha-Holc (spr.) Sędzia NSA Joanna Wegner Sędzia del. WSA Małgorzata Bejgerowska Protokolant Andrzej Wojdalski po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2023 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 16 kwietnia 2019 r. sygn. akt I SA/Bd 81/19 w sprawie ze skargi A. M. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 3 grudnia 2018 r. nr 0401.IOA.4125.2.2018 w przedmiocie solidarnej odpowiedzialności członka zarządu spółki za zaległości podatkowe w opłacie paliwowej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od A. M. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z 16 kwietnia 2019 r., sygn. akt I SA/Bd 81/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę A. M. (dalej: skarżący) na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy z 3 grudnia 2018 r. w przedmiocie odpowiedzialności członka zarządu J. Sp. z o.o. (dalej: Spółka) za zaległości w opłacie paliwowej za listopad 2013 r.

W wywiedzionej od powyższego wyroku skardze kasacyjnej skarżący wniósł o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Bydgoszczy do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

Na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r., poz. 259, dalej: P.p.s.a.) skarżący zarzucił naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie – a to:

1. art. 116 § 1 pkt 1 lit. b ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613 ze zm., dalej: O.p.) w związku z art. 10, art. 11 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 21 ust. 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2012 r., poz. 1112 ze zm., dalej: P.u.n.) przez niezastosowanie tego przepisu w okolicznościach faktycznych sprawy, a co za tym idzie nieuwzględnienie przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy negatywnej przesłanki odpowiedzialności członka zarządu za zaległości podatkowe Spółki, polegającej na tym, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości lub niewszczęcie postępowania zapobiegającego ogłoszeniu upadłości (postępowania układowego) w terminie, na który w wydanej decyzji wskazuje organ, nastąpiło bez jego winy; ponadto złożenie przez skarżącego przedwczesnego lub nieuzasadnionego wniosku o ogłoszenie upadłości w okresie dotyczącym prowadzonego postępowania w myśl zgodnego poglądu doktryny prawa handlowego mogło być przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej (art. 483 ustawy z 15 września.2000 r. – Kodeks spółek handlowych, Dz. U. Nr 94, poz. 1037, dalej: K.s.h.) ze strony Spółki (por. S. Sołtysiński i in., Kodeks spółek handlowych. Komentarz, tom IV, Warszawa 2009, s. 137-138); niezależnie od powyższego, w razie złożenia takiego wniosku przedwcześnie oraz pomimo braku jego zasadności, skarżący mógłby również narazić się na odpowiedzialność karną z art. 296 ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 89, poz. 553 ze zm., dalej: k.k.), zgodnie z którym "kto, będąc obowiązany na podstawie przepisów ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy, do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5"; ponadto organ podatkowy nie uwzględnił treści przepisów ówcześnie obowiązującego P.u.n., co skutkowało mylnym przekonaniem Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Bydgoszczy, że w okresie pełnienia przez skarżącego funkcji członka zarządu Spółki oraz w terminach wskazanych przez organ podatkowy w wydanej decyzji, zaistniały przesłanki, które uzasadniałyby złożenie przez niego wniosku o upadłość tej Spółki; oddalenie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy wniesionej skargi w pełni uzasadnia podniesienie tego zarzutu do rozpoznania przez Naczelny Sąd Administracyjny;