Wyrok NSA z dnia 14 lutego 2012 r., sygn. I OSK 1709/11

Skoro art. 3 pkt 16 ustawy o świadczeniach rodzinnych normuje, że rodzina "oznacza to odpowiednio następujących członków rodziny: małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25 roku życia...", obowiązkiem organu jest wskazanie z tej listy osób, które tworzą ubiegającą się o pomoc rodzinę, odpowiednio do ich sytuacji życiowej.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Ewa Dzbeńska Sędziowie sędzia NSA Monika Nowicka sędzia del. WSA Iwona Kosińska (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Joanna Drapczyńska po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 maja 2011 r. sygn. akt IV SA/Gl 430/10 w sprawie ze skargi A. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia [...] maja 2010 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku rodzinnego i dodatku do zasiłku rodzinnego 1. uchyla zaskarżony wyrok oraz uchyla decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia [...] maja 2010 r. nr [...] i decyzję Prezydenta Miasta Zabrze z dnia [...] marca 2010 r. nr [...]; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach na rzecz A. R. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 9 maja 2011 r. sygn. akt IV SA/Gl 430/10, po rozpatrzeniu skargi A. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia [...] maja 2010 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku rodzinnego i dodatku do zasiłku rodzinnego, oddalił skargę.

W uzasadnieniu wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny przedstawił następujący stan faktyczny sprawy:

A. R. wystąpił o przyznanie zasiłku rodzinnego na dziecko A. R. oraz dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego 2010/2011. We wniosku podał, że w skład rodziny wchodzą: wnioskodawca, M. W. i ich wspólna córka A. R. Po jego rozpatrzeniu Prezydent Miasta Zabrze decyzją z dnia [...] marca 2010 r. odmówił wnioskodawcy prawa do zasiłku rodzinnego i jednorazowego dodatku z tytułu rozpoczęcia przez córkę roku szkolnego 2010/2011. Podstawę materialnoprawną rozstrzygnięcia stanowił art. 6, art. 8, art. 20 w związku z art. 3 pkt 11, art. 32 ust. 2 i art. 48 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. Nr 228, poz. 2255, ze zm.). W uzasadnieniu decyzji organ pierwszej instancji wyjaśnił sposób obliczenia dochodu rodziny wnioskodawcy za 2008 r., z którego wynika, że w skład rodziny wchodzą: wnioskodawca, M. W. - konkubina, A. R. - córka ze związku z M. W. oraz ze względu na fakt, że wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim z J. R., obliczając dochód rodziny wliczono także dochód żony - J. R. oraz pełnoletniego syna - K. R., pomimo że wnioskodawca oświadczył, że nie pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną i synem. Organ wskazał, że postąpił tak w oparciu o przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz orzeczenia sądowe między innymi: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 września 2005 r. o sygn. akt I OSK 150/05; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 lutego 2008 r. o sygn. akt I OSK 672/07, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 12 września 2007 r. o sygn. akt IV SA/Wr 178/07, które potwierdzają, że ustawodawca w przepisach ustawy "za istotny uznał status prawny osoby wnioskującej, a nie sytuację faktyczną, w jakiej się ona znajduje". Zatem osoby pozostające w związku małżeńskim nie pozostające we wspólnym gospodarstwie domowym stanowią nadal rodzinę w rozumieniu przepisów cytowanej ustawy. Oznacza to, że ustalając dochód rodziny należy uwzględnić również dochód małżonków niezamieszkujących wspólnie. Organ podał, że dochód (netto) rodziny potwierdzony zaświadczeniami pełnoletnich członków rodziny wyniósł [...] zł. W oparciu o przedstawione dokumenty potwierdzające utratę dochodu pochodzącego z zatrudnienia na umowę o pracę żony wnioskodawcy J. R. w [...] w Z., umowę zlecenie w [...] oraz zatrudnienie konkubiny M. W. na umowę o pracę w [...] i [...], odliczono od dochodu rodziny łączną kwotę [...] zł, zatem pozostała kwota [...] zł stanowi roczny dochód rodziny. Na podstawie oświadczenia wnioskodawcy i zgromadzonych dokumentów ustalono, że rodzina uzyskała dochód po 2008 r. w związku z podjęciem przez konkubinę M. W. pracy w [...] od dnia 1 czerwca 2009 r. Dochód za pierwszy pełny miesiąc pracy M. W., tj. czerwiec 2009 r. wyniósł (netto) [...] zł., który doliczono do dochodu rodziny. Wyżej podaną kwotę dochodu za 2008 r., tj. [...] zł. podzielono przez 12 miesięcy i dodano kwotę [...] zł (dochód uzyskany w 2009 r. przez M. W.), wówczas otrzymano łącznie dochód w wysokości [...] zł., który podzielono przez liczbę 5 członków rodziny. Z dokonanych obliczeń wynika w ocenie organu I instancji, że miesięcznie na jednego członka rodziny wnioskodawcy, przypada kwota [...] zł. Wskazano również, że rozpatrzono wniosek strony z uwzględnieniem art. 5 ust. 3 ustawy, jednakże pomimo tego, że w poprzednim okresie zasiłkowym była strona uprawniona do zasiłku rodzinnego, to kwota przekroczenia jest wyższa od najniższego zasiłku rodzinnego, co spowodowało odmowę przyznania zasiłku rodzinnego na dziecko wnioskodawcy.