Wyrok NSA z dnia 17 stycznia 2014 r., sygn. I OSK 77/13

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marek Stojanowski sędzia NSA Małgorzata Pocztarek sędzia del. WSA Agnieszka Miernik (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Dorota Kozub-Marciniak po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2014 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej D. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 17 maja 2012 r. sygn. akt III SA/Kr 1140/11 w sprawie ze skargi D. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 17 maja 2012 r. sygn. akt III SA/Kr 1140/11 oddalił skargę D. S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania zasiłku celowego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd podał następujący stan faktyczny i prawny:

D.S. wystąpiła w dniu 29 kwietnia 2011 r. z wnioskiem o przyznanie pomocy finansowej w postaci zwrotnej pożyczki w kwocie 1.000 zł.

Prezydent Miasta [...] decyzją z dnia [...] maja 2011 r. nr [...] odmówił wnioskodawczyni przyznania świadczenia w formie zasiłku celowego zwrotnego w kwocie 1.000 zł. Organ podniósł, że obowiązująca ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.) nie przewiduje takiej formy pomocy o jaką wystąpiła skarżąca, stąd podanie jej rozstrzygnął w oparciu o przepis art. 41 pkt 2 tej ustawy, zgodnie z którym w szczególnie uzasadnionych przypadkach może być przyznana pomoc pod warunkiem jej zwrotu. W przeprowadzonym postępowaniu ustalono, że w marcu 2011 r. dochodem skarżącej była renta inwalidzka w wysokości 498,72 zł, dodatek mieszkaniowy w wysokości 125,68 zł oraz pomoc rodziny w wysokości 300 zł, co łącznie dało kwotę 924,40 zł. Dochód ten przewyższa zatem kryterium dochodowe, od którego uzależniona jest pomoc społeczna, które dla osoby samotnie gospodarującej wynosi 477 zł miesięcznie. Ustalono ponadto, że na wydatki skarżącej składają się opłaty czynszowe w kwocie 262,15 zł oraz opłaty za prąd ok. 50 zł, wobec czego na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych pozostaje jej kwota 612,25 zł. Mając na uwadze trudną sytuację skarżącej, przyznano jej specjalny zasiłek celowy: na opłatę zaświadczeń w Urzędzie Skarbowym w wysokości 70 zł i na uregulowanie opłat za gaz w wysokości 190 zł z realizacją w miesiącu maju 2011 r. Organ wskazał, że podczas wywiadu środowiskowego skarżąca poinformowała, iż jej świadczenie z ZUS do kwietnia 2011 r. było obciążone potrąceniami komorniczymi z tytułu zaległości w opłacie za gaz 191,87 zł (co spowodowało zaprzestanie dostaw gazu dla skarżącej). W dniu 28 marca 2011 r. skarżąca podpisała ugodę z zakładem gazowym zobowiązując się do spłaty zadłużenia w 6 ratach począwszy od 30 marca 2011 r., jednakże do dnia wywiadu tj. 6 maja 2011 r., nie wywiązała się z tych zobowiązań. Skarżąca posiadała również zaległości w spółdzielni mieszkaniowej z tytułu opłaty za docieplenie budynku na kwotę ok. 600 zł i za ciepłą wodę ok. 300 zł, a także z tytułu pożyczek z: [...] - 300 zł, [...] - 700 zł oraz z [...] ok. 1.000 zł, a także z tytułu zaświadczenia z Urzędu Skarbowego - 70 zł. Organ wyjaśnił, powołując się na treść art. 41 pkt 2 ustawy o pomocy społecznej, że uzyskanie środków, nawet w formie zasiłku celowego zwrotnego, na pokrycie zadłużenia w instytucjach finansowych, które skarżąca zaciągnęła, nie mieści się w ramach pomocy ośrodków pomocy społecznej skierowanej na wspieranie osób i rodzin w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb. Zadłużenie takie, w ocenie organu, nie może zostać uznane za szczególnie uzasadnioną potrzebę niezbędną do przyznania świadczenia pod warunkiem zwrotu. Decyzje o zadłużeniu w instytucjach finansowych skarżąca podjęła samodzielnie, w związku z tym winna w taki sposób gospodarować posiadanymi środkami pieniężnymi, aby zaciągnięte zobowiązania były adekwatne do jej dochodu.