Wyrok NSA z dnia 29 listopada 2022 r., sygn. II OSK 3626/19

Zabytki

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marzenna Linska-Wawrzon Sędziowie: sędzia NSA Robert Sawuła (spr.) sędzia del. WSA Agnieszka Wilczewska - Rzepecka Protokolant: asystent sędziego Julia Słomińska po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2022 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. G., H. G., G. G., J.G., M. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 marca 2019 r. sygn. akt VII SA/Wa 1886/18 w sprawie ze skargi Z. G., H. G., G. G., J. G., M. G. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 11 czerwca 2018 r. nr DOZ-OAiK.650.61.2018.AJ w przedmiocie nakazu przeprowadzenia robót budowlanych i prac konserwatorskich 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza solidarnie od Z. G., H. G., G.G., J. G. i M.G. na rzecz Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 7 marca 2019 r., VII SA/Wa 1886/18, Wojewódzki Sąd Administracyjny (powoływany dalej jako: WSA) w Warszawie oddalił skargę Z. G., H. G., G. G., J. G. i M. G. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (MKiDN) z 11 czerwca 2018 r., znak DOZ-OAiK.650.61.2018.AJ, w przedmiocie nakazu przeprowadzenia robót budowlanych i prac konserwatorskich. Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:

Jak wynika z ustaleń sądu wojewódzkiego, dworek w G., gm. [...], jako obiekt drewniany z ryglówki, będący zabytkiem architektury barokowej z drugiej połowy XVIII w., orzeczeniem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu z 2 sierpnia 1956 r., znak: Kl.IV-73/97/56, został uznany za zabytek. Wyrokując w sprawie VII SA/Wa 1886/18 kolejno wskazano, że w dniu 21 marca 2016 r. i 17 października 2017 r. Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków ("WWKZ" lub "organ I instancji") przeprowadził oględziny tego obiektu. W wyroku przywołano zasadnicze ustalenia dokonane podczas tych oględzin, w ramach których stwierdzono m. in., że wejście do piwnicy budynku jest niezabezpieczone, schody są zniszczone i częściowo przysypane ziemią. Ściany przedsionka prowadzącego do piwnicy oraz mury piwniczne zawilgocone, z widocznymi śladami destrukcji cegieł. Stan sklepień dość dobry. Ściany zewnętrzne kondygnacji nadziemnej budynku otynkowane, z licznymi pęknięciami w górnej części elewacji. Liczne ubytki tynku, widoczne naprawy wykonane tynkiem cementowym. Część okien w złym stanie zachowania, wypaczona, ze złuszczonymi powłokami malarskimi. Od wewnątrz, w południowej połowie korpusu budynku, widoczne partie pierwotnych ścian obwodowych, wykonanych w konstrukcji sumikowo-łątkowej. Stan ścian wewnętrznych zróżnicowany. Tynki wewnętrzne mocno zniszczone i odspojone od podłoża. Po wykonaniu remontu dachu (na podstawie pozwolenia z 2015 r.) nastąpiło widoczne zmniejszenie zagrzybienia i zawilgocenia. Podłogi w złym stanie, zakryte wykładzinami, legary ugięte i prawdopodobnie zniszczone. Schody na poddasze drewniane, do remontu. Belki stropowe zniszczone, ugięte, z widocznymi śladami korozji biologicznej. Podsufitka zniszczona i zawilgocona, z ubytkami. Polepa gliniana odspaja się. Stropy zostały odsłonięte w celu osuszenia (zdjęto partie podsufitki z płyt g-k). Pokrycie dachowe szczelne, brak śladów przeciekania. Na skutek wysychania drewna w słupach widoczne luzy na styku z krokwiami. Uzupełniono system odprowadzania wody opadowej poprzez wydłużenie rury spustowej przy wejściu do budynku. Obiekt przez długi czas był nieużytkowany i zaniedbywany, nie prowadzono bieżącej konserwacji ani remontów. Ewentualne naprawy wykonywane były wadliwie, w niewłaściwej technologii. Uznano, że za obecny stan zachowania odpowiedzialny jest zarówno właściciel, jak i dzierżawcy. Podczas oględzin wykonano dokumentację fotograficzną.