Wyrok NSA z dnia 11 grudnia 2008 r., sygn. II FSK 1294/07

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędziowie NSA Jerzy Rypina, WSA del. Anna Znamiec (sprawozdawca), Protokolant Katarzyna Pawłowska, po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2008 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skarg kasacyjnych A. S. i B. S. od wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 31 stycznia 2005 r. sygn. akt I SA/GL 19/04 oraz z dnia 31 stycznia 2005 r. sygn. akt I SA/GL 20/04 w sprawie ze skarg A. S. i B. S. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 30 grudnia 2003 r. nr [...] oraz z dnia 30 grudnia 2003 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych 1) uchyla zaskarżone wyroki, 2) uchyla decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 30 grudnia 2003 r. nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w B. z dnia 29.08.2003 r. nr [...] oraz decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 30 grudnia 2003 r. nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w B. z dnia 29.08.2003 r. nr [...], 3) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w K. na rzecz A. S. i B. S. solidarnie kwotę 3.800 (trzy tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie

Uzasadnienie

Wyrokami z dnia 31 stycznia 2005 r., sygn. akt I SA/GL 19/04 oraz sygn. akt I SA/GL 20/04 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargi A. S. oraz B. S. na decyzje Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 30 grudnia 2003 r. nr [...] i [...], utrzymujące w mocy decyzje Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w B.z dnia 29 sierpnia 2003 r. nr [...] i [...] w przedmiocie określenia A. S. i B. S. zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu sprzedaży nieruchomości w 1998 r. w kwocie po 19639,40 zł

Rozstrzygnięcia te zapadły w następującym przyjętym przez sąd pierwszej instancji stanie faktycznym: Drugi Urząd Skarbowy w B. w trakcie postępowania dowodowego ustalił, iż podstawą prawna nabycia przez Miasto B. nieruchomości A. i B. S. były uchwały Zarządu Miasta B. nr [...] z dnia 29 maja 1998 r. oraz nr [...] z dnia 8 czerwca 1998 r. Z treści uchwał wynika, iż nieruchomość została nabyta w celu realizacji zadania, określonego w Strategii Rozwoju Gminy B., wprowadzonej uchwałą nr [...] z dnia 5 grudnia 1995 r., jako udostępnienie mieszkań o odpowiednim standardzie, jednakże bez szczegółowego wskazania w jaki sposób i w jakim regionie Gminy B. cel ten ma być zrealizowany. Z odpowiedzi udzielonych przez Urząd Miejski w B. wynika, że w 1998 r. Gmina była zainteresowana wykupieniem nieruchomości A. i B. S. oraz innych nieruchomości przy ulicach D. i C. celem budowy osiedla mieszkaniowego "W.", mającego obejmować tak budownictwo komunalne, jak i inwestycje komercyjne, dobroczynne, małe spółdzielnie mieszkaniowe. Ponieważ do czasu udzielenia odpowiedzi teren ten nie został zagospodarowany, Urząd Miejski powstrzymał się od jednoznacznego stwierdzenia, czy nabywana nieruchomość była przeznaczona pod gminne budownictwo mieszkaniowe. Ponadto Gmina B. nie wywłaszczyła, ani nie nabyła gruntów znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie działki nabytej od A. i B. S. - co zdaniem organu odwoławczego - byłoby niezbędne do realizacji tak znacznej inwestycji, jak budowa osiedla mieszkaniowego "W.". W dalszych pismach Urząd Miejski stwierdził, iż zgodnie z planem miejscowym teren, na którym położona była działka A. i B. S., jest przeznaczony na cele publiczne, do których należy m. in. budownictwo mieszkaniowe. Tworzenie zasobu nieruchomości gminnych nie jest przypadkowe, choć nie wszystkie planowane inwestycje są realizowane. Z samego faktu zakupu nieruchomości przez gminę nie wynika, iż zakup ten został dokonany w związku z realizacją celu publicznego w rozumieniu ustawy o gospodarce nieruchomościami. Brak było zdaniem organów podatkowych podstaw faktycznych, aby uznać, że zakup nieruchomości A. i B. S. był związany z realizacją takiego celu publicznego. W związku z tym organy podatkowe obu instancji powołując się na treść art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 1993 r., Nr 90, poz. 460 z późn. zm. w brzmieniu obowiązującym w 1998 r., dalej: u.p.d.o f.) uznały, że wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o wywłaszczeniu nieruchomości, gdyż zgodnie z ustaleniami faktycznymi organów podatkowych nieruchomość położona jest na terenie oznaczonym w planie zagospodarowania przestrzennego jako tereny przeznaczone dla zabudowy mieszkaniowej o podwyższonej intensywności, czyli niewolnostojącej. Nie jest to cel publiczny w rozumieniu art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741 z późn. zm., dalej: u.g.n.). z kolei w przepisach ustawy o samorządzie gminnym brak jest określenia, iż w przypadku realizacji wszystkich spraw publicznych o znaczeniu lokalnym, należących do gmin, można stosować wywłaszczenie. Nie ma podstaw, aby uznać sprzedaż nieruchomości pod budownictwo mieszkaniowe za cel publiczny pozwalający na zwolnienie podatkowe, gdyż nie każda realizacja zadań gminy będzie wiązała się z możliwością wywłaszczenia obywateli. Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej podniósł, że Gmina B. zakupiła od A. i B. S. działkę [...], pozostawiając jako ich własność sąsiednią działkę [...] o zbliżonej powierzchni. Gdyby zakup pierwszej nieruchomości miał służyć realizacji budowy osiedla mieszkaniowego "W.", jest rzeczą niezrozumiałą, dlaczego gmina zaniechała zakupu drugiej nieruchomości, skoro w miejscu tym miały zostać zbudowane zupełnie nowe budynki mieszkalne i usługowe. Dyrektor Izby Skarbowej w K. stwierdził, zatem, że A. i B. S. nie sprzedali działki na cel uzasadniający jej wywłaszczenie, a w tej sytuacji przychód z tej sprzedaży podlega opodatkowaniu 10 % zryczałtowanym podatkiem dochodowym od osób fizycznych.