Wyrok NSA z dnia 28 lutego 2001 r., sygn. II SA/Łd 297/01
Skoro każda zmiana granic społeczności lokalnej wymaga uprzedniego przeprowadzenia konsultacji z zainteresowaną społecznością, możliwie w drodze referendum, jeśli ustawa na to pozwala /art. 5 Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego/ to nie można pozbawiać tej społeczności prawa inicjatywy w sprawie takiej zmiany. Odpowiednie sformułowanie pytania referendalnego i zapadłe w wyniku referendum rozstrzygnięcie może zastąpić uchwałę rady w przedmiocie wystąpienia do Rady Ministrów z wnioskiem o dokonanie podziału. Wynik referendum będzie zatem rozstrzygający w tym zakresie w jakim możliwa jest inicjatywa rady gminy i tę inicjatywę /lub jej brak/, będzie przesądzał.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi Grupy Inicjatywnej Mieszkańców Gminy i Miasta Sz. do spraw przeprowadzenia referendum na uchwałę Rady Gminy i Miasta Sz. z dnia 25 stycznia 2001 r. (...) w przedmiocie odrzucenia wniosku mieszkańców dotyczącego przeprowadzenia referendum gminnego - oddala skargę.
UZASADNIENIE
Uchwałą (...) z dnia 25 stycznia 2001 r. Rada Gminy i Miasta Sz., na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym /Dz.U. 1996 nr 13 poz. 74 ze zm./ i art. 14 ustawy z dnia 11 października 1991 r. o referendum gminnym /Dz.U. 1996 nr 84 poz. 386/ odrzuciła wniosek mieszkańców o przeprowadzenie referendum gminnego w sprawie podziału dotychczasowej gminy na dwie oddzielne gminy.