Wyrok NSA z dnia 25 lutego 2015 r., sygn. II GSK 193/14
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Jagielska (spr.) Sędziowie NSA Wojciech Kręcisz Małgorzata Rysz Protokolant Michał Stępkowski po rozpoznaniu w dniu 25 lutego 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rz. z dnia 22 października 2013 r. sygn. akt I SA/Rz 614/13 w sprawie ze skargi A. K. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] maja 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rz. wyrokiem z dnia 22 października 2013 r. o sygn. akt I SA/Rz 614/13 oddalił skargę A. K. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ZUS albo Zakład) z dnia [...] maja 2013 r., nr [...] o odmowie umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd I instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia.
Wnioskiem z dnia [...] stycznia 2013 r. A. K. wystąpił do ZUS-u o umorzenie zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek za okres od grudnia 2002 r. do lutego 2011 r. wraz z odsetkami. Argumentował m.in., że wiek (79 lat) i stan zdrowia uniemożliwia mu podjęcie pracy, prowadzona działalność gospodarcza przynosiła straty lub niewielkie dochody, a obecnie utrzymuje się tylko z emerytury, z której po opłaceniu rachunków i kredytów bankowych, pozostaje niewiele na jedzenie i środki czystości.
Decyzją z dnia [...] maja 2013 r. ZUS Oddział w Rz., na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), dalej: k.p.a. w zw. z art. 83 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), dalej: u.s.u.s., utrzymał w mocy własną decyzję z dnia [...] marca 2013 r., odmawiającą A. K. umorzenia należności z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od grudnia 2002 r. do lutego 2011 r. w łącznej kwocie 30.479,73 zł. Zakład wskazał, że wnioskodawca ma 79 lat, jest wdowcem, zamieszkuje z 42-letnim synem [...], który jest bezrobotnym bez prawa do zasiłku (okresowo leczonym psychiatrycznie). Miesięczne wydatki strony na utrzymanie i spłatę zaciągniętych kredytów wynoszą 949 zł, a na leczenie 150 zł. Po ich odliczeniu strona dysponuje kwotą około 679 zł miesięcznie. Zakład uznał, że sytuacja wnioskodawcy nie wyklucza możliwości opłacenia zaległych składek, ponieważ posiada on stały dochód z tytułu emerytury (netto 1.778,40 zł), majątek ruchomy (dwa samochody osobowe) oraz majątek nieruchomy (nieruchomość rolną o pow. 0,48 ha), który może być źródłem pozyskania środków na spłatę zadłużenia. ZUS stwierdził, że skoro wnioskodawcę stać na utrzymanie dwóch samochodów, to posiada środki nie tylko na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, a zaległość może regulować w ratach. W tym stanie rzeczy organ przyjął, że w tej sprawie nie wystąpił zarówno stan całkowitej nieściągalności, o którym mowa w art. 28 ust. 2 i 3 u.s.u.s., jak i nie zaistniały przesłanki umorzenia przewidziane w przepisach rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych zasad umarzania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (Dz. U. Nr 141, poz. 1365), dalej: rozporządzenie MGPiPS z 2003 r. Nadto, odpowiadając na zarzuty strony, organ podkreślił, że to na stronie ciąży obowiązek składania prawidłowej dokumentacji ubezpieczeniowej i rozliczeniowej oraz terminowego opłacania składek.