Wyrok NSA z dnia 3 marca 2016 r., sygn. I OSK 3097/15

W sferze praw socjalnych zasadą ochrony praw nabytych objęte są zarówno prawa nabyte w drodze skonkretyzowanych decyzji, przyznających świadczenia, jak i prawa nabyte in abstracto, zgodnie z ustawą przed zgłoszeniem wniosku o ich przyznanie. A w odniesieniu do ekspektatyw praw podmiotowych ochrona ogranicza się do ekspektatyw maksymalnie ukształtowanych, tj. takich, które spełniają zasadniczo wszystkie przesłanki ustawowe nabycia pod rządami danej ustawy.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Bożena Popowska Sędziowie: Sędzia NSA Maciej Dybowski Sędzia del. NSA Jerzy Krupiński (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Anna Siwonia- Rybak po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2016r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej B. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 30 czerwca 2015 r. sygn. akt II SA/Lu 1126/14 w sprawie ze skargi B. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] października 2014 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku dla opiekuna 1. uchyla zaskarżony wyrok oraz decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] października 2014 r. nr [...] i poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy W. z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...], 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. na rzecz B. W. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 30 czerwca 2015 r., sygn. akt II SA/Lu 1126/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę B. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w C. z dnia [...] października 2014 r., nr [...] w przedmiocie zasiłku dla opiekuna.

Wyrok został wydany w następujących, ustalonych przez Sąd I instancji, okolicznościach faktycznych i prawnych:

Decyzją z dnia [...] czerwca 2011 r. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej we W. (dalej: GOPS) przyznał B. W. świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością opieki nad matką S. O., na okres od 1 marca 2011 r. do 31 maja 2013 r. Decyzja opierała się na orzeczeniu Powiatowego Zespołu Orzekania o Niepełnosprawności we W. z dnia [...] maja 2011 r., według którego S. O. zaliczono do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności na okres do 31 maja 2013 r. W dniu 14 marca 2014 r. B. W. wniosła o zmianę decyzji z dnia [...] czerwca 2011 r., domagając się wydania jej na czas nieokreślony. Podstawą było uzyskanie orzeczenia Powiatowego Zespołu Orzekania o Niepełnosprawności we W. z dnia [...] czerwca 2013 r., zgodnie z którym S. O. zaliczono na stałe do osób o znacznym stopniu niepełnosprawności. Postanowieniem z dnia [...] czerwca 2014 r. Kierownik GOPS odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie. Strona wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie skargę na tę decyzję, zarejestrowaną pod sygnaturą II SA/Lu 815/15. Następnie B. W. w piśmie z dnia 11 lipca 2014 r., wniosła o przyznanie zasiłku dla opiekuna za okres od dnia 1 lipca 2013 r. do dnia 14 maja 2014 r. Decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r. Kierownik GOPS odmówił przyznania zasiłku. Organ wyjaśnił, ze zgodnie z art. 2 ust.1 ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów zasiłek dla opiekuna przysługuje osobie, jeżeli decyzja o przyznaniu jej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wygasła z mocy prawa na podstawie art. 11 ust. 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw z dniem 1 lipca 2013 r. W przypadku strony decyzja o przyznaniu świadczenia pielęgnacyjnego nie wygasła jednak z mocy prawa, ale z uwagi na upływ terminu ważności orzeczenia o niepełnosprawności. Po rozpoznaniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w C. podzieliło stanowisko organu I instancji. Dodatkowo Kolegium zaznaczyło, że w oparciu o art. 25 ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów osoby, którym w okresie od dnia 31 grudnia 2012 r. do dnia 30 czerwca 2013 r. wygasły decyzje przyznające prawo do świadczenia pielęgnacyjnego wydane na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2013 r. z powodu upływu terminu ważności orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności, mają prawo ubiegać się o specjalny zasiłek opiekuńczy, o którym mowa w art. 16a ustawy.