Wyrok NSA z dnia 28 kwietnia 2015 r., sygn. II GSK 1091/14

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Zofia Borowicz Sędzia NSA Gabriela Jyż (spr.) Sędzia del. WSA Małgorzata Jużków Protokolant Marta Podoba po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Krajowej Rady Notarialnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 19 grudnia 2013 r. sygn. akt VI SA/Wa 2085/13 w sprawie ze skargi A. Cz. na uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie wydania zaświadczenia o odbyciu aplikacji 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. oddala skargę; 3. zasądza od A. Cz. na rzecz Krajowej Rady Notarialnej kwotę 280 (dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 19 grudnia 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w W., w sprawie ze skargi A. Cz. na uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] czerwca 2013 r. w przedmiocie odmowy wydania zaświadczenia o odbyciu aplikacji notarialnej, uchylił zaskarżoną uchwałę oraz utrzymaną nią w mocy uchwałę z dnia [...] lipca 2012 r., twierdził, że uchylone uchwały nie podlegają wykonaniu oraz orzekł o kosztach.

Stan sprawy przyjęty przez Sąd I instancji przedstawiał się następująco:

uchwałą z dnia [...] lipca 2012 r. Rada Izby Notarialnej w W. odmówiła skarżącej - aplikantce notarialnej - A. Cz. wydania zaświadczenia potwierdzającego odbycie aplikacji z powodu nieuzyskania pozytywnej oceny z kolokwium.

Objętą skargą uchwałą z dnia [...] czerwca 2013 r. Krajowa Rada Notarialna utrzymała w mocy uchwałę Rady Izby Notarialnej w W.. Organ odwoławczy odnosząc się do rozumienia pojęcia "pieczy nad wykonywaniem zawodu zaufania publicznego" wskazał, że organizacja aplikacji notarialnej jest elementem "pieczy" zmierzającym do zapewnienia jak najwyższego poziomu szkolenia, co wiąże się z koniecznością weryfikacji wiedzy nabytej przez aplikantów. Organ zauważył, że ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r., Nr 189, poz. 1158 ze zm., dalej: p.o.n.) nie normuje w szerszym zakresie kwestii kolokwiów oraz sprawdzianów - pozostawiając tę kwestię organom samorządu zawodowego. W oparciu o art. 40 § 1 pkt 9 i art. 73 powołanej ustawy do kompetencji Krajowej Rady Notarialnej oddano ustalenie programu aplikacji, co oznaczało, że podjęta uchwała z dnia 18 września 2009 r., nr VII/48/2009 ustalająca program aplikacji, miała umocowanie ustawowe zawierając normy obowiązującego prawa wewnątrzkorporacyjnego. Organ wskazał również, że w rozumieniu art. 74 § 2 p.o.n., "ukończenie aplikacji" oznacza wywiązanie się z wymaganych obowiązków, w tym zdania egzaminów. Otrzymanie zaświadczenia o odbyciu aplikacji musi wiązać się zatem ze spełnieniem obowiązków przewidzianych w programie aplikacji, czyli także ze zdaniem kolokwiów. W ocenie organu skoro, w uchwale o programie aplikacji przewidziano kolokwia, których celem jest sprawdzenie wiedzy aplikanta nabytej w czasie aplikacji, to aby można było mówić o ukończeniu aplikacji należało przyjąć, że aplikant zaliczył przewidziane programem kolokwia, co wynika tak z treści art. 72 § 1 p.o.n. jak i rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie organizacji aplikacji notarialnej (Dz. U. Nr 258, poz. 2196 ze zm., dalej: rozporządzenie w sprawie organizacji aplikacji notarialnej). Niezłożenie przez aplikanta w toku aplikacji któregokolwiek z kolokwiów oznacza, w ocenie organu, niewykonanie przez aplikanta obowiązku w zakresie objętym programem aplikacji, wobec czego jest powodem do odmowy otrzymania zaświadczenia o odbyciu aplikacji.