Wyrok NSA z dnia 5 października 2005 r., sygn. I OSK 50/05

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Jaśkowska (spr.), Sędziowie NSA Joanna Runge-Lissowska, Małgorzata Stahl, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 5 października 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Andrzeja O. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 20 października 2004 r. sygn. akt 4 II SA/Ka 2533/02 w sprawie ze skargi Andrzeja O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 13 września 2002 r. (...) w przedmiocie kary pieniężnej za przejazd pojazdu nienormatywnego oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 20 października 2004 r. 4/II SA/Ka 2533/02 oddalił skargę Andrzeja O. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 13 września 2002 r. (...) w przedmiocie kary pieniężnej za przejazd pojazdem nienormatywnym. W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 4 października 2001 r. w trakcie kontroli drogowej dokonano ważenia pojazdu należącego do skarżącego, a kierowanego przez kierowcę Jacka S. Stwierdzono przy tym przekroczenie masy całkowitej pojazdu i nacisku na osie. Decyzją z dnia 20 grudnia 2001 r. Zarząd Miasta R. orzekł o nałożeniu na Andrzeja O. opłaty podwyższonej w wysokości 30.290,71 zł. W wyniku odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w dniu 28 marca 2002 r. uchyliło orzeczenie organu I instancji przekazując sprawę do ponownego rozpatrzenia w związku z wejściem w życie nowych przepisów. W dniu 23 maja 2002 r. Zarząd Miasta R. wymierzył karę pieniężną w kwocie 43.440 zł, zaś Samorządowe Kolegium Odwoławcze w dniu 13 września 2002r uchyliło zaskarżoną decyzję i ustaliło karę pieniężną w wysokości 30.000 zł. Ta ostatnia decyzja została zaskarżona przez Andrzeja O. do sądu administracyjnego. Oddalając skargę Sąd podkreślił, że zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane przez organ przy właściwym zastosowaniu prawa materialnego i uzasadnione zgodnie z wymogami procedury. W toku postępowania nie naruszono przepisów procesowych a w szczególności nie uchybiono art. 7 i 8 Kpa. Uznał w związku z tym za gołosłowne zarzuty dotyczące naruszenia zasady prawdy obiektywnej i praworządności oraz pogłębiania zaufania do organów państwa. Podkreślił, że skarżący nie kwestionował osnowy treści protokołu ważenia pojazdu dokonanego w dniu 4 października 2001 r. ani istoty samej tej czynności. Wynika zaś z nich jednoznacznie, że dopuszczalna masa całkowita pojazdu została przekroczona o 6.700 kg, nadto przekroczono dopuszczalne wielkości nacisku na osie 2 i 3 o podane wielkości. Wagi użyte do pomiaru posiadały ważne świadectwa legalizacyjne, dane wpisane do protokołu nie zostały zakwestionowane przez kierowcę pojazdu, który działał w imieniu skarżącego, nadto skarżący miał zapewnione prawo czynnego uczestnictwa w dalszym toku postępowania. Sąd podkreślił, że nie może zostać uwzględnione tłumaczenie się strony niemożnością zważenia pojazdu w miejscu załadowania, gdyż nie jest to okoliczność zwalniająca z odpowiedzialności. Dołączone przez skarżącego dokumenty nie podważają wyniku czynności. W sprawie nie miało natomiast znaczenia, jaką drogę przebył pojazd i czy zdarzenie miało charakter jednostkowy. W przypadku przekroczenia parametrów pojazdu art. 61 par. 1 prawa o ruchu drogowym przewiduje obowiązek uzyskania zezwolenia za przejazd po drogach publicznych. Nie ma wątpliwości, że skarżący takiego zezwolenia nie posiadał. Tymczasem obowiązujący w tej dacie art. 13 ust. 2a ustawy o drogach publicznych stanowił, że w takiej sytuacji pobiera się kary pieniężne, których wysokość stosownie do art. 13 ust. 2 b określa załącznik do ustawy. Sąd podzielił stanowisko skarżącego, iż obowiązek pobrania kar powstał od dnia 1 stycznia 2002 r., gdyż od tej daty weszła w życie ustawa z 6 września 2001 r. o transporcie drogowym /Dz.U. nr 125 poz. 1371 ze zm./, która mocą art. 99 znowelizowała art. 13 ustawy o drogach publicznych. Ponieważ poza art. 110 nie zawierała ona żadnych przepisów przejściowych, oznaczało to, iż ustawa przyjmowała bezpośrednie zastosowanie nowego prawa. W konsekwencji nowe zmienione przepisy odnoszą się do zastanych stanów faktycznych rozciągając swoją moc również na toczące się sprawy nie zakończone ostatecznymi decyzjami przed dniem ich wejścia w życie. Dlatego w rozpoznawanej sprawie zasadnie powołano się na nowe brzmienie przepisów art. 13 ustawy. Trudno dopatrzyć się tu wstecznego działania prawa. Przepisy te nie stanowią bowiem nowego prawa sensu stricte tylko zastępują dotychczasowe normy mające zastosowanie w stanie faktycznym istniejącym w dniu zdarzenia. Sąd podkreślił, iż doszło co prawda do zmiany przepisów, ale nie zmieniały one leżącej u ich podstaw zasady. Do dnia 31 grudnia 2001 r. art. 13 ust. 2a ustawy o drogach publicznych przewidywał wymierzanie opłat podwyższonych za przejazd pojazdem nienormatywnym. Kary w tym zakresie nie są więc niczym nowym, nie należą zresztą do kategorii kar w rozumieniu prawa karnego. Są one względniejsze dla sprawcy. Sąd stwierdził w związku z tym, iż nie podziela zarzutu niekonstytucyjności tych przepisów, zaś brak wątpliwości w tym zakresie wyłączał możliwość skorzystania z drogi pytań do Trybunału Konstytucyjnego. Dokonał również przeliczenia wysokości kary wskazując w uzasadnieniu sposób jej obliczenia. Podkreślił też, że w świetle obowiązujących przepisów nie ma żadnej możliwości jej obniżenia.