Wyrok NSA z dnia 25 kwietnia 2018 r., sygn. I OSK 1920/16

Pomoc społeczna

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Paweł Tarno, Sędzia NSA Elżbieta Kremer, Sędzia NSA Marian Wolanin (spr.), Protokolant asystent sędziego Katarzyna Kudrzycka, po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2018 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej T. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 kwietnia 2016 r. sygn. akt I SA/Wa 1277/15 w sprawie ze skargi T. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania pomocy społecznej w formie posiłku oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Wa 1277/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę T. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] maja 2015 r., Nr [...], w przedmiocie odmowy przyznania pomocy społecznej w formie posiłku.

W uzasadnieniu wyroku wskazano, że wnioskiem z dnia [...] marca 2014 r. T. G. zwróciła się do Dyrekcji Centrum Pomocy Społecznej Dzielnicy [...] o przyznanie świadczeń z pomocy społecznej, wskazując określone formy pomocy oraz informując, w związku z jakimi wydatkami domaga się wsparcia. Wśród wnioskowanych świadczeń wymieniła m.in. przyznanie posiłku w barze "[...]". Prezydent [...], decyzją z dnia [...] kwietnia 2014 r., odmówił przyznania T. G. wnioskowanego świadczenia stwierdzając, że wnioskodawczyni utrzymuje się z renty w wysokości 753,27 zł, zaś od marca 2014 r. w wysokości 769,05 zł, ponadto uzyskuje dodatek mieszkaniowy, jednak nie udzieliła pracownikowi socjalnemu informacji o jego wysokości i nie okazała stosownego dokumentu. Powołując się na treść art. 48 ust. 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2013 r. poz. 182, ze zm.), organ pierwszej instancji stwierdził, że wnioskodawczyni nie kwalifikuje się do pomocy w formie jednego gorącego posiłku dziennie, gdyż dzięki otrzymywanej rencie może zakupić artykuły spożywcze, a wyposażenie jej mieszkania pozwala na samodzielne przygotowanie posiłku. Ponadto w dacie wydania decyzji ważne były uprzednio udzielone wnioskodawczyni skierowania do instytucji zajmujących się wydawaniem posiłków i składników do ich przyrządzania. Po rozpatrzeniu odwołania T. G. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] decyzją z dnia [...] maja 2015 r. utrzymało w mocy decyzje organu pierwszej instancji stwierdzając, że przekroczenie przez skarżącą progu dochodowego określonego w ustawie o pomocy społecznej nie pozwalało na przyznanie jej świadczenia pieniężnego na podstawie art. 39 ust. 1 i 2 powołanej ustawy. Natomiast wsparcie przewidziane w art. 41 powołanej ustawy, tj. specjalny zasiłek celowy, jest przyznawane w ramach uznania administracyjnego, a jego udzielenie nie może być dowolne. Zasiłek ten nie jest przewidziany na pokrywanie pełnych kosztów utrzymania osoby objętej pomocą, lecz jest przyznawany tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach, które zachodzą m. in. w razie nadzwyczajnych zdarzeń losowych sytuujących stronę w wyjątkowo trudnym położeniu i wyraźnie odbiegają od typowych sytuacji osób kwalifikujących się do otrzymania pomocy społecznej przy spełnieniu kryterium dochodowego. W ocenie organu odwoławczego, celem pomocy społecznej jest wspieranie zainteresowanej osoby w trudnej sytuacji życiowej i zdrowotnej przy jej aktywnym udziale. Organ udzielający wsparcia musi mieć przy tym możliwość zweryfikowania, czy własne zasoby strony są wystarczające do przezwyciężenia trudnej sytuacji, a także czy zasoby finansowe strony lub przyznane jej świadczenia nie są marnotrawione. Brak współdziałania osoby z pracownikiem socjalnym może stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczenia z pomocy społecznej. Organ odwoławczy miał także na względzie okoliczność, że skarżąca utrudniała ustalenie swojej sytuacji, odmawiając okazania pracownikowi socjalnemu decyzji przyznającej dodatek mieszkaniowy oraz odmawiając podania informacji o jego wysokości.