Postanowienie NSA z dnia 26 października 2017 r., sygn. II FZ 506/17

Odrzucenie skargi kasacyjnej

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Andrzej Jagiełło (spr.), , , po rozpoznaniu w dniu 26 października 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia L.B. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 27 czerwca 2017 r. sygn. akt I SA/Gd 1276/16 w zakresie odrzucenia skargi kasacyjnej w sprawie ze skargi L.B. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 29 lipca 2016 r. nr [...] w przedmiocie wznowienia postępowania w sprawie zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych za 2007 r. od dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów postanawia: oddalić zażalenie

Uzasadnienie

II FZ 506/17

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 27 czerwca 2017r., sygn. akt I SA/Gd 1276/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, na podstawie art. 178 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017r., poz. 1369 t.j.) - dalej p.p.s.a., odrzucił skargę kasacyjną L.B. (skarżąca) na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 29 lipca 2016 r., w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania oraz zwrócił skarżącej wpis od skargi kasacyjnej. Wyrokiem z dnia 7 lutego 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oddalił skargę skarżącej na wyżej wymienioną decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku. Pismem z dnia 26 kwietnia 2017 r. skarżąca reprezentowana przez adwokata wniosła od powyższego wyroku skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału z dnia 15 maja 2017 r. wezwano pełnomocnika skarżącej do usunięcia braków formalnych skargi kasacyjnej poprzez nadesłanie dwóch egzemplarzy podpisanej skargi kasacyjnej, bądź uwierzytelnionych kopii ww. pisma, w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi kasacyjnej. Odpis zarządzenia doręczono pełnomocnikowi skarżącej w dniu 30 maja 2017 r. (potwierdzenie odbioru - karta 65). W zakreślonym terminie tj. w dniu 6 czerwca 2016 r. pełnomocnik skarżącej nadesłał tylko jeden podpisany egzemplarz skargi kasacyjnej, natomiast odpis tego pisma nie został podpisany. W tej sytuacji, Sąd uznał, że skarga kasacyjna jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu z tej przyczyny, że jej braki formalne nie zostały uzupełnione w wyznaczonym terminie przez będącego adwokatem pełnomocnika skarżącej. W odpowiedzi na wezwanie Sądu pełnomocnik skarżącej nadesłał jeden podpisany egzemplarz skargi kasacyjnej, natomiast nie podpisał odpisu skargi kasacyjnej, wobec czego nie może on zostać uznany za odpis złożonej skargi kasacyjnej w rozumieniu art. 47 § 1 i § 2 p.p.s.a. Skarżąca, reprezentowana przez adwokata, w zażaleniu na powyższe postanowienie, zaskarżyła je w całości. Zarzuciła mu naruszenie art. 47 § 1 i art. 49 § 1 p.p.s.a. polegające na błędnej interpretacji i przyjęciu, iż brak podpisu na drugim z dwóch złożonych odpisów skargi kasacyjnej stanowi brak istotny, który uzasadnia odrzucenie skargi. Wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości oraz o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje. Zażalenie nie zawiera usprawiedliwionych podstaw, a zatem należy je oddalić. Zagadnienie, które należy rozstrzygnąć w rozpoznawanej sprawie dotyczy tego czy można uznać, że doszło do uzupełnienia braków formalnych skargi kasacyjnej w sytuacji kiedy strona reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, w odpowiedzi na wezwanie sądu do nadesłania dwóch egzemplarzy podpisanej skargi kasacyjnej, bądź uwierzytelnionych kopii pisma, w terminie 7 dni pod rygorem odrzucenia skargi kasacyjnej, nadesłała tylko jeden podpisany egzemplarz skargi kasacyjnej. Należy przy tym zaznaczyć, że złożona przez stronę skarga kasacyjna nie została podpisana przez jej pełnomocnika (k. 59). W myśl art. 47 § 1 p.p.s.a., do pisma strony należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich stronom, a ponadto jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych. Z kolei art. 49 § 1 tej ustawy stanowi, jeżeli pismo strony nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych, przewodniczący wzywa stronę o jego uzupełnienie lub poprawienie w terminie siedmiu dni pod rygorem pozostawienia pisma bez rozpoznania, chyba że ustawa stanowi inaczej. Art. 178 p.p.s.a. przewiduje, że wojewódzki sąd administracyjny odrzuci na posiedzeniu niejawnym skargę kasacyjną wniesioną po upływie terminu lub z innych przyczyn niedopuszczalną, jak również skargę kasacyjną, której braków strona nie uzupełniła w wyznaczonym terminie. Oznacza to, że brakiem uniemożlwiajacym nadanie dalszego biegu pismu jakim jest skarga kasacyjna, jest niedołączenie do niej odpisów skargi kasacyjnej dla każdej ze stron. Brak ten podlega uzupełnieniu w trybie i na zasadach wyrażonych w art. 49 § 1 w związku z art. 193 p.p.s.a., a jego nieuzupełnienie obwarowane jest sankcją odrzucenia skargi kasacyjnej. Zagadnienie skutków procesowych niedołączenia, na wezwanie sądu, wymaganej liczby odpisów pisma było już przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego. W uchwale siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. akt: I OPS 13/13 stwierdzono, że niedołączenie przez skarżącego wymaganej liczby odpisów skargi i odpisów załączników, zgodnie z art. 47 § 1 p.p.s.a., jest brakiem formalnym skargi, o którym mowa w art. 49 § 1 w związku z art. 57 § 1 p.p.s.a., uniemożliwiającym nadanie skardze prawidłowego biegu, który nie może być usunięty przez sporządzenie odpisów skargi przez sąd. Nie ma żadnych przeszkód prawnych by powyższą interpretację wymienionego w uchwale przepisu art. 47 § 1 oraz art. 49 § 1 p.p.s.a., stosować także do braków pisma jakim jest skarga kasacyjna. Ponadto, przykładowo wskazać należy na postanowienie z dnia 10 kwietnia 2014 r., sygn. akt II OSK 856/14, postanowienie z dnia 15 stycznia 2015 r., sygn. akt I OSK 3297/14, czy postanowienie z dnia 27 kwietnia 2015 r., sygn. akt II GSK 609/15 - wszystkie orzeczenia publikowane na www.orzeczenia.nsa.gov.pl. Stanowiska tam wyrażone tworzą jednolitą linię orzecznictwa, którą podziela Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznający zażalenie złożone w niniejszej sprawie. Wynika z niej, że niedołączenie przez stronę skarżącą wymaganej liczby odpisów skargi kasacyjnej, zgodnie z art. 47 § 1 w związku z art. 193 p.p.s.a., jest brakiem formalnym skargi kasacyjnej, o którym mowa w art. 49 § 1 w związku z art. 176 § 1 i § 2 w związku z art. 193 p.p.s.a., uniemożliwiającym nadanie prawidłowego biegu sprawie, który nie może być usunięty przez sporządzenie odpisów skargi kasacyjnej przez sąd, a ponadto, że niezłożenie na wezwanie sądu do uzupełnienia powyższych braków skargi kasacyjnej, jej odpisów we wskazanej w wezwaniu liczbie oznacza, że skarga kasacyjna nie może otrzymać prawidłowego biegu i podlega odrzuceniu na podstawie art. 178 p.p.s.a. Podkreślenia również wymaga, że skarga kasacyjna jest pismem, które powinno być sporządzone przez adwokata lub radcę prawnego, a także doradcę podatkowego w sprawach obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami bądź rzecznika patentowego w sprawach własności przemysłowej (art. 175 § 1 i § 3 p.p.s.a.). Należy oczekiwać od tych podmiotów, będących profesjonalistami, że będą wiedziały w jaki sposób dochować wymaganych procedur w postępowaniu wszczętym skargą kasacyjną. W niniejszej sprawie, nie jest sporne, że skarżąca reprezentowana przez adwokata, wezwana w trybie art. 49 § 1 w związku z art. 176 § 2 i art. 193 p.p.s.a. do uzupełnienia braków skargi kasacyjnej poprzez nadesłanie dwóch podpisanych egzemplarzy skargi kasacyjnej nadesłała tylko jeden podpisany egzemplarz. Bez znaczenia przy tym pozostaje podnoszona w zażaleniu okoliczność, że drugi załączony do pisma uzupełniającego przedmiotowy brak skargi kasacyjnej egzemplarz tego pisma nie był podpisany. W świetle powyższych uwag nie można, wbrew zarzutom przedstawionym w zażaleniu uznać, że braki skargi kasacyjnej zostały przez pełnomocnika uzupełnione oraz że możliwe było nadanie temu pismu dalszego biegu. Ustawodawca nie przewidział prawnych możliwości uzupełniania braków formalnych żadnych pism procesowych przez sąd, ani nie dokonał rozróżnienia na braki "istotne" i "nieistotne", a jedynie wskazał na braki, które uniemożliwiają nadanie pismu prawidłowego biegu. Konsekwencje prawne uznania, że niedołączenie odpisu pisma (skargi, skargi kasacyjnej, zażalenia) jest brakiem formalnym, o którym mowa w art. 49 § 1 p.p.s.a., nakładają na stronę istotny obowiązek i powodują (w razie nieuzupełnienia braku i po wyczerpaniu trybu zaskarżenia lub bezskutecznego wniosku o przywrócenie terminu) zamknięcie stronie drogi do sądowej kontroli zaskarżonego rozstrzygnięcia (postanowienie NSA z dnia 26 lutego 2015r., II FZ 63/15, www.orzeczenia.nsa.gov.pl). Sąd pierwszej instancji prawidłowo więc orzekł o odrzuceniu skargi kasacyjnej na podstawie art. 178 p.p.s.a. Wskazując na powyższe, Naczelny Sąd Administracyjny działając na podstawie art. 184 w związku z art. 197 § 2 i § 1 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.