Wyrok NSA z dnia 6 października 2010 r., sygn. I GSK 415/09

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Zofia Borowicz Sędzia NSA Rafał Batorowicz (spr.) Sędzia del. WSA Renata Detka Protokolant Bogusław Piszko po rozpoznaniu w dniu 6 października 2010 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej "R. P. Spółki z o.o. S. M." w G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 1 kwietnia 2009 r. sygn. akt I SA/Op 7/09 w sprawie ze skargi "R. P. Spółki z o.o. S. M." w G. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w O. z dnia [...] października 2008 r. nr [...] w przedmiocie określenia kwoty długu celnego 1) oddala skargę kasacyjną; 2) zasądza od "R. P. Spółki z o.o. S. M." w G. na rzecz Dyrektora Izby Celnej w O. kwotę 450 (czterysta pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym skargą kasacyjną wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2009 r., sygn. akt I SA/Op 7/09, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu oddalił skargę "R. P. Spółki z o.o. S. M." z siedzibą w G. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w O. z dnia [...] października 2008 r., nr [...], w przedmiocie określenia kwoty długu celnego. Decyzja ta utrzymała w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w O. z dnia [...] marca 2007 r., nr [...], stwierdzającą powstanie z mocy prawa długu celnego w kwocie [...] zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości [...] zł liczonymi od dnia 20 kwietnia 2004 r. wobec towaru w postaci naczepy - cysterny o numerze rejestracyjnym [...] i numerze identyfikacyjnym [...].

Sąd pierwszej instancji oparł swoje rozstrzygnięcie na ustaleniach faktycznych organów celnych, które stwierdziły, że skarżąca spółka wynajęła od R. GmbH & Co KG I. S. z siedzibą w N. (umowa najmu z dnia 1 maja 2002 r.) naczepę o numerze rejestracyjnym [...], którą następnie wprowadziła na polski obszar celny i zgłosiła ustnie do procedury odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od cła zgodnie z § 29 ust. 1 pkt 1a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 września 2001 r. w sprawie deklaracji skróconych i zgłoszeń celnych (Dz. U. Nr 117, poz. 1250 ze zm.), co w praktyce polegało na okazaniu dokumentów pojazdu potwierdzających jego zarejestrowanie za granicą w momencie wprowadzenia na polski obszar celny. Oznaczało to, że każdorazowo w momencie wjazdu opisanej naczepy na polski obszar celny była ona obejmowana procedurą odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od cła. Zakończenie tej procedury następowało, zgodnie z art. 94 ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. Kodeks celny (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 75, poz. 802 ze zm.), poprzez jej wywóz poza polski obszar celny i nadanie jej innego przeznaczenia celnego w postaci powrotnego wywozu. Jednakże organy celne ustaliły, że oprócz przewozów międzynarodowych skarżąca spółka przy użyciu wspomnianej naczepy wykonywała także w dniu 20 kwietnia 2004 r. przewóz krajowy. Organ odwoławczy wskazał, że dług celny powstał już w dniu 7 kwietnia 2004 r., bowiem także w tym dniu wskazaną naczepą wykonano transport krajowy na trasie [...], jednak z uwagi na pominięcie tego faktu przez organ I instancji, organ odwoławczy nie mógł go uwzględnić, gdyż wyliczenie odsetek od tej daty byłoby mniej korzystne dla strony. Ustalono także, że przedmiotowa cysterna w okresie poprzedzającym wykonanie transportu krajowego w dniu 20 kwietnia 2004 r. opuściła polski obszar celny, realizując transport międzynarodowy w dniach 8, 10 i 15 marca 2004 r. Wykorzystanie naczepy do transportu krajowego stanowiło złamanie warunków procedury odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od cła. W chwili wykonania przewozu krajowego strona nie poinformowała organu celnego o zmianie rodzaju wykonywanego przewozu z międzynarodowego na krajowy, choć miała taki obowiązek na podstawie art. 92 § 2 Kodeksu celnego jako osoba posiadająca pozwolenie na korzystanie z procedury odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od cła. Skutkowało to, stosownie do art. 212 § 2 Kodeksu celnego, stwierdzeniem przez organ celny powstania z mocy prawa długu celnego, przy czym powiadomienie dłużnika o zarejestrowaniu kwoty długu celnego nastąpiło w dniu 12 marca 2007 r., a zatem przed upływem terminu przedawnienia, to jest przed 7 kwietnia 2007 r. Ze względu na to, że inne metody wyceny nie znajdowały w sprawie zastosowania, kwotę długu celnego ustalono na podstawie art. 29 § 1 Kodeksu celnego, tak zwaną metodą "ostatniej szansy", w oparciu o wartość rynkową porównywalnej cysterny o zbliżonych parametrach technicznych (ładowność, ilość osi kół jezdnych, wyposażenie, rok produkcji), wykorzystując dane zawarte w katalogu "Pojazdy samochodowe wartości rynkowe część B IV-2004", Info-Expert, wydawnictwo Stowarzyszenie Rzeczoznawców Samochodowych - Expertmot oraz Experci Techniczno-Motoryzacyjni "Rzeczoznawcy - PZM". Wartość rynkową naczepy na dzień 20 kwietnia 2004 r. przyjęto na kwotę 46100 zł netto, którą następnie pomniejszono o cło (15%) i zwyczajową marżę (10%). W rezultacie wartość celna towaru wyniosła 29806 zł i od tej kwoty wyliczono cło. Wprawdzie w toku postępowania odwoławczego Dyrektor Izby Celnej zlecił organowi I instancji przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w kwestii ustalenia wartości przedmiotowej cysterny, zaś biegły rzeczoznawca (opinia nr [...] z dnia 8 września 2007 r., uzupełniona pismem z dnia 25 listopada 2007 r.) ustalił wartość rynkową netto naczepy na dzień 20 kwietnia 2004 r. na kwotę 92000 zł (która po pomniejszeniu o cło i zwyczajową marżę dawała wartość celną 72727 zł), jednakże z uwagi na niemożność wydania przez organ odwoławczy decyzji na niekorzyść strony, Dyrektor Izby Celnej uwzględnił wartość celną naczepy w kwocie ustalonej przez organ I instancji, to jest w wysokości 29806 zł.