Wyrok NSA z dnia 20 kwietnia 2023 r., sygn. II FSK 2568/20

Podatek dochodowy od osób fizycznych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Beata Cieloch Sędziowie Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz (spr.) Sędzia del. WSA Renata Kantecka Protokolant Mateusz Rumniak po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2023 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej H. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 lipca 2020 r. sygn. akt I SA/Po 541/17 w sprawie ze skargi H. W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 lutego 2017 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2008 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) uchyla zaskarżoną decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 lutego 2017 r. nr [...], 3) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu na rzecz H. W. kwotę 12 467 (dwanaście tysięcy czterysta sześćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

1.1. Wyrokiem z 30 lipca 2020 r., sygn. akt I SA/Po 541/17 w sprawie ze skargi H. W. (dalej: "Skarżąca") na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu (dalej: "DIS") z dnia 21 lutego 2017 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325, dalej: "p.p.s.a.") oddalił skargę.

1.2. Sąd pierwszej instancji przedstawił następujący stan faktyczny sprawy. Naczelnik Urzędu Skarbowego w S. (dalej: "NUS") decyzją z dnia 2 grudnia 2014 r. określił małżonkom W. i H. W. (dalej: "podatnicy", "Skarżący") zobowiązanie podatkowe w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2008 r. w wysokości 288.520,00 zł, przy nieuznaniu za dowód, w trybie art. 193 § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j.: Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm., dalej: "O.p."), księgi przychodów i rozchodów za 2008 r. prowadzonej przez podatnika w części dotyczącej: zawyżenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu rozliczenia nierzetelnych faktur zakupu towarów handlowych w kwocie 486.673,98 zł, zaniżenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu niezaewidencjonowanych kosztów zakupu towarów handlowych w kwocie 85.097,36 zł i zawyżenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu ujęcia tych samych faktur dokumentujących zakup towarów handlowych oraz rozliczenia faktur zakupu towarów handlowych wystawionych na inny podmiot w kwocie 6.189.60 zł. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że mąż Skarżącej w 2008 r. prowadził działalność gospodarczą pod nazwą w zakresie skupu surowców wtórnych (dalej: "M.L"). Przedmiotem działalności była sprzedaż hurtowa odpadów i złomu. Skarżąca uzyskiwała dochody z tytułu umowy o pracę. W złożonym w Urzędzie Skarbowym zeznaniu podatkowym PIT-36 o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2008, maż Skarżącej wykazał m.in.: przychód z prowadzonej działalności gospodarczej 1.228.343,90 zł, koszty uzyskania przychodu z prowadzonej działalności 867.219,77 zł, dochód z prowadzonej działalności gospodarczej 361.124,13 zł. Skarżąca wykazała dochód ze stosunku pracy w kwocie 36.337,54 zł. W ww. deklaracji PIT-36 podatnicy wykazali zobowiązanie w podatku dochodowym od osób fizycznych w kwocie 125.653,00 zł. W efekcie kontroli podatkowej stwierdzono nieprawidłowości mające wpływ na wysokość zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2008 r. W oparciu o zebrany materiał dowodowy NUS stwierdził, że zawyżenie kosztów uzyskania przychodu wynikało, m.in. z faktu, że podatnik ujął w księdze przychodów i rozchodów faktury, które zdaniem organu nie dokumentowały rzeczywistych transakcji gospodarczych. Powyższe faktury opiewały na łączną kwotę 486.673,98 zł. Swoje ustalenia organ zawarł w protokole badania ksiąg podatkowych męża Skarżącej, w którym w oparciu o przepis art. 196 § 6 O.p. stwierdzono nierzetelność podatkowej księgi przychodów i rozchodów za 2008 r. m.in. w części zawyżenia kosztów uzyskania przychodów z tytułu rozliczenia nierzetelnych faktur zakupu towarów handlowych w kwocie 486.673,98 zł. Jednocześnie organ kontroli skarbowej na podstawie art. 23 § 2 O.p. odstąpił od określenia podstawy opodatkowania w drodze oszacowania, stwierdzając, że dane wynikające z ksiąg podatkowych uzupełnione zostały dowodami uzyskanymi w toku postępowania i pozwalają na określenie podstawy opodatkowania bez oszacowania.