Wyrok NSA z dnia 9 czerwca 2021 r., sygn. II OSK 3704/19

Ochrona zdrowia

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Jurkiewicz Sędziowie Sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak (spr.) po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody Łódzkiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 24 lipca 2019 r. sygn. akt III SA/Łd 358/19 w sprawie ze skargi W. B. na czynność Wojewody Łódzkiego z dnia [...] lutego 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy skierowania do odbywania szkolenia specjalizacyjnego oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wyrokiem z dnia 24 lipca 2019 r. w sprawie ze skargi W. B. na czynność Wojewody Łódzkiego z dnia [...] lutego 2019 r. w przedmiocie odmowy skierowania do odbywania szkolenia specjalizacyjnego, w punkcie 1, stwierdził bezskuteczność zaskarżonej czynności, zaś w punkcie 2, zasądził od Wojewody na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania.

Wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy:

Pismem z dnia [...] lutego 2019 r. Wojewoda Łódzki odmówił W. B. wydania skierowania do odbywania szkolenia specjalizacyjnego, gdyż w terminie do dnia [...] listopada 2018 r. nie zostało mu przyznane przez Okręgową Izbę Lekarską w L. prawo wykonywania zawodu po ukończonym stażu podyplomowym.

W dniu [...] marca 2019 r., W. B. złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na rozstrzygnięcie Wojewody Łódzkiego z dnia [...] lutego 2019 r.

Wojewoda Łódzki w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uwzględnił skargę.

W ocenie Sądu organ administracji odmawiając skarżącemu skierowania do odbywania szkolenia specjalizacyjnego naruszył przepis § 7 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 2 stycznia 2013 r. w sprawie specjalizacji lekarzy i lekarzy dentystów (Dz.U. z 2013 r., poz. 26 ze zm.; dalej "rozporządzenie"). Sąd I instancji stanął na stanowisku, że piętnastodniowy termin, o którym mowa w § 7 ust. 4 rozporządzenia nie jest terminem prawa materialnego. Dla uznania, że dany termin jest terminem prawa materialnego konieczne jest ustalenie, że jego niezachowanie ma wpływ na sytuację materialnoprawną podmiotu, którego dotyczy (np. powoduje wygaśnięcie lub ograniczenie jego praw lub obowiązków o charakterze materialnoprawnym). Skutek niezachowania terminu musi jednak wynikać z konkretnej normy prawnej i nie może być określony na podstawie domniemania. W niniejszej sprawie z § 7 ust. 4 rozporządzenia, w ocenie Sądu, nie wynika, że niezachowanie terminu 15 dni przez wojewodę powoduje wygaśnięcie prawa lekarza do otrzymania skierowania do odbywania szkolenia specjalizacyjnego. Treść wymienionego przepisu nie wskazuje takiego skutku, a więc brak jest, zdaniem Sądu, podstaw do uznania, że jest to termin prawa materialnego. Sąd uznał, że piętnastodniowy termin, o którym mowa w § 7 ust. 4 rozporządzenia, jest terminem instrukcyjnym. Zaznaczył, że terminy określone dla organu administracji z reguły służą zapewnieniu sprawności postępowania i ich przekroczenie co do zasady nie wywołuje skutków prawnych negatywnych dla strony. Są to z reguły terminy porządkowe. Taki też charakter należy przyjąć co do piętnastodniowego terminu do wydania przez wojewodę skierowania, o którym mowa w § 7 ust. 4 rozporządzenia. Sąd zaznaczył, że podstawową przesłanką wydania skierowania przez wojewodę jest zakwalifikowanie lekarza do odbywania szkolenia specjalizacyjnego. W sytuacji gdy lekarz, po przeprowadzeniu odpowiedniego postępowania, został zakwalifikowany do odbywania szkolenia specjalizacyjnego, to powinien otrzymać skierowanie do odbycia takiego szkolenia. Przedstawienie przez lekarza dokumentu "Prawo wykonywania zawodu lekarza", aczkolwiek jest przesłanką ważną i niezbędną do wystawienia skierowania, ma jednak charakter tylko formalny. Pewne opóźnienie w złożeniu tego dokumentu, w ocenie sądu, nie może uniemożliwiać wydania skierowania przez wojewodę skoro lekarz został wcześniej zakwalifikowany do odbycia szkolenia. Odmowa wydania skierowania w takim przypadku (tzn. gdy dokument "Prawo wykonywania zawodu lekarza" złożono z opóźnieniem) byłoby, zdaniem Sądu, zbyt rygorystyczną oceną wymogu formalnego w sytuacji, gdy lekarz przeszedł postępowanie kwalifikacyjne z wynikiem pozytywnym. W związku z czym termin wystawienia przez wojewodę skierowania, o którym mowa w § 7 ust. 4 rozporządzenia, należy traktować jako mający charakter porządkowy. Zdaniem Sądu, dopuszczalne jest wystawienie przez wojewodę skierowania po upływie piętnastodniowego terminu określonego w § 7 ust. 4 rozporządzenia w przypadku złożenia przez lekarza dokumentu "Prawo wykonywania zawodu lekarza" z pewnym opóźnieniem. W sytuacji gdyby przyjąć odmienny pogląd, a mianowicie, że wojewoda nie może wystawić skierowania po upływie piętnastu dni od zakończenia postępowania kwalifikacyjnego (z wyjątkiem dwóch przypadków określonych w § 7 ust. 4 rozporządzenia), to i tak nie miałby on zastosowania do skarżącego. W. B. nie został bowiem pouczony przez organ administracji o terminie w jakim winien złożyć dokument "Prawo wykonywania zawodu lekarza". Jak wynika bowiem z oświadczenia skarżącego złożonego na rozprawie nie wiedział on, że wymieniony dokument winien złożyć do [...] listopada 2018 r., a dowiedział się o tym terminie dopiero po jego upływie z korespondencji prowadzonej z wojewodą. Sąd zaznaczył, że ogłoszenie o postępowaniu kwalifikacyjnym do odbywania szkolenia specjalizacyjnego przez lekarzy, jakie ukazało się na stronie internetowej Wojewody Łódzkiego, nie zawierało informacji o terminie w jakim lekarz musi złożyć dokument "Prawo wykonywania zawodu lekarza". W szczególności brak było informacji, że lekarz zakwalifikowany do odbycia szkolenia musi złożyć wymieniony dokument w terminie [...] dni od zakończenia postępowania kwalifikacyjnego, a jeżeli uchybi temu terminowi, to nie zostanie wystawione skierowanie przez wojewodę. Okoliczność ta jest niesporna i została potwierdzona na rozprawie przez pełnomocnika organu. Sąd nie podzielił poglądu pełnomocnika organu wyrażonego na rozprawie, że wprawdzie w ogłoszeniu o postępowaniu kwalifikacyjnym nie określono terminu do złożenia spornego dokumentu lecz skarżący winien go znać, bo został on określony w § 7 ust. 4 rozporządzenia. W ocenie Sądu w ogłoszeniu o postępowaniu kwalifikacyjnym obowiązkiem organu było dokładne określenie terminu, do którego lekarz ma przedłożyć dokument "Prawo wykonywania zawodu lekarza" oraz przedstawienie konsekwencji prawnych przekroczenia tego terminu. Gdyby w niniejszej sprawie wojewoda to uczynił, to odmowa wydania skarżącemu skierowania do odbywania specjalizacji byłaby w uzasadniona. Skoro jednak ogłoszenie wojewody nie zawierało wymienionych informacji (tzn. co do terminu do złożenia dokumentu oraz nie wyjaśniało konsekwencji przekroczenia terminu), to odmowa wydania skierowania nie miała racjonalnego i logicznego uzasadnienia.