Wyrok NSA z dnia 27 sierpnia 1999 r., sygn. III SA 8311/98

1. Urząd skarbowy nie jest związany ustaleniami inspektora kontroli skarbowej zawartymi w "wyniku kontroli", albowiem jest organem podatkowym, który prowadzi postępowanie wyjaśniające samodzielnie, a materiał dowodowy ocenia zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w art. 191 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./. Uiszczenie podatku w wysokości odpowiadającej ustaleniom protokołu z czynności kontrolnych nie oznacza, iż organ jest związany tym faktem i nie może wydać decyzji określającej zobowiązanie podatkowe w innej wysokości.

2. W przypadku podatku dochodowego od osób prawnych zobowiązanie podatnika, także w odniesieniu do tzw. ostatecznego rozliczenia, powstaje wprost na podstawie przepisów ustawy, natomiast ewentualna decyzja organu podatkowego ma znamiona tzw. określającej decyzji podatkowej. Dlatego należy przyjąć, że w tym wypadku obowiązuje termin przedawnienia zobowiązania podatkowego wynikający z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /t.j. Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./, czyli termin 5-letni, a nie terminy z art. 7 ust. 1 tej ustawy.

3. Nieściągalność powinna być uprawdopodobniona przez samego podatnika tworzącego rezerwę na pokrycie takich należności, a uprawdopodobnienie nieściągalności powinno być dokonane najpóźniej na dzień utworzenia tego rodzaju rezerwy, przy czym podatnik przed utworzeniem rezerwy na pokrycie należności w koszty uzyskania przychodu winien udokumentować swoją aktywność w dochodzeniu wierzytelności, albowiem bezkrytyczne uznawanie wierzytelności za nieściągalne powoduje niezasadne premiowanie podatników nieaktywnych.

UZASADNIENIE

W deklaracji o wysokości osiągniętego dochodu za 1992 r. /CIT-8/ Spółka wykazała przychody w wysokości 6.144.407 zł /wszystkie kwoty po denominacji/, koszty uzyskania przychodów w wysokości 5.812.016 zł, podstawę opodatkowania w wysokości 180.909 zł i należny podatek w wysokości 72.363,60 zł.