Wyrok NSA z dnia 9 czerwca 2017 r., sygn. I OSK 404/17

Podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej stanowi także brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym lub asystentem rodziny, o którym mowa w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej.

Teza od Redakcji

Dnia 9 czerwca 2017 r. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Marek Stojanowski Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędzia del. WSA Marian Wolanin (spr.) po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. T. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 10 listopada 2016 r. sygn. akt III SA/Gd 737/16 w sprawie ze skarg M. T. na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia [...] czerwca 2016 r. nr [...] z dnia [...] czerwca 2016 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 10 listopada 2016 r., sygn. akt III SA/Gd 737/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę M. T. na decyzje Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Gdańsku z dnia [...] czerwca 2016 r., Nr [...] i z dnia [...] czerwca 2016 r., Nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego.

W uzasadnieniu wyroku wskazano, że Prezydent Miasta G., po rozpatrzeniu wniosków z dnia [...] stycznia 2016 r. i z dnia [...] lutego 2016 r., decyzjami z dnia [...] marca 2016 r., Nr [...] i Nr [...], odmówił M. T. przyznania pomocy w postaci zasiłku celowego na zakup posiłków lub żywności w ramach programu - Pomoc państwa w zakresie dożywiania. Organ wyjaśnił, że pracownik socjalny w dniu [...] lutego 2016 r. podjął próbę kontaktu telefonicznego, celem umówienia wywiadu środowiskowego. Podczas rozmowy nie ustalono terminu, w związku z tym w dniu [...] lutego 2016 r. do wnioskodawczyni skierowano pismo wzywające do umówienia się na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, w terminie trzech dni od dnia odebrania pisma. Wezwanie zostało przez stronę odebrane w dniu [...] lutego 2016 r., ale do dnia wydania decyzji strona nie skontaktowała się z pracownikiem socjalnym. Ponadto w dniu [...] lutego 2016 r. pracownik socjalny podjął próbę wejścia w środowisko w asyście Policji, jednak nikt nie otworzył drzwi. W związku z brakiem możliwości ustalenia aktualnej sytuacji rodzinnej, osobistej i zdrowotnej, a także przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, wynikających z braku współpracy skarżącej z pracownikiem socjalnym, postanowiono o odmowie przyznania świadczenia. Po rozpatrzeniu odwołania M. T., decyzjami z dnia [...] czerwca 2016 r. Nr [...] i Nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Gdańsku, utrzymało w mocy decyzje organu pierwszej instancji, stwierdzając, że podstawową przyczyną odmowy przyznania żądanego świadczenia pieniężnego w formie zasiłku celowego jest brak zgody strony na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego, wynikający z całkowicie biernej postawy wnioskodawczyni. Wnioskodawczyni stara się o świadczenia z pomocy społecznej, jednocześnie zaprzeczając ustaleniom co do prowadzenia przez nią wspólnego gospodarstwa domowego z najbliższą rodziną, jednak nie jest w stanie udowodnić swoich twierdzeń. Ponadto w dotychczas rozpoznanych sprawach, w tym przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gdańsku, ustalono, że M. T. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z rodzicami i siostrą. Kolegium przywołało między innymi treść art. 107 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2015 r. poz. 163 ze zm.), z którego wynika, że rodzinny wywiad środowiskowy przeprowadza się u osób i rodzin korzystających lub ubiegających się o świadczenia z pomocy społecznej w celu ustalenia ich sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej oraz u osób, o których mowa w art. 103. W przypadku ubiegania się o przyznanie świadczenia z pomocy społecznej po raz kolejny, a także gdy nastąpiła zmiana danych zawartych w wywiadzie, sporządza się aktualizację wywiadu. W przypadku osób korzystających ze stałych form pomocy aktualizację sporządza się nie rzadziej niż co 6 miesięcy, mimo braku zmiany danych (ust. 4). Zgodnie z art. 107 ust. 4a ustawy o pomocy społecznej, niewyrażenie zgody na przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego przez osoby lub rodziny ubiegające się o świadczenia z pomocy społecznej lub na jego aktualizację przez osoby lub rodziny korzystające ze świadczeń z pomocy społecznej stanowi podstawę do odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej.