Wyrok NSA z dnia 17 stycznia 2023 r., sygn. I FSK 1657/18

Podatek od towarów i usług

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Artur Mudrecki, Sędzia NSA Mariusz Golecki, Sędzia NSA Sylwester Golec (spr.), Protokolant Krzysztof Zaleski, po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2023 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej M. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 19 kwietnia 2018 r. sygn. akt I SA/Łd 157/18 w sprawie ze skargi M. G. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi z dnia 11 grudnia 2017 r. nr 1001-IOV1.4103.151.2017.7.U03.KCA UNP:1001-17-119355 w przedmiocie określenia zobowiązania w podatku od towarów i usług za lipiec, sierpień i wrzesień 2014 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od M. G. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi kwotę 2700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrok sądu pierwszej instancji.

1.1. Wyrokiem z 19 kwietnia 2018 r., sygn. akt I SA/Łd 157/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę M. G. (powoływanego dalej jako: skarżący) na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi z 11 grudnia 2017 r. w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za lipiec, sierpień i wrzesień 2014 r. (wyrok z uzasadnieniem dostępny jest w bazie CBOSA na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl).

1.2. W uzasadnieniu wyroku sąd wskazał, że skarżący odliczył od podatku należnego podatek naliczony wynikający z faktur VAT, wystawionych na jego rzecz przez: M. Sp. z o.o. z siedzibą w W., X. Sp. z o.o. z siedzibą w W., N. Sp. z o.o. z siedzibą w W. i N.1 Sp. z o.o. z siedzibą w W. Faktury te dokumentowały nabycie odzieży, którą skarżący miał następnie sprzedawać w centrum handlowym w W.1 Zdaniem sądu z ustaleń poczynionych przez organy podatkowe wynika, że faktury wystawione przez te podmioty na rzecz skarżącego nie były wiarygodne, gdyż stwierdzały czynności, które nie zostały dokonane. Z materiału dowodowego zebranego w toku postępowania podatkowego wynika, że ww. podmioty nie prowadziły działalności gospodarczej i nie dokonały na rzecz skarżącego dostaw towarów, które zostały wykazane w zakwestionowanych w sprawie fakturach. Zdaniem sądu organy podatkowe zasadnie uznały, że skarżący wiedział lub co najmniej powinien był wiedzieć, że uczestniczy w oszustwie podatkowym przez ewidencjonowanie i uwzględnianie w deklaracjach podatkowych faktur niezgodnych ze stanem rzeczywistym. Skarżący nie zachował należytej staranności i przezorności kupieckiej przy zawieraniu kontaktów handlowych, a także - uwzględniając charakter prowadzonej przez niego działalności oraz rodzaj towaru, jaki miał być przedmiotem transakcji - wystarczającego zainteresowania kontrahentami przed rozpoczęciem oraz w trakcie współpracy z nimi. O braku należytej staranności po stronie skarżącego świadczy to, że skarżący przy zakupie towarów handlowych kierował się głównie niską ceną i wysoką jakością oraz nie posiadał jakichkolwiek innych dokumentów, poza fakturami zakupu, które potwierdzałyby dokonanie transakcji (np. dowodów magazynowych). Skarżący dokonywał płatności wyłącznie gotówką, mimo znacznych kwot transakcji. Płatności dokonywał przez przekazywanie gotówki różnym osobom o nieznanych personaliach, nie mając wiedzy i nie sprawdzając, czy posiadały one stosowne umocowania. W ocenie sądu, fakt dysponowania przez skarżącego taką ilością towaru, jaka odpowiadała ilości wykazanej w zakwestionowanych fakturach, nie jest dowodem na to, że towar ten został dostarczony przez ww. spółki z o.o. Zakwestionowane faktury nie dokumentują rzeczywistych transakcji między podmiotami uwidocznionymi w ich treści. Sąd wskazał, że skarżący nie spełnił warunków do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w zakwestionowanych fakturach, gdyż podatnik podatku VAT ma prawo odliczyć od podatku należnego podatek naliczony zapłacony wcześniej przy nabyciu towaru lub usługi, ale jedynie gdy dysponuje fakturą zakupu z uwidocznioną w niej kwotą podatku (naliczonego). Jednocześnie taka faktura powinna dokumentować rzeczywisty obrót towarami lub usługami, a więc musi być to faktura rzetelna zarówno pod względem podmiotowym, jak i przedmiotowym. Taka sytuacja w rozpatrywanej sprawie nie zachodzi, gdyż zakwestionowane faktury są nierzetelne pod względem podmiotowym.