Wyrok NSA z dnia 2 lutego 2017 r., sygn. I GSK 269/15

Podatek akcyzowy

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Lidia Ciechomska-Florek (spr.) Sędzia NSA Zofia Przegalińska Sędzia del. WSA Piotr Kraczowski Protokolant Ilona Szczepańska po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2017 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej [A.] sp. z o.o. w W. (obecnie: [A.] Sp. z o.o.) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 października 2014 r. sygn. akt V SA/Wa 718/14 w sprawie ze skargi [A.] sp. z o.o. w W. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w W. z dnia [...] stycznia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zwrotu podatku akcyzowego oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 30 października 2014 r. sygn. akt V SA/Wa 718/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę A. Sp. z o.o. w Warszawie (dalej: spółka ) na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Warszawie z dnia 22 stycznia 2014 r., nr [...] w przedmiocie odmowy zwrotu podatku akcyzowego.

Sąd I instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia. Naczelnik Urzędu Celnego I w Warszawie (dalej: organ I instancji) decyzją z dnia 8 kwietnia 2013 r. odmówił zwrotu podatku akcyzowego z tytułu eksportu samochodu osobowego marki Land Rover Discovery w wysokości 30.965,00 zł. Po rozpatrzeniu odwołania Dyrektor Izby Celnej w Warszawie (dalej: Dyrektor IC lub organ) zaskarżoną decyzją z dnia 22 stycznia 2014 r., utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Dyrektor IC po przytoczeniu podstaw prawnych wyjaśnił, że kwestią sporną w sprawie było to, czy wnioskująca Spółka w chwili dokonywania eksportu (wywozu) samochodu osobowego marki Land Rover Discovery dysponowała prawem rozporządzania tym pojazdem i czy wywóz dokonany został w jej imieniu. Organ wskazał, iż uprawnienie do zwrotu akcyzy nie jest związane z samą zapłatą podatku akcyzowego, tylko z eksportem wyrobu akcyzowego lub samochodu osobowego. Ten, kto takiego wywozu dokonuje jest uprawniony do wnioskowania o zwrot akcyzy. Uprawnionym jest zatem ten podmiot, który rozporządzając samochodem jak właściciel dokonał sam lub podmiot działający w jego imieniu eksportu przy pomocy własnych lub cudzych środków transportu. Następnie Dyrektor IC podniósł, że warunkiem otrzymania zwrotu akcyzy jest prawo rozporządzania samochodem jak właściciel i dysponowanie tym prawem w chwili dokonywania wywozu, przy czym obie te przesłanki muszą wystąpić łącznie i muszą zostać udowodnienie za pomocą stosownych dokumentów. W ocenie organu, załączone do wniosku o zwrot akcyzy dokumenty, w tym faktura eksportowa VAT oraz wydruk elektronicznego komunikatu IE-599, w sposób jednoznaczny wskazywały, że w dniu 28 grudnia 2012 r., tj. w dniu rozpoczęcia wywozu pojazd był własnością innego podmiotu, który władał nim jak właściciel i dokonał na własny koszt wywozu z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej. Również załączone zgłoszenie celne w postaci elektronicznego komunikatu IE-599 (zastępujący 3 kartę dokumentu SAD) nie dało podstaw do uznania, że wywozu samochodu dokonała Spółka lub odbył się on w jej imieniu, bowiem w polu "Nadawca" i "Odbiorca" widnieje B. B.. W konsekwencji Dyrektor IC uznał, iż wniosek nie może zostać uwzględniony, bowiem spółka nie wykazała, że w chwili eksportu dysponowała pojazdem jak właściciel oraz że dokonała eksportu lub dokonano go w jej imieniu. Dyrektor IC zauważył, iż w świetle zgromadzonego materiału dowodowego dodatkowe dowody, tj. pełnomocnictwo udzielone B. B. oraz przesłuchania w charakterze świadków pracowników spółki, nie miały waloru dowodowego. Organ wyjaśnił, iż w oparciu o takie dokumenty nie można przyjąć, że spółka, nie będąc prawnym właścicielem samochodu osobowego w chwili wywozu była posiadaczem pojazdu, a więc na podstawie konkretnej czynności z jej udziałem uzyskała możliwość dysponowania samochodem w sposób i w zakresie przysługującym właścicielowi, nawet jeśli skutkiem tej czynności nie jest przeniesienie prawa własności. Co więcej, okoliczność podnoszonego nadzoru nad transportowanym samochodem nie oznacza, że spółka dokonała jego wywozu. Z załączonego do odwołania pełnomocnictwa jednoznacznie wynika, że to kupująca B. B. zleciła dokonanie transportu i formalności celnych. Zatem, nie wymaga to - w ocenie organu - przeprowadzenia dowodu z przesłuchania świadków. Dyrektor IC wskazał również, iż przedstawione przez spółkę dokumenty w postaci faktury eksportowej VAT oraz wydruku elektronicznego komunikatu IE-599, nie mogą służyć jako dowód przy założeniu, że to spółka była podmiotem dokonującym wywozu, lub by to w jej imieniu wywóz był realizowany, bowiem przeczy temu ich treść. To samo wynikało z pełnomocnictwa z dnia 28 grudnia 2012 r. Za nieuzasadnione organ uznał zarzuty naruszenia przepisów Ordynacji podatkowej w zakresie prowadzonego postępowania dowodowego. Wskazał przy tym, iż tylko dokument urzędowy posiada szczególną moc dowodową, zaś organ podatkowy bez przeprowadzenia przeciwdowodu nie może odrzucić istnienia faktu stwierdzonego w takim dokumencie. Natomiast oświadczenie woli - jakim jest pełnomocnictwo - jest dowodem, który podlega ocenie przez organ w powiązaniu z całokształtem materiału dowodowego. Zdaniem Dyrektora IC, organy podatkowe nie mają obowiązku w dochodzeniu prawdy materialnej poszukiwać bez końca dowodów mających potwierdzić dany fakt, jeżeli argumentów w tym zakresie nie dostarcza sama strona i nie wskazuje na istnienie w sprawie tych okoliczności.