Wyrok NSA z dnia 5 października 2017 r., sygn. I FSK 104/16

Podatek od towarów i usług

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Krystyna Chustecka, Sędzia NSA Arkadiusz Cudak (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Agnieszka Jakimowicz, Protokolant asystent sędziego Eliza Kusy, po rozpoznaniu w dniu 5 października 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej J. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 6 sierpnia 2015 r. sygn. akt III SA/Gl 234/15 w sprawie ze skargi J. M. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 4 grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za luty 2008 r. 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) uchyla zaskarżoną decyzję, 3) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w K. na rzecz J. M. kwotę 8.684 (słownie: osiem tysięcy sześćset osiemdziesiąt cztery) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z 6 sierpnia 2015 r., sygn. akt III SA/Gl 234/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, ze zm.), dalej: p.p.s.a., oddalił skargę J. M. (dalej: strona lub skarżący) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. (dalej: organ lub organ odwoławczy) z 4 grudnia 2014 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za luty 2008 r.

1. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi

Decyzją z 31 lipca 2014 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w S. (dalej: Naczelnik Urzędu Skarbowego lub organ pierwszej instancji) określił stronie zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług za luty 2008 r. w wysokości wyższej niż wykazana w deklaracji VAT-7. Po rozpatrzeniu wniesionego przez stronę odwołania od powyższej decyzji organ odwoławczy decyzją z 4 grudnia 2014 r. utrzymał zaskarżone rozstrzygnięcie w mocy. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie organ odwołał się do ustaleń kontroli podatkowej oraz postępowania podatkowego, przeprowadzonych w I. [...] w zakresie rozliczenia podatku od towarów i usług za luty 2008 r. W trakcie tych czynności procesowych stwierdzono, że w ramach prowadzonej działalności strona świadczyła głównie usługi informatyczne (serwisowanie, doradztwo przy zakupie sprzętu, sprzedaż sprzętu komputerowego oraz oprogramowania) na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, z którymi nie zawierała umów związanych z zakresem tej działalności. Ustalono ponadto, że 4 lutego 2008 r. strona zawarła umowę zlecenia z R. N. (zleceniodawcą), przedmiotem której miał być zakup i dostarczenie 3 sztuk samochodów ciężarowych wg specyfikacji określonej w załączniku do umowy, z terminem realizacji 31marca 2008 r. Na poczet wykonania tej umowy strona otrzymała zadatek w łącznej kwocie 380.000 zł w gotówce. Otrzymanie ww. kwoty nie zostało udokumentowane fakturą, ani nie został z tego tytułu odprowadzony należny podatek od towarów i usług, gdyż w przekonaniu strony umowa nie została zawarta w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Do wykonania umowy ostatecznie nie doszło, mimo to strona nie zwróciła otrzymanej kwoty zadatku na rzecz zleceniodawcy. Dokonując oceny prawnej tak ustalonego stanu faktycznego organ odwoławczy - po przeanalizowaniu regulacji art. 15 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.), dalej: ustawa o VAT, w zw. z art. 13 pkt 8 lit. a i art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j.: Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.), dalej: u.p.d.o.f., wyjaśnił, że tylko łączne spełnienie wymogów wyłączających samodzielność działania przez zawarcie więzi pomiędzy zleceniodawcą a zleceniobiorcą pozwala jednocześnie wyłączyć daną czynność z opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Za niewystarczający uznano przy tym argument strony, jakoby sam fakt prowadzenia działalności gospodarczej w odmiennym zakresie, niż wynikający z zawartej umowy zlecenia, automatycznie wpływał na okoliczność, że przychód uzyskany z wykonywania takiej umowy nie stanowi przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, lecz z działalności wykonywanej osobiście, co wykluczałoby opodatkowanie podatkiem od towarów i usług. W ocenie organu, stosunek prawny łączący stronę ze zleceniodawcą nie spełniał przesłanek, o których mowa w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT. Na podstawie treści umowy, zeznań strony oraz R. N. ustalono bowiem, że ewentualne przychody ze zleconych czynności nie mieściłyby się w katalogu przychodów zawartych w art. 13 pkt 2 - 9 u.p.d.o.f. Zleceniodawca w lutym 2008 r. nie prowadził działalności gospodarczej, poszczególne postanowienia umowy nie tworzyły pomiędzy jej stronami stosunku posiadającego cechy takie, jak pomiędzy pracodawcą a pracownikiem, zleceniobiorca mógł korzystać z daleko posuniętej swobody i samodzielności w realizacji przyjętego zobowiązania. Podsumowując organ stwierdził że strona działała jako samodzielny podmiot wykonujący działalność gospodarczą przy podejmowaniu czynności wynikających z umowy z 4 lutego 2008 r.