Wyrok NSA z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. I OSK 1489/17

Żołnierze zawodowi

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wiesław Morys (spr.) sędzia NSA Elżbieta Kremer sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 23 lutego 2017 r., sygn. akt III SA/Gd 951/16 w sprawie ze skargi M. K. na decyzję Dowódcy Jednostki Wojskowej Nr [...] w G. z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu równowartości kosztów poniesionych na utrzymanie i naukę oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę M. K. na sprecyzowaną w sentencji decyzję Dowódcy Jednostki Wojskowej nr [...] w G.

Przedstawiając w jego uzasadnieniu stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji wskazał, iż zaskarżoną decyzją utrzymano w mocy decyzję Dowódcy Jednostki Wojskowej nr [...] z dnia [...] czerwca 2016 r. w przedmiocie zwrotu zwaloryzowanych kosztów poniesionych na utrzymanie i naukę żołnierza zawodowego. W jej motywach podano, iż podporucznik marynarki M. K. rozpoczął naukę w Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni w dniu [...] sierpnia 2007 r., a ukończył ją w dniu [...] września 2012 r. Powołany został do zawodowej służby wojskowej w dniu [...] września 2012 r., natomiast w dniu [...] marca 2016 r. złożył wypowiedzenie stosunku służbowego, w wyniku którego zapadła decyzja z dnia [...] maja 2016 r. o jego zwolnieniu ze służby z dniem [...] września 2016 r. Wobec czego organ, na podstawie m.in. art. 54 ust. 1, 3-5 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2004 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. (Dz. U. Nr 179, poz. 1750 ze zm.), dalej ustawa, art. 11 ustawy o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw z dnia 24 sierpnia 2007 r. (Dz. U. Nr 176, poz. 1242) oraz § 15, § 17 i § 18 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 24 maja 2004 r. w sprawie kierowania i udzielania pomocy żołnierzom zawodowym w związku z pobieraniem przez nich nauki oraz ustalania równowartości kosztów poniesionych w związku z nauką (Dz. U. Nr 135, poz. 1451), zobowiązał wymienionego żołnierza do zwrotu kwoty 42.218 zł. W jego ocenie zastosowanie w sprawie mają dotychczasowe przepisy (sprzed przywołanej noweli), które zobowiązują do zwrotu kosztów poniesionych na naukę i utrzymanie żołnierza uczącego się, jeżeli wypowie on stosunek służbowy w okresie nieprzekraczającym okresu dwa razy dłuższego od czasu trwania nauki. Z przedstawionego przez uczelnię wyliczenia wynika, iż koszty te wyniosły 65.719,98 zł, a po waloryzacji 70.370,81 zł. Zwrot następuje w wysokości proporcjonalnej do czasu służby, jaki pozostał do odbycia, czyli za 2222 dni. Tę ilość organ pomnożył przez 19 zł dziennego kosztu nauki i utrzymania. Szczegółowe wyliczenia ujawnił w motywach decyzji. W odwołaniu M. K. postulował jej uchylenie, dowodząc naruszenia prawa materialnego, a to art. 54 ust. 1 i 2 w związku z art. 132 ustawy w związku z art. 159 i art. 2 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., poz. 572), mającego polegać na wadliwym określeniu początku biegu okresu dwukrotnie dłuższego od czasu trwania studiów, a to z uwagi na przyjęcie jako daty początkowej dnia ukończenia studiów magisterskich, podczas gdy należało osobno liczyć ukończenie studiów I i II stopnia. Nadto ich naruszenia upatrywał w przyjęciu błędnego brzmienia ustawy, wskazując na niewłaściwość zastosowania przepisów znowelizowanych, podczas gdy należało przyjąć brzmienie ustawy obowiązujące 1 stycznia 2010 r., bo taki był stan prawny w dacie rozpoczęcia przez odwołującego się studiów II stopnia. Wreszcie podniósł naruszenie prawa procesowego poprzez pominięcie jego twierdzeń i niewyjaśnienie istotnych okoliczności sprawy. Zaskarżoną decyzją organ odwoławczy utrzymał w mocy zakwestionowane rozstrzygnięcie. W jej uzasadnieniu wskazał, iż organ I instancji prawidłowo przywołał i zastosował przepisy leżące u jego podstaw. Za zasadne w szczególności uznał przyjęcie jednolitego czasu kształcenia na studiach I i II stopnia jako okresu nauki w rozumieniu art. 54 ust. 1 ustawy. Podkreślił, iż odwołujący się na podstawie kontraktu na pełnienie służby zobowiązał się do pełnienia służby kandydackiej w Akademii do dnia powołania do zawodowej służby wojskowej, którego warunkiem było ukończenie studiów magisterskich i promocja na I stopień oficerski. Ukończenie studiów I stopnia nie zmieniało jego statusu, zaś za datę zakończenia służby kandydackiej niepodobna uznać daty ukończenia studiów. Za prawidłowe uznał też wyliczenie należności.