Wyrok NSA z dnia 20 stycznia 2017 r., sygn. I GSK 1185/16

Naruszenie zasady ochrony uzasadnionych oczekiwań następuje, jeżeli kumulatywnie zostaną spełnione trzy przesłanki prawne, tj. po pierwsze musi istnieć akt lub inne zachowanie organu stanowiącego bądź stosującego prawo, które wzbudziło po stronie jednostki "oczekiwanie prawne". Po drugie, uzasadnione oczekiwania mogą powstać tylko po stronie rozsądnego i przezornego podmiotu prawa (obiektywizacja skutku prawnego) oraz po trzecie, ochronie uzasadnionych oczekiwań nie może się sprzeciwiać interes publiczny leżący u podstaw zaskarżonego aktu lub innego rodzaju zachowania.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Zofia Przegalińska Sędzia NSA Lidia Ciechomska-Florek (spr.) Sędzia del. WSA Sylwester Miziołek Protokolant starszy asystent sędziego Karolina Mamcarz po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2017 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej R. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 19 maja 2016 r. sygn. akt I SA/Kr 481/16 w sprawie ze skarg R. P. na decyzje Dyrektora Izby Celnej w Krakowie z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...], z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...] z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...], z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...], z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...] w przedmiocie podatku akcyzowego 1. oddala skargę kasacyjną; 2. odstępuje od zasądzenia od R. P. na rzecz Dyrektora Izby Celnej w K. kosztów postępowania kasacyjnego w całości.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 19 maja 2016 r. sygn. akt I SA/Kr 481/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie po rozpoznaniu skarg R. P. (skarżący), na decyzje Dyrektora Izby Celnej w Krakowie, z dnia 5 grudnia 2012 r. Nr [...], oraz z dnia 6 grudnia 2012 r. [...], [...], [...], [...], [...] i [...], w przedmiocie podatku akcyzowego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia pojazdów oddalił skargi. Z uzasadnienia wyroku Sądu I instancji wynika, że za podstawę rozstrzygnięcia przyjął on następujące ustalenia. Pięcioma decyzjami z dnia 12 października 2012 r. Naczelnik Urzędu Celnego w Nowym Sączu określił skarżącemu zobowiązanie podatkowe w podatku akcyzowym z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodów osobowych marki: Volvo XC90, nr nadwozia [...], rok produkcji 2008, Toyota Land Cruiser, nr nadwozia [...], rok produkcji 2008, Jeep Grand Cherokee, nr nadwozia [...], rok produkcji 2007, Volvo XC90, nr nadwozia [...], rok produkcji 2008, Toyota RAV4, nr nadwozia [...], rok produkcji 2008. Ustalenia organu sprowadzały się do stwierdzenia, że ww. samochody, traktowane przez skarżącego jako ciężarowe (zaliczone do pozycji CN 8704) i niepodlegające opodatkowaniu akcyzą, w rzeczywistości były samochodami "osobowymi", tj. przeznaczonymi zasadniczo do przewozu osób (zaliczonymi do pozycji 8703 CN) i jako takie podlegały opodatkowaniu podatkiem akcyzowym z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego. W trakcie przeprowadzonej kontroli działalności skarżącego prowadzonej pod firmą A. stwierdzono, że skarżący prowadził działalność handlową samochodami osobowymi i ciężarowymi. W części sprzedawanych w Polsce przed pierwszą rejestracją samochodów osobowych, skarżący deklarował i wpłacał należny podatek akcyzowy, w części zaś takiego podatku nie deklarował i nie płacił ponieważ twierdził, że były to samochody ciężarowe. Faktycznie jednak nabywał wewnątrzwspólnotowo samochody osobowe, od których nie deklarował i nie płacił należnego podatku akcyzowego. Organ wskazywał w każdej z ww. decyzji, że samochody wyprodukowane pierwotnie jako samochody osobowe, były formalnie nabywane w Niemczech jako samochody ciężarowe (po dokonaniu różnorakich przeróbek). Jednakże, zdaniem organów, były to przebudowy okresowe i tymczasowe i nie zmieniały podstawowych cech konstrukcyjnych nabywanych samochodów - co oznaczało, że w dalszym ciągu należało je traktować jako samochody przeznaczone zasadniczo do przewozu osób w rozumieniu kodu 8703 CN. Z ustaleń organu dotyczących wszystkich pięciu samochodów wynikało, że pojazdy te, w momencie nabycia wewnątrzwspólnotowego, spełniały wymagania samochodów osobowych, określone w notach wyjaśniających do pozycji CN 8703. Wygląd i cechy stwierdzone podczas badania technicznego, jak również informacje od przedstawicieli producentów samochodów wskazywały, że wymienione w decyzjach samochody spełniały cechy samochodów zasadniczo przeznaczonych do przewozu osób i należało je zaklasyfikować do kategorii samochody osobowe, pozycja CN 8703. Natomiast zapisy w dowodach rejestracyjnych pojazdów, jak zaznaczał organ, nie miały istotnego znaczenia dla ustalenia kodu CN, bowiem dowody rejestracyjne wydawane były na podstawie innych przepisów tj. ustawy Prawo o ruchu drogowym definiującej samochody osobowe i ciężarowe inaczej niż przepisy ustawy o podatku akcyzowym i w sposób odmienny niż czyniła to Nomenklatura Taryfowa i Statystyczna CN. Decyzjami z dnia 21 stycznia 2013 r. Dyrektor IC utrzymał w mocy zaskarżone rozstrzygnięcia. W uzasadnieniach powtórzone zostały ustalenia faktyczne co do zasadniczego przeznaczenia samochodów jako samochodów osobowych (przeznaczonych zasadniczo do przewozu osób) i związanej z tym klasyfikacji do kodu 8703 CN. W konsekwencji organ odwoławczy uznał we wszystkich przypadkach, że skarżący z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia ww. samochodów stał się podatnikiem podatku akcyzowego. Od powyższych decyzji skarżący złożył skargi do Sądu I instancji, wnosząc o ich uchylenie wraz z poprzedzającymi decyzjami organu I i II instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania sądowego. Na rozprawie w dniu 30 października 2013 r. WSA w Krakowie połączył do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt od I SA/Kr 410/13 do I SA/Kr 414/13 i postanowił prowadzić je pod wspólną sygn. akt I SA/Kr 410/13.