Postanowienie NSA z dnia 6 sierpnia 2010 r., sygn. II FZ 378/10

Dnia 6 sierpnia 2010 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący - Sędzia WSA (del.) - Jadwiga Danuta Mróz po rozpoznaniu w dniu 6 sierpnia 2010 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej zażalenia J. P. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 21 czerwca 2010 r., sygn. akt I SA/Gl 347/10 odmawiające przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi J. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia 15 grudnia 2009 r. nr [...] przedmiocie łącznego zobowiązania pieniężnego postanawia uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

Uzasadnienie

Postanowieniem z dnia 21 czerwca 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, sygn. akt I SA/Gl 347/10, odmówił J. P. przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym.

W treści uzasadnienia zaskarżonego postanowienia przedstawiono sytuację materialną skarżącego. Wskazano, że skarżący nie uzyskuje żadnych dochodów, na dowód czego przedłożył kopię zeznania podatkowego za ubiegły rok wraz z kopią informacji o wysokości dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, w których nie wykazano jakichkolwiek przychodów. Ma na utrzymaniu małoletniego syna oraz że posiada mieszkanie o pow. 70 m2 i nieruchomość mającą w części charakter rolny. Ponadto na wezwanie referendarza sądowego do nadesłania dokumentacji źródłowej, m.in. dotyczącej dochodów uzyskiwanych w gospodarstwie domowym, skarżący przedłożył kserokopie: faktur i rachunków związanych z utrzymaniem gospodarstwa domowego (w ich świetle skarżący zapłacił lub powinien zapłacić: 96,97 zł za usługi telekomunikacyjne, 666,46 zł za paliwo gazowe, 233,18 zł za energię elektryczną /za dwa miesiące/, 136,87 zł - za wodę oraz 50,48 - za węgiel, a także podatek od nieruchomości za bieżący rok w łącznej kwocie 269,40 zł), zaświadczeń, że skarżący nie jest zarejestrowany w ewidencji producentów prowadzonym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i w związku z tym nie otrzymuje płatności od tej Agencji oraz że posiadany przez niego grunt nie stanowi gospodarstwa rolnego, wyciągu z rachunku bankowego wskazującego saldo zerowe oraz poświadczenia zameldowania. W treści tego ostatniego dokumentu wymieniono, poza skarżącym i jego synem, jedną osobę, która, jak wyjaśnił wnioskodawca, nie jest z nim spokrewniona, została zameldowana w związku "ze wspólnym prowadzeniem działalności gospodarczej" i w konsekwencji nie partycypuje w kosztach utrzymania gospodarstwa domowego. Koszty te skarżący wyliczył na kwotę około 526 zł miesięcznie, nie uwzględniając jednak wydatków na żywność i środki czystości. Z jego oświadczeń wynikało także, iż jego małżonka przebywa za granicą i również nie wspiera go finansowo. W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd I instancji doszedł do wniosku, że skarżący nie spełnia przesłanek uzasadniających przyznanie prawa pomocy, albowiem pomimo wyraźnego wezwania nie nadesłał dokumentów źródłowych, które pozwoliłyby wyjaśnić, skąd czerpie on środki na pokrycie wykazanych przez siebie wydatków. Oczywiste przecież jest, że nie mógłby on opłacać ani tych wydatków, ani żadnych innych, gdyby rzeczywiście nie dysponował żadnymi dochodami lub zasobami majątkowymi, jak konsekwentnie utrzymuje i jak wynika z przedłożonych przez niego dokumentów. Ponadto Sąd I instancji podkreślił, że to strona powinna podejmować czynności, które przekonałyby Sąd co do zasadności przyznania prawa pomocy, w szczególności starać się obalić powstałe w sprawie wątpliwości, gdyż Sąd nie jest ani zobowiązany, ani uprawniony do prowadzenia dochodzeń w rozpatrywanym zakresie Tymczasem skarżący takich czynności całkowicie zaniechał, zwłaszcza na etapie sprzeciwu poprzestając jedynie na polemice ze stanowiskiem wyrażonym w postanowieniu referendarza sądowego, mimo iż po zapoznaniu się z jego treścią powinien mieć pełną świadomość wątpliwości, jakie rodzi zgromadzony w sprawie materiał dowodowy. W zażaleniu skarżący zarzucił zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 255 § 2 p.p.s.a. wnosząc o zmianę zaskarżonego postanowienia. W uzasadnieniu wskazał, że wbrew twierdzeniom Sądu I instancji skarżący przedłożył wszystkie wymagane dokumenty W sposób jasny wyjaśnił swoją sytuację majątkową, co udokumentował stosownym dowodami źródłowymi. Pomimo wątpliwości, co do zgromadzonego materiału dowodowego Sąd I instancji zaniechał wyjaśnienia tych wątpliwości w trybie art. 255 p.p.s.a..