Wyrok NSA z dnia 20 marca 2003 r., sygn. II SA/Gd 1529/02
Jak wynika z art. 61 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 11b ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym /Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591 ze zm./ i art. 3 ust. 1 pkt 3 i art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej /Dz.U. nr 112 poz. 1198/ prawo wstępu na obrady rady gminy nie może być ograniczone ze względu na ochronę porządku publicznego. W związku z tym ochrona porządku publicznego podczas sesji rady gminy musi być zapewniona w inny sposób aniżeli poprzez ustanowienie zakazu wstępu publiczności na salę obrad.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi Pawła C. reprezentującego grupę mieszkańców wsi Sz., B., B. i P. na uchwałę Rady Gminy w R. z dnia 26 marca 2002 r. (...) w przedmiocie likwidacji Szkoły Podstawowej im. F. Ch. w Sz. - stwierdza nieważność zaskarżonej uchwały, (...).
UZASADNIENIE
Paweł C. reprezentując grupę mieszkańców wsi Sz., B., B. i P. wniósł skargę na uchwałę Rady Gminy w R. z dnia 26 marca 2002 r. (...), którą na podstawie art. 59 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty /Dz.U. 1996 nr 67 poz. 329 ze zm./ postanowiono o likwidacji z dniem 31 sierpnia 2002 r. Szkoły Podstawowej im. F. Ch. w Sz. Skarżący zarzucił, że zaskarżona uchwała narusza prawa mieszkańców, których reprezentuje, do nauki oraz powszechnego i równego dostępu do kształcenia /art. 70 ust. 1 i 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej/, gdyż sieć publicznych szkół podstawowych kształtuje w sposób, który uniemożliwia dzieciom oraz ich rodzicom zamieszkałym na terenie obwodu Szkoły Podstawowej w Sz. wypełniania obowiązku szkolnego. Skarżący wskazał, że droga dzieci z domu do szkoły przekracza odległości wskazane w art. 17 ust. 2 ustawy o systemie oświaty oraz, że Gmina R. nie ma możliwości zapewnienia bezpłatnego transportu dzieci i opieki podczas tego transportu. Skarżący zarzucił też, że zaskarżona uchwała została podjęta bez wymaganej opinii właściwego kuratora oświaty i wbrew wcześniejszym negatywnym jego opiniom. Skarżący wyjaśnił przy tym, że zaskarżoną uchwałę podjęto przyjmując, że przy jej podjęciu znajduje zastosowanie art. 89 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym /Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591 ze zm./. Zdaniem skarżącego stanowisko takie jest sprzeczne z art. 59 ust. 2 ustawy o systemie oświaty, który wymaga pozytywnej opinii kuratora oświaty, oraz art. 89 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, który dotyczy przypadków, gdy prawo uzależnia ważność rozstrzygnięcia organu gminy od jego zatwierdzenia, uzgodnienia lub zaopiniowania przez inny organ. Zdaniem skarżącego zakres stosowania obu wskazanych przepisów jest różny art. 59 ust. 2 ustawy o systemie oświaty wymaga wyraźnego, pozytywnego stanowiska kuratora oświaty i wyłączona jest możliwość uzyskania takiej opinii wskutek milczenia właściwego organu. Ponadto skarżący podniósł, że kurator oświaty podczas poprzednich dwóch prób zlikwidowania Szkoły Podstawowej w Sz. przedstawił wyraźne negatywne opinie. Zatem, jak wywiódł, nawet gdyby przyjąć, że tryb art. 89 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym jest dopuszczalny, to nie może on być stosowany wówczas, gdy chodzi o ponowną próbę likwidacji szkoły. Skarżący podniósł też zarzuty dotyczące przeprowadzenia sesji, na której zaskarżona uchwała została podjęta. W szczególności twierdził, że z naruszeniem art. 11b ust. 1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym mieszkańcy gminy nie zostali wpuszczeni na salę obrad w dniu 26 marca 2002 r.