Wyrok NSA z dnia 13 września 2023 r., sygn. I GSK 2131/19

Ubezpieczenie społeczne

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Michał Kowalski Sędzia NSA Bogdan Fischer (spr.) sędzia del. WSA Jacek Boratyn Protokolant Zofia Frąckowiak po rozpoznaniu w dniu 13 września 2023 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej R. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 6 sierpnia 2019 r. sygn. akt III SA/Po 350/19 w sprawie ze skargi R. S. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 marca 2019 r. nr 398/2019 w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z 6 sierpnia 2019 r., sygn. akt III SA/Po 350/19 oddalił skargę R. S.(dalej "skarżący") na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Rzeszowie z dnia [...] marca 2019r. nr 398/2019 w przedmiocie odmowy umorzenia należności.

Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie sprawy.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Rzeszowie decyzją z dnia [...] marca 2019 r., na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 28 ust. 2, 3, 3 a i 3 b i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (j. t. Dz. U. z 2019 r., poz. 300), dalej "u.s.u.s.", odmówił skarżącemu umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za osobę prowadzącą działalność gospodarczą – za okres 10/2014-11/2014 w łącznej kwocie 941,78 zł. Organ przedstawił sytuacje życiową i materialna skarżącego i uznał, że w sprawie nie zostały spełnione przesłanki całkowitej nieściągalności zadłużenia, albowiem jest prowadzone wobec zobowiązanego skutecznie postępowanie egzekucyjne ze świadczenia emerytalnego w kwocie 1218,01 zł brutto jest dokonywane potrącenie w kwocie 204,39 zł.

Następnie skarżący złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, który wyrokiem z 6 sierpnia 2019 r., sygn. akt III SA/Po 350/19 ją oddalił. W ocenie Sądu, w świetle ustaleń faktycznych Zakład Ubezpieczeń Społecznych prawidłowo uznał, że w przypadku skarżącego nie zachodziły przypadki całkowitej nieściągalności, o których mowa w art. 28 ust. 3 u.s.u.s., uzasadniające umorzenie zaległych składek. Odkreślił, że wobec skarżącego prowadzone jest skutecznie postępowanie egzekucyjne z pobieranej przez niego emerytury. Skarżący nie przedstawił żadnej istotnej dokumentacji dotyczącej ponoszonych wydatków, ani stanu zdrowia. Mimo deklarowanej trudnej sytuacji materialnej skarżący nie korzysta z instytucjonalnych form pomocy społecznej. Podkreślił, że ciężar udowodnienia zaistnienia przesłanek do umorzenia zaległości wobec Zakładu spoczywa na zobowiązanym. Okoliczności ustalone w sprawie, na podstawie materiału dowodowego, którym dysponował organ pozwalają, w ocenie Sądu, bez uszczerbku dla wynikających z przepisów proceduralnych zasad prowadzenia postępowania, uznać, że skarżący nie wykazał, że ze względu na stan majątkowy i sytuację rodzinną nie jest w stanie opłacić zaległych należności, ponieważ pociągnęłoby to zbyt ciężkie skutki dla niego i jego rodziny.