Wyrok NSA z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. I OSK 1687/17

Pomoc społeczna

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wiesław Morys Sędziowie: Sędzia NSA Elżbieta Kremer Sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A.G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 24 listopada 2016 r. sygn. akt II SA/Po 700/16 w sprawie ze skargi A.G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [...] lipca 2016 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia [...] listopada 2016r. sygn. akt II SA/Po 700/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę A.G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu z dnia [...] lipca 2016r. Nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego.

Wspomniany wyrok zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:

A.G. w dniu [...] października 2013r. wniósł do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w [...] dalej powoływanego jako "MOPR", wniosek o udzielenie pomocy na uregulowanie czynszu za miesiąc wrzesień 2013r. w kwocie 714,20zł oraz na zakup ciepłej odzieży w kwocie 140,00zł. Żądanie to potwierdził w toku wywiadu środowiskowego przeprowadzonego w dniu [...] października 2013r.

Decyzją z dnia [...] października 2013r. znak: [...] Prezydent Miasta Poznania odmówił wnioskodawcy, na podstawie art. 39, art. 41 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2013r. poz. 182 ze zm.), dalej powoływanej jako "u.p.s.", udzielenia pomocy finansowej na uregulowanie czynszu za wrzesień 2013r. w kwocie 714,20zł oraz na zakup ciepłej odzieży w kwocie 140,00zł. W motywach rozstrzygnięcia organ I instancji wyjaśnił, że wnioskodawca prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, a jego dochód z tytułu renty z ZUS w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku wynosił 717,35zł. Powołując się na art. 8 ust. 1 pkt 1 u.p.s. organ przypomniał, że prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje dla osoby prowadzącej jednoosobowe gospodarstwo domowe, gdy nie przekracza ona kryterium dochodowego w kwocie 542 zł. Zważywszy na dochód wnioskodawcy, który przekracza o 175,35zł kryterium dochodowe, nie jest możliwe udzielenie pomocy w postaci zasiłku celowego. Organ rozważył jednocześnie, czy - w świetle art. 41 pkt 1 i 2 u.p.s. - przyznać stronie specjalny zasiłek celowy. Ustalił w tym zakresie na podstawie przeprowadzonego wywiadu środowiskowego, że w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku A.G. nie opłacił rachunku za gaz w kwocie 87,82 zł, a za zużycie wody, ścieków i śmieci zapłacił administratorowi kwotę 100 zł. Zakupił też leki na kwotę 241,16zł. Łącznie miesięczne wydatki na leki i świadczenia mieszkaniowe wyniosły 341,16zł, zatem na zaspokojenie pozostałych potrzeb pozostało wnioskodawcy 476,19zł. Organ uznając, że zakup ciepłej odzieży nie jest wydatkiem niespodziewanym stwierdził, że strona mogła na ten cel odkładać środki w miesiącach poprzednich. Zaznaczono przy tym, że od stycznia 2011r. wnioskodawca otrzymuje regularną i w maksymalnej wysokości comiesięczną pomoc na żywność i energię. Ponadto, jak wyjaśniono, decyzjami z dnia [...] lipca 2013r. nr [...] i nr [...] przyznano stronie specjalny zasiłek celowy w kwocie 150zł z przeznaczeniem na pokrycie kosztów energii oraz comiesięczną pomoc w kwocie 300zł z przeznaczeniem na zakup żywności na okres od sierpnia do października 2013r. Tym samym we wrześniu wnioskodawca faktycznie dysponował kwotą 1017,35zł. Zważywszy na to organ stwierdził, że strona faktycznie oczekuje całkowitego przeniesienia na organy pomocy społecznej kosztów najmu mieszkania, co byłoby sprzeczne z zasadą subsydiarności. Wnioskodawca - zdaniem organu - powinien zaś intensywniej i we własnym zakresie poszukiwać innego mieszkania o mniejszym metrażu i czynszu. Poza tym po otrzymaniu stanowiska właściciela budynku A.G. będzie miał podstawy do złożenia wniosku o przyznanie dodatku mieszkaniowego, zaś w dalszej kolejności wnioskodawca będzie mógł złożyć wniosek o przydział mieszkania socjalnego lub wnioskować o mieszkanie komunalne o powierzchni do 35m2. Organ pouczył też stronę, że istnieją inne formy wynajmu mieszkania np. przez spółdzielnie mieszkaniowe, zrzeszenia prywatnych właścicieli, wspólnoty mieszkaniowe i biura wynajmu mieszkań. Organ zalecił też, by wnioskodawca ponownie zwrócił się do administratora budynku o zamianę mieszkania na mniejsze, a także ponawiał taki wniosek co pół roku, albowiem mogą następować zmiany w zasobach mieszkaniowych. W decyzji zaznaczono, że zgodnie z zasadą pomocniczości osoby powinny czynić wszystko, co mieści się w ich możliwościach, aby podołać własnym zadaniom życiowym.