Wyrok NSA z dnia 22 lutego 2001 r., sygn. III SA 2810/00

Art. 26 ust. 1 i 4 w zw. z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczpospolitej Polskiej - Dz.U. 1992 nr 4 poz. 16 ze zm./ wynika, że określanie fizycznej i psychicznej zdolności poborowych do czynnej służby wojskowej należy do powiatowych i wojewódzkich /jako organów odwoławczych/ komisji lekarskich. Dlatego też wyłącznie orzeczenia komisji lekarskich, jako właściwych organów administracyjnych, kwalifikujące poborowych do określonej - ze względu na stan zdrowia - kategorii zdolności do służby wojskowej, skutkować mogą powołaniem poborowych do odbywania zasadniczej służby wojskowej bądź też zwolnieniem ich z jej odbywania.

UZASADNIENIE

Podaniem z dnia 2.06.2000 r. Łukasz K. zwrócił się do Powiatowej Komisji Poborowej w M. /zwanej dalej Komisja Poborowa/ z prośbą o skierowanie do odbycia służby zastępczej. Swoją prośbę umotywował wychowaniem według zasad Biblii, która potępia podstawową - jego zdaniem - cechę służby wojskowej, czyli używanie przemocy wobec innych. Jako drugi motyw swego wystąpienia z przedmiotową prośbą podał wynikającą z Konstytucji RP wolność sumienia i wyznania. Zdaniem bowiem skarżącego wojsko jest ściśle powiązane z Kościołem Katolickim i jego atrybutami w postaci obrzędów i ceremoniałów, zaś jego poglądy i sumienie nie pozwalają mu w nich uczestniczyć. W tym samym piśmie podkreślił także, że bardzo ważną sprawą jest dla niego - w przypadku skierowania go do odbycia przedmiotowej służby - otrzymywane w zamian wynagrodzenie, które to przekazywać będzie znajdującym się w wieku przedemerytalnym rodzicom nie mogącym znaleźć pracy.

Orzeczeniem z dnia 15.06.2000 r. Komisji Poborowej zdecydowała nie kierować skarżącego do odbycia służby zastępczej. Uzasadniając swoje stanowisko podniosła, iż skarżący w kwestii wyznawanych zasad moralnych dotyczących użycia przeciw bliźniemu siły nie wykazał, że zasadnicza służba wojskowa pozostaje w sprzeczności z wyznawanymi przez niego zasadami. Stwierdził jedynie, że co do tych zasad jasno i wyraźnie zajął już stanowisko w podaniu z dnia 2.06.2000 r. Podniósł natomiast ponownie argument dotyczący wolności sumienia i wyznania w kontekście związku służby wojskowej z wyznaniem katolickim. W odpowiedzi zaś na ten zarzut, Komisja Poborowa poinformowała go, iż obowiązujące przepisy prawne gwarantują wolność sumienia i wyznania również podczas odbywania zasadniczej służby wojskowej. Jednocześnie został poinformowany o okresie trwania służby zastępczej, charakterze i miejscu jej odbywania oraz wysokości otrzymywanego ekwiwalentu /tj. 413 zł miesięcznie/. W odpowiedzi skarżący oświadczył, że za takie pieniądze nie będzie pracował. Na skutek tego Komisja Poborowa uznała, iż jest to sprzeczne z poglądami przedstawianymi przez skarżącego w podaniu, a tym samym wyklucza sens kierowania go do odbycia takiej służby.