Postanowienie NSA z dnia 9 października 2015 r., sygn. I OW 110/15

Pomoc społeczna

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący sędzia NSA Jolanta Rajewska (spr.) sędzia NSA Jolanta Rudnicka sędzia del. WSA Mirosław Gdesz po rozpoznaniu w dniu 9 października 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Wójta Gminy P. o rozstrzygniecie sporu o właściwość pomiędzy Wójtem Gminy P. a Prezydentem Miasta R. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku A. Y. o udzielenie pomocy społecznej w formie dofinansowania pobytu w Domu Opieki Rodzinnej w P. postanawia: wskazać Prezydenta Miasta R. jako organ właściwy w sprawie do rozpoznania wniosku

Uzasadnienie

Wójt Gminy P. wnioskiem z dnia 15 maja 2015 r. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy nim a Prezydentem Miasta R. w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku A. Y. w sprawie udzielenia pomocy społecznej.

W uzasadnieniu wniosku Wójt Gminy P. wskazał, że A. Y. w okresie od dnia 8 stycznia 1959 r. do dnia 16 września 1983 r. zameldowana była na pobyt stały w R. przy ul. [...]. W 1983 r. opuściła Polskę i do roku 2007 przebywała w Wielkiej Brytanii. Posiada obywatelstwo brytyjskie i polskie (decyzja Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 2015 r. potwierdzająca polskie obywatelstwo A. Y.). Po powrocie do Polski w okresie od 10 sierpnia 2012 r. do 13 czerwca 2014 r. A. Y. przebywała w [...] Centrum Psychiatrii w [...]. Brak jest natomiast informacji na temat miejsca jej pobytu w okresie od roku 2007 do czasu umieszczenia w [...] Centrum Psychiatrii. Od dnia 13 czerwca 2014 r. wymieniona przebywa w Domu Opieki Rodzinnej w P. Jest to placówka prowadzona na zasadach działalności gospodarczej, zapewniająca całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku. W dniu 3 października 2014 r. Wojewódzki Urząd [...] przekazał do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w P. wniosek A. Y. o udzielenie pomocy finansowej na zakup leków oraz odzieży zimowej. Wymieniona w dniu 10 października 2014 r. złożyła w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w P. także drugi wniosek o udzielenie jej pomocy w formie dopłaty do pobytu w placówce, w której przebywa. Zdaniem organu A. Y. należy uznać za osobę bezdomną w rozumieniu ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163). Placówka, w której przebywa nie jest bowiem lokalem mieszkalnym w rozumieniu ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2014 r., poz. 150). Dlatego też w dniu 23 października 2014 r. wnioski A. Y. wraz z wywiadem środowiskowym zostały przesłane do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w R. celem załatwienia sprawy według właściwości. MOPS w R. pismem z dnia 20 marca 2015 r. zwrócił akta sprawy do Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w P., stwierdzając, że organem właściwym do rozpoznania wniosków jest Wójt Gminy P. Zdaniem Kierownika GOPS w P., działającego z upoważnienia Wójta Gminy P., nie można zgodzić się z powyższym stanowiskiem. Zgodnie bowiem z art. 101 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej w przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały. Ust. 3 tego artykułu wskazuje, że w przypadkach szczególnie uzasadnionych sytuacją osobistą osoby ubiegającej się o świadczenie, w sprawach niecierpiących zwłoki oraz w sprawach cudzoziemców, którym udzielono zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany, i cudzoziemców, o których mowa w art. 5a, właściwą miejscowo jest gmina miejsca pobytu osoby ubiegającej się o świadczenie. Gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania albo na ostatnie miejsce zameldowania na pobyt stały jest zobowiązana do zwrotu wydatków gminie, która przyznała świadczenia w miejscu pobytu. A. Y., co potwierdza decyzja Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 2015 r., nigdy nie utraciła obywatelstwa polskiego. W związku z powyższym oraz z uwagi na bezdomność A. Y. - w ocenie Kierownika GOPS w P. - gminą właściwą w sprawie wnioskowanej pomocy jest gmina ostatniego miejsca zameldowania wnioskodawczyni na pobyt stały. Dodano również, że w dniu 28 kwietnia 2015 r. A. Y. złożyła oświadczenie, że rezygnuje z ubiegania się o przyznanie jej pomocy na zakup leków i ubrań zimowych. W związku z powyższym, decyzją z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] postępowanie w tym zakresie zostało umorzone. Natomiast nadal prowadzone jest postępowanie w sprawie udzielenia pomocy w formie dopłaty do pobytu w placówce, w której przebywa (wniosek z dnia 10 października 2014 r.).