Wyrok NSA z dnia 6 marca 2008 r., sygn. II GSK 421/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Edward Kierejczyk (spr.) Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia del. WSA Maria Jagielska Protokolant Anna Tomaka-Magdoń po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2008 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej K. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 czerwca 2007 r. sygn. akt V SA/Wa 1051/07 w sprawie ze skargi K. P. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] grudnia 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 czerwca 2007 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę K. P. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] grudnia 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy.

Ze stanu faktycznego sprawy ustalonego przez Sąd I instancji wynika, że organ odmówił umorzenia powyższych należności za okres od maja do września 2000 r. oraz odsetek za zwłokę w łącznej kwocie [...] zł uznając, że nie zostały spełnione przesłanki uzasadniające ich umorzenie. W szczególności stwierdził, że zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. Nr 137, poz. 887 ze zm.), zwanej dalej u.s.u.s., należności z tytułu składek mogą być umarzane w całości lub części tylko w przypadku ich całkowitej nieściągalności. W przypadku wnioskodawczyni taka sytuacja nie zachodzi, ponieważ jej mąż posiada stałe dochody, a wiek samej strony rokuje w przyszłości możliwość poprawy sytuacji materialnej i w konsekwencji spłatę zadłużenia, nawet w formie układu ratalnego. W odwołaniu od tej decyzji - wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy - skarżąca podniosła zarzut przedawnienia składek podkreślając, że zgodnie z art. 24 ust. 4 u.s.u.s. należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne ulegają przedawnieniu po upływie pięciu lat od dnia, w którym stały się wymagalne. Taki sam termin przedawnienia do składek z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego przewidywał art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153 ze zm.), a przerwanie biegu przedawnienia możliwe było wyłącznie przez podjęcie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, w okresie pięciu lat od dnia wymagalności tych składek, czynności zmierzających do ich ściągnięcia. W jej sprawie organ pierwsze czynności podjął dopiero pismem z dnia 22 czerwca 2006 r. wzywającym do przedłożenia stosownych deklaracji rozliczeniowych za ten okres, a dochodzenie zaległości zaczął jeszcze później, tj. upomnieniami z dnia 15 września 2006 r., czyli blisko sześć lat po terminie wymagalności ostatniej z nich. W związku z powyższym przesłanki przerwania biegu przedawnienia nie zostały spełnione, a w stosunku do jej zaległości nadal ma zastosowanie termin pięcioletni, pomimo przedłużenia tych terminów do lat dziesięciu ustawą z dnia 12 grudnia 2002 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 241, poz. 2074) oraz ustawą z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. Nr 45, poz. 391 ze zm.). Podane akty nie unormowały kwestii związanej ze stosowaniem zmienionych przepisów i należy przyjąć, że nowe regulacje mają zastosowanie tylko do zobowiązań powstałych po dniu 1 stycznia 2003 r. (składki na ubezpieczenia społeczne) i po 1 lipca 2004 r. (składki na ubezpieczenie zdrowotne).