Wyrok NSA z dnia 22 stycznia 2009 r., sygn. II FSK 1755/07

Wpis do ewidencji działalności gospodarczej nie jest potrzebny do tego, by dla celów podatkowych można było uznać, że podatnik prowadzi działalność.

Teza od Redakcji

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Grzegorz Krzymień (sprawozdawca), Sędziowie: NSA Jan Rudowski, WSA del. Tomasz Zborzyński, Protokolant Paweł Koluch, po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2009 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. A. W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 26 czerwca 2007 r. sygn. akt I SA/Lu 840/06 w sprawie ze skargi A. A. W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 26 października 2006 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz odsetek od niezapłaconych w terminie zaliczek za miesiące listopad i grudzień 2003 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 26 czerwca 2007 r., sygn. akt I SA/Lu 840/06, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę A. A. W. vel W. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 26 października 2006 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2003 r. Jak wskazano w uzasadnieniu orzeczenia, w wyniku przeprowadzonego postępowania kontrolnego Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w L. ustalił, iż w latach 2002 -2005 podatnik prowadził działalność polegającą na obrocie nieruchomościami położonymi w R., N., U. M. i K., co zdaniem organów podatkowych należało zakwalifikować jako pozarolniczą działalność gospodarczą określoną w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U z 2000 r. Nr 14 poz.176 ze zm.) dalej w skrócie "p.d.o.f.", wykluczającą możliwość opodatkowania tego rodzaju transakcji 10 % podatkiem zryczałtowanym. Organ podatkowy wyjaśnił, że podatnik samodzielnie lub z innymi osobami nabywał gospodarstwa rolne, dokonywał ich podziału, a powstałe w jego wyniku działki z zyskiem sprzedawał. W 2000 r. nabył bowiem samodzielnie działki rolne o powierzchni 23 571 m2 i 46 338 m2, a w 2002 r. na współwłasność z T. S. kolejną nieruchomość rolną o powierzchni 2,96 ha. Działki te następnie uległy przekształceniu i zostały sprzedane. Jak wynikało z ustaleń organu kontroli, Skarżący w 2001 r. sprzedał co najmniej 2 działki, w 2002 r. co najmniej 59 działek, a w 2003 r. 1 własną działkę i 27 działek, których był współwłaścicielem, a w 2004 r. 15 działek, których był współwłaścicielem. Przychód z tego rodzaju działalności gospodarczej wyniósł w 2003 r. 214 471 zł, a dochód po uwzględnieniu kosztów jego uzyskania ustalono w wysokości 196 296, 94 zł. Należny z tego tytułu podatek określono na 68 147 zł. Podstawy do zakwalifikowania opisanej działalności jako działalności gospodarczej organ dopatrzył się w definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 3 pkt. 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa ( tekst jedn. Dz. U. z 2005r. Nr 8 poz. 60 ze zmianami ) dalej w skrócie "o.p.", do której odsyła art. 5a pkt 6 p.d.o.f. Organ odwoławczy przypomniał, że zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej do której odsyła art. 3 pkt. 9 o.p., działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, handlowa, budowlana, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i eksploatacja zasobów naturalnych wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Przepis ten wskazuje istotne cechy , pozwalające na odróżnienie jej od innej działalności. Ważnym jest także, że działalność gospodarcza jest kategorią obiektywną niezależną od oceny samego podmiotu ją prowadzącego. Z akt sprawy wynikało jednoznacznie, w ocenie organów podatkowych, że sprzedaż działek była dokonywana w warunkach działalności gospodarczej. O zorganizowanym charakterze działalności miałby świadczyć nie tylko fakt, że w okresie od czerwca do listopada 2003 r. podatnik zawarł osobiście lub przez pełnomocników 19 właściwych umów sprzedaży działek, ale również sporządzanie w tym samym dniu kilka transakcji, posługiwanie się pośrednikami czy dokonywanie geodezyjnego podziału zakupionych nieruchomości. Ciągłości działalności organ dopatrywał się natomiast w częstotliwości zawieranych umów zakupu nieruchomości i ich następczej sprzedaży. Dyrektor Izby Skarbowej zwrócił także uwagę na duże zyski osiągane przez podatnika na tego rodzaju transakcjach, np. działkę kupioną za 6280 zł sprzedano po podziale za kwotę 208 471 zł. Podkreślono, że na zakupionych nieruchomościach rolnych podatnik nie prowadził żadnej działalności rolniczej, nie uprawiał gospodarstwa rolnego i nie wydzierżawiał go. W przeświadczeniu organu w sprawie nie ma zastosowania zwolnienie od podatku przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 28 p.d.o.f., bowiem nie dotyczy to przychodu uzyskanego ze sprzedaży gruntów, które w związku ze sprzedażą utraciły charakter rolny lub leśny. Dla rozstrzygnięcia tej kwestii istotny jest rzeczywisty charakter tych gruntów, gdyż powołany przepis mówi o zachowaniu charakteru rolnego. Z tego powodu nie ma znaczenia jak grunt - przedmiot transakcji jest ujawniony w ewidencji gruntów i budynków, ponieważ zawiera ona jedynie formalne ujęcie nieruchomości do czasu zmiany zapisu bez konfrontacji ze stanem rzeczywistym. Według organu zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 28 p.d.o.f. ma zastosowanie tylko wówczas, gdy nieruchomość wchodzącą dotychczas w skład gospodarstwa rolnego u nabywcy także będzie wchodzić w skład gospodarstwa rolnego poprzez zwiększenie dotychczasowego gospodarstwa rolnego ewentualnie uzupełnienia zakupionymi gruntami posiadanych nieruchomości do powierzchni niezbędnej do powstania gospodarstwa rolnego lub do wydzielenia nowego z już istniejącego. Dowodem mającym pomóc w ustaleniu charakteru sprzedawanych gruntów mogą być zapisy w aktach notarialnych, z których powinien wynikać cel zakupu, np. zakup, utworzenie czy powiększenie gospodarstwa rolnego. W rozpatrywanej sprawie jednak akty notarialne tego rodzaju zapisów nie zawierają. Znajdują się w nich natomiast informacje potwierdzające brak kwalifikacji rolniczych przez kupujących. W ocenie organu logiczne rozumowanie oraz doświadczenie życiowe i posiadana wiedza pozwalają na wyciągniecie wniosku, że prowadzona przez Skarżącego działalność w zakresie obrotu nieruchomościami rolnymi ma charakter pozarolniczej działalności gospodarczej.