Wyrok NSA z dnia 9 marca 2006 r., sygn. FSK 2705/04

1. Przychodami należnymi, które to określenie nie zostało zdefiniowane w ustawie, są przychody, które w następstwie działalności gospodarczej stały się należnością /wierzytelnością/, chociaż faktycznie jeszcze ich nie uzyskano. Oznacza to, że opodatkowanie rozszerzone zostaje także na przychody, które zgodnie z ich zaksięgowaniem, powinny wpłynąć do przedsiębiorstwa, lecz jeszcze to nie nastąpiło, co jest konsekwencją oparcia opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej na tzw. zasadzie memoriałowej. Takiej kwalifikacji nie zmienia okoliczność, że zakres wykonanych robót był przedmiotem sporu między stronami.

2. Nie należy utożsamiać wymogów księgowości wskazanych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości /Dz.U. nr 121 poz. 591 ze zm./ z procedurą dowodzenia faktów w postępowaniu podatkowym. Tylko wiarygodne, wolne od wad i rzetelne dowody źródłowe mogą zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz.U. 2000 nr 54 poz. 654 ze zm./ stanowić podstawę wpisu do ewidencji podatkowej dla określenia wysokości dochodu /straty/, podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Przeciwnie, niewiarygodne i nierzetelne dokumenty księgowe, a więc dowodzące zdarzeń, które nie zaistniały nigdy nie mogą być podstawą wpisu do ewidencji podatkowej i w takim przypadku nie jest też możliwe oszacowanie podstawy opodatkowania.

3. Pojęcie niemożliwości ustalenia dochodu /straty/ w rozumieniu art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych /Dz.U. 2000 nr 54 poz. 654 ze zm./ rozumieć należy tak jako: a/ brak danych /ksiąg podatkowych/, niezbędnych do określenia podstawy opodatkowania, b/ dane wynikające z ksiąg podatkowych nie pozwalają na określenie tej podstawy, c/ podatnik naruszył warunki uprawniające do korzystania ze zryczałtowanej formy opodatkowania.

4. Okoliczność, że operację gospodarczą wykonał podmiot nieistniejący, sama przez się, nie stanowi przesłanki do pominięcia wydatku jako kosztu potrącalnego.