Wyrok NSA z dnia 13 września 2017 r., sygn. II OSK 63/16

Opuszczeniem miejsca stałego pobytu jest nie tylko fizyczne nieprzebywanie, ale i zamiar opuszczenia danego lokalu, z jednoczesnym zerwaniem wszelkich związków z lokalem dotychczasowym i założeniem w nowym miejscu ośrodka swoich osobistych i majątkowych interesów. Zamiar taki, winien dać się określić na podstawie obiektywnych, możliwych do stwierdzenia okoliczności. Opuszczenie lokalu winno mieć charakter dobrowolny. Przebywanie w innym lokalu ( w innej miejscowości) nie stanowi spełnienia przesłanki opuszczenia lokalu bez wymeldowania, chyba że towarzyszą temu inne okoliczności, wskazujące na zamiar stałego związania się z tym nowym miejscem.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Arkadiusz Despot - Mładanowicz Sędziowie: Sędzia NSA Anna Łuczaj /spr./ Sędzia WSA del. Kazimierz Bandarzewski Protokolant: starszy inspektor sądowy Agnieszka Majewska po rozpoznaniu w dniu 13 września 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej M. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 września 2015 r. sygn. akt IV SA/Wa 818/15 w sprawie ze skargi M. K. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] 2014 r. nr [...] w przedmiocie wymeldowania z pobytu stałego 1. uchyla zaskarżony wyrok, 2. uchyla zaskarżoną decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] 2014 r. nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Miasta Mińsk Mazowiecki z dnia [...] 2014 r. [...].

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 21 września 2015 r., sygn. akt IV SA/Wa 818/15, oddalił skargę M. K. na decyzję Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie wymeldowania z pobytu stałego.

W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd podał, iż zaskarżoną decyzją Wojewoda Mazowiecki, po rozpatrzeniu odwołania M. K., utrzymał w mocy decyzję Burmistrza Miasta M. z dnia [...] września 2014 r., nr [...], orzekającą o wymeldowaniu M. K. z pobytu stałego w lokalu przy ul. J. [...] w M.. Organ odwoławczy wskazał, że zawiadomiona o wszczęciu postępowania M. K., pismem z dnia 16 lipca 2014 r. zwróciła się o jego umorzenie oświadczając, że została zmuszona do opuszczenia miejsca stałego pobytu z uwagi na chorobę psychiczną matki B. G. oraz orzeczenie sądu rodzinnego o umieszczeniu jej w domu dziecka, a następnie w rodzinie zastępczej, zatem nie została spełniona przesłanka o dobrowolności opuszczenia przez nią ww. lokalu. Przesłuchani świadkowie (B. G. i W. K.) zgodnie zeznali, że M. K. od około 12 lat nie mieszka w przedmiotowym lokalu, odkąd została umieszczona w domu dziecka, a później w rodzinie zastępczej. B. G. dodała, że lokal ten uległ spaleniu wiosną 2013 r. Podczas dokonanej przez organ kontroli meldunkowej ustalono, że przedmiotowy lokal jest niezamieszkały i niezabezpieczony oraz nosi wyraźne ślady pożaru. Obecna podczas oględzin D. S. oświadczyła, że M. K. nie opuściła miejsca stałego zameldowania dobrowolnie - jej miejsce pobytu zostało wyznaczone przez sąd. M. K. zamierza powrócić do ww. lokalu, nigdy nie twierdziła, że go opuściła, czy miała zamiar zamieszkać w innym miejscu. Korzystając z możliwości zapoznania się z aktami sprawy M. K. oświadczyła, że w ww. lokalu nie mieszka od 9 lat. Wnioskiem z dnia 1 września 2014 r. zwróciła się do urzędu Miasta M. o zameldowanie jej na pobyt stały w lokalu nr [...] przy ul. K. [...] w M.. Wniosek uzasadniła tym, że B. G. i W. K. uzyskali tytuł prawny do tego lokalu w zamian za tytuł prawny do lokalu nr [...] przy ul. J. [...] w M., a ona również została uprawniona do zamieszkania w nim. Podtrzymała też swoje wcześniejsze oświadczenia o niedobrowolnym opuszczeniu miejsca pobytu stałego. Mając na uwadze powyższe okoliczności organ uznał, że zaszła przesłanka z art. 15 ust 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (t. j. Dz.U. z 2006 r. Nr [...]39, poz. 993 ze zm.) do wydania decyzji o wymeldowaniu M. K. z miejsca pobytu stałego z lokalu nr [...] przy ul. J. [...] w M.. Fakt niezamieszkiwania jej w ww. lokalu potwierdzają bowiem oświadczenia samej zainteresowanej, zeznania świadków oraz kontrola meldunkowa przeprowadzona przez organ I instancji. W ocenie Wojewody lokal nr [...] przy ul. J. [...] w M. nie jest miejscem koncentracji interesów życiowych M. K.. Przebywa ona obecnie razem z rodziną zastępczą poza miejscem stałego zameldowania. Organ podkreślił, że w sytuacji, gdy osoba małoletnia opuściła dotychczasowe miejsce pobytu wskutek umieszczenia jej w rodzinie zastępczej (będące następstwem orzeczenia sądu rodzinnego), należy uznać za równoznaczne z dobrowolnym opuszczeniem spornego lokalu w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności. Zdaniem Wojewody niezasadny jest zarzut, że organ I instancji nie uwzględnił J. S. i D. S. w przedmiotowym postępowaniu, którzy orzeczeniem sądu opiekuńczego ustanowieni zostali opiekunami prawnymi M. K.. Organ podkreślił, że zgodnie z art. 170 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, gdy małoletni osiągnie pełnoletność albo gdy przywrócona zostanie nad nim władza rodzicielska, opieka ustaje z mocy prawa. M. K. osiągnęła pełnoletność w dniu [...] lipca 2013 r., zatem przed wszczęciem niniejszego postępowania. Miała natomiast możliwość ustanowienia pełnomocnika w niniejszej sprawie. Z uprawnienia tego skorzystała udzielając pełnomocnictwa J. S. i D. S..