Wyrok NSA z dnia 18 kwietnia 2019 r., sygn. II OSK 1065/18

Inne

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jacek Chlebny Sędziowie Sędzia NSA Roman Hauser Sędzia del. NSA Andrzej Irla (spr.) po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej I. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 2017 r. sygn. akt VII SA/Wa 743/17 w sprawie ze skargi I. G. na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] stycznia 2017 r., nr [...] w przedmiocie odmowy uzgodnienia pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego 1. uchyla zaskarżony wyrok oraz zaskarżone postanowienie a także poprzedzające je postanowienie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia [...] października 2016 r. (nr [...]); 2. zasądza od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz I. G. kwotę 797 zł (siedemset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie objętym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 27 listopada 2017 r. (sygn. akt VII SA/Wa 743/17) oddalił skargę I. G. na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] stycznia 2017 r. znak [...] w przedmiocie odmowy uzgodnienia pozwolenia na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego.

Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

Starosta Oławski wystąpił do Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków o uzgodnienie projektu budowlanego zamiennego dotyczącego budowy przez I. G. budynku mieszkalnego jednorodzinnego w zabudowie wolnostojącej (wraz z wewnętrzną linią zasilania elektroenergetycznego) na działkach nr [...] i [...] położonych w obszarze historycznego układu ruralistycznego wsi G. (gmina [...]). Jako podstawę prawną uzgodnienia wskazał art. 39 ust. 3 ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2016 r., poz. 290).

Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków postanowieniem z [...] października 2016 r. (nr [...]) wydanym na podstawie art. 89 pkt 2, art. 91 ust. 4 pkt 4 ustawy z 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2014 r., poz. 1446) oraz art. 39 ust. 3 ustawy Prawo budowlane, odmówił uzgodnienia tego projektu budowlanego. Przedstawił jak kształtuje się historyczny układ przestrzenny wsi G.. Akcentował w tym zakresie m.in., że układ ten tworzy wydłużona ulicówka, zabudowa mieszkalno-gospodarcza skupiona wokół głównego traktu komunikacyjnego, usytuowany w centrum wsi kościół i zabudowania podworskie. Dominują obejścia zagrodowe i mniejsze, mieszkalno-gospodarskie na wąskich działkach siedliskowych na obrzeżach wsi, o prostych zwartych bryłach, oparte na rzucie prostokąta, jedno lub dwukondygnacyjne, z dwuspadowymi stromymi dachami (kąt nachylenia 38°-45°). Wskazywał organ administracji, że historyczna kompozycja przestrzenna miejscowości, w tym zagospodarowanie poszczególnych parceli oraz typ zabudowy, zachowały się w dobrym stanie i stanowią wartość kulturową tej miejscowości. Pojedyncze zaś współczesne realizacje, które naruszyły walory zabytkowe założenia przestrzennego, nie mogą wyznaczać jego sposobu zagospodarowania. W ocenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, nowa zabudowa powinna nawiązywać do otaczających budynków o zachowanych tradycyjnych wzorach kulturowych w zakresie rozplanowania, proporcji, charakteru bryły i formy dachu. Będąca przedmiotem uzgodnienia budowa nie nawiązuje jednak do otoczenia. Wynika to głównie z przyjętej przez inwestora bryły obiektu, czy geometrii dachu. Zdaniem organu konserwatorskiego, gabaryty, rozplanowanie i ukształtowanie projektowanego budynku rażąco odbiegają od tradycyjnej, prostej i oszczędnej w wyrazie zabudowy funkcjonującej na terenie historycznego układu ruralistycznego wsi G.. Projekt budowlany przewiduje rozczłonkowaną bryłę budynku wraz ze słupami żelbetonowymi wspierającymi taras. Wojewódzki Konserwator Zabytków podkreślał to, że objęty uzgodnieniem planowany obiekt budowlany ma zostać zrealizowany w centrum wsi, w tylnej części dawnej parceli oraz w sąsiedztwie zabudowy historycznej i zespołu sakralnego wpisanego do rejestru zabytków. Nieregularna i mocno rozczłonkowana bryła obiektu, dach wielospadowy o kącie nachylenia połaci 32° z "ażurowymi" fragmentami, nie nawiązują do ładu przestrzennego wsi G.. Dodał organ konserwatorski, że inwestycja nie jest możliwa do realizacji z uwagi na niezgodność projektu budowlanego z uchwałą Rady Gminy Oława nr [...]z dnia [...] października 2002 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi G.. Inwestycja narusza m. in. wymogi w zakresie dopuszczalnego kąta nachylenia połaci dachu.