Postanowienie NSA z dnia 18 września 1998 r., sygn. II SA/Ka 1240/98
Członkowie wspólnoty samorządowej mogą decydować w drodze referendum o takich sprawach dotyczących tej wspólnoty, które mieszczą się w zakresie zadań i kompetencji jednostki samorządu terytorialnego, której mieszkańcy są członkami.
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił na podstawie art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ skargę Janusza N. - pełnomocnika inicjatorów referendum w gminie S. na uchwałę Rady Miejskiej w S. z dnia 2 czerwca 1998 r. w przedmiocie odrzucenia wniosku inicjatorów referendum o przeprowadzenie na terenie gminy S. referendum w sprawie przynależności do mających powstać powiatów.
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 2 kwietnia 1998 r., skierowanym do Burmistrza Miasta S., grupa mieszkańców tej gminy, która zawiązała Społeczny Komitet na Rzecz Referendum w sprawie powiatowej przynależności gminy S., zawiadomiła o zamiarze wystąpienia z inicjatywą przeprowadzenia referendum "w sprawie przynależności powiatowej gminy S."
W dniu 4 maja 1998 r. pełnomocnicy inicjatorów tego referendum złożyli w Urzędzie Gminy wniosek o przeprowadzenie referendum, w którym zaproponowali pytanie: "Gmina S. powinna Twoim zdaniem należeć do powiatu: 1/ z. 2/ b.". Uczestniczący w referendum mieli postawić znak "x" w kratce przy powiecie, który wybrali. Do wniosku tego dołączono 35 kart zawierających dane osobowe i podpisy 1.332 osób popierających wniosek o przeprowadzenie referendum.
Rada Miejska w S. uchwałą z dnia 15 maja 1998 r. powołała komisję do sprawdzenia, czy wniosek o przeprowadzenie referendum gminnego odpowiada przepisom ustaw o samorządzie terytorialnym i o referendum gminnym. Komisja ta odbyła trzy posiedzenia, a na ostatnim z nich, w dniu 1 czerwca 1998 r., zaproponowała odrzucenie wniosku o przeprowadzenie referendum, gdyż nie odpowiada on przepisom ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /art. 4 ust. 1/ i ustawy z dnia 11 października 1991 r. o referendum gminnym /art. 13 ust. 1 w związku z art. 1 ust. 1 oraz art. 10 ust. 2/. W uzasadnieniu swego stanowiska komisja stwierdziła, że w referendum gminnym mogą być rozstrzygane sprawy będące w kompetencji gminy. Tymczasem granice przyszłych powiatów zostaną określone w rozporządzeniu Rady Ministrów. Tak więc przeprowadzenie referendum w tej sprawie prowadziłoby do rozstrzygnięć sprzecznych z prawem. Komisja zauważyła, że na ogólną liczbę 1.400 podpisów /nie zaś 1 332, jak podano we wniosku/ 231 podpisów nie spełnia warunków określonych w art. 10 ust. 2 ustawy o referendum gminnym. Z kolei na ogólną liczbę 35 kart tylko na 3 nie odnotowano żadnych uwag; na pozostałych liczba uwag wynosiła od 3 do 23. Ponadto komisja stwierdziła, że jest bardzo dużo podobnych do siebie podpisów popierających wniosek, co oznaczałoby, iż zostały złożone przez tę samą osobę.