Wyrok NSA z dnia 26 lutego 2019 r., sygn. I OSK 270/19

Nieruchomości

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jan Paweł Tarno po rozpoznaniu w dniu 26 lutego 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 września 2018 r. sygn. akt IV SA/Wa 2262/18 w sprawie ze sprzeciwu Gminy J. od decyzji Wojewody M. z dnia [...] czerwca 2018 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 17 września 2018 r., IV SA/Wa 2262/18, oddalił sprzeciw Gminy J. od decyzji Wojewody M. z [...] czerwca 2018 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odszkodowania. W uzasadnieniu Sąd I instancji podniósł, że organ odwoławczy zastosował normę art. 138 § 2 k.p.a. wobec stwierdzenia naruszenia przez organ I instancji przepisów postępowania, tj. art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 oraz art. 107 § 3 k.p.a. Uznał, że doszło do uchybień w przeprowadzonym postępowaniu wyjaśniającym. Fakt sporządzenia operatu szacunkowego przez wykwalifikowanego rzeczoznawcę majątkowego, nie zwalniał bowiem organu z obowiązku przeprowadzenia analizy operatu i dokonania oceny jego poprawności. Zdaniem organu odwoławczego - organ I instancji nie wyjaśnił w sposób wyczerpujący i nienasuwający wątpliwości okoliczności faktycznych istotnych dla prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy ustalenia odszkodowania za wyżej opisaną nieruchomość. W ocenie organu odwoławczego operat szacunkowy nie spełnia wymogów określonych przepisami prawa. Dokonana wycena nie jest wiarygodna i w takiej postaci nie mogła stanowić podstawy do ustalenia odszkodowania w drodze decyzji administracyjnej. Wszystkie te twierdzenia organu odwoławczego nie były nacechowane gołosłownością, ale zostały poparte konkretnymi przykładami, wytykami, ściśle znajdującymi swoje źródło w sporządzonym operacie. Wobec przedstawienia wszystkich tych uchybień w stanie sprawy Sąd odstąpił od ich powtórzenia. Uchybienia te stanowią natomiast zakres sprawy wymagający koniecznego wyjaśnienia, jako mający wpływ na jej ostateczne rozstrzygnięcie. Działalność rzeczoznawcy nie może być dowolna. Choć wybór podejścia i techniki szacowania należy do rzeczoznawcy, to zadaniem organu jest dokonanie kontroli operatu pod względem zgodności z przepisami ustawy o gospodarce nieruchomościami i rozporządzenia w sprawie wyceny. Powyższe winno nastąpić przez zlecenie rzeczoznawcy majątkowemu sporządzenia nowego operatu szacunkowego, który wszystkie wątpliwe kwestie związane z wyceną nieruchomości będącej przedmiotem sprawy weźmie pod uwagę. Następnie operat ten, jako miarodajny dowód w sprawie, zgodnie z zasadami postępowania dowodowego, winien zostać poddany ocenie organu I instancji. Ostatecznie potrzeba ustalenia wysokości odszkodowania za nieruchomość jako stanowiąca istotę sprawy i wymagająca przeprowadzenia ponownej wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, a zarazem przekraczająca uprawnienie postępowania uzupełniającego dopuszczalnego art. 136 k.p.a., przesądziła o prawidłowości zastosowania przez organ odwoławczy art. 138 § 2 k.p.a. Oznacza to, że zaistniała potrzeba wyjaśnienia zakresu sprawy mającego istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Wszystko to dowodzi, że przeprowadzona przez Sąd kontrola legalności zaskarżonej decyzji - według dopuszczalnego w ramach instytucji sprzeciwu kryterium, tj. zgodności zaskarżonej decyzji z zastosowanym art. 138 § 2 k.p.a. - wykazała, że nie narusza ona tego przepisu prawa. Tym samym sprzeciw nie został uwzględniony.