Wyrok NSA z dnia 5 września 1996 r., sygn. I SA/Wr 211/96

Suma pieniędzy uzyskana od spadkobiercy z tytułu zachowku podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tylko w wypadku powołania, zapisu i darowizny zachowek będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

oddala skargę.

UZASADNIENIE

W wyniku ugody zawartej w dniu 29 czerwca 1994 r. przed Sądem Rejonowym w W. Jan Ż. otrzymał od spadkobiercy testamentowego Wacławy Ż. tytułem zachowku kwotę 85.000.000 zł. Koszty sądowe strony poniosły po połowie.

W dniu 4 maja 1995 r. Jan i Luiza małżonkowie Ż. złożyli w Urzędzie Skarbowym w W. zeznanie o wspólnych dochodach uzyskanych w 1994 r., uzyskując łączne dochody w wysokości 104.671.079 zł, odliczenia z tytułu zakupu obligacji od Skarbu Państwa w wysokości 16.000.000 zł, odliczenia wydatków mieszkaniowych w wysokości 13.620.000 zł, a następnie obliczyli należny podatek dochodowy w wysokości 13.338.000 zł. Nadpłata wynikająca z zeznania wyniosła 6.162.452 zł, ponieważ płatnicy pobrali w trakcie roku podatkowego zaliczki w wysokości 19.500.452 zł. Po dokonaniu weryfikacji zeznania podatkowego Urząd Skarbowy decyzją z 28 lipca 1995 r. ustalił wysokość zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1994 r. małżonkom Ż. w kwocie 31.186.000 zł /do zapłaty pozostało 17.848.000 zł przed denominacją/. Przy ustalaniu podstawy opodatkowania dochód podatników wynikający z zeznania zwiększono o nie ujęty w zeznaniu dochód z tytułu zachowku w wysokości 85.000.000 zł, bez uwzględnienia kosztów uzyskania zachowku. W odwołaniu od decyzji organu I instancji Jan Ż, wniósł o jej uchylenie, ponieważ zachowek podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i kwota tego podatku w wysokości 191,30 zł została wpłacona przekazem bankowym do Urzędu Skarbowego w dniu 21 stycznia 1995 r. Podatnik zarzucił również niezgodne z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nieuwzględnienie kosztów uzyskania zachowku, bowiem na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 4 tej ustawy obligatoryjnie przysługują 20 procent koszty uzyskania przychodu. W dniu 9 października 1995 r. skarżący złożył oświadczenie dotyczące faktycznie poniesionych kosztów uzyskania zachowku, przedkładając: wezwania na rozprawy sądowe, dowód wpłaty w lipcu 1993 r., w Sądzie Rejonowym, kwoty 600.000 zł, tytułem zaliczki w związku z powołaniem biegłego oraz zaświadczenie pełnomocnika podatnika z dnia 5 października 1995 r., potwierdzające dojazd na rozprawy samochodem mocodawcy oraz otrzymanie honorarium w łącznej kwocie 10.000.000 zł. Decyzją z dnia 8 grudnia 1995 r. Izba Skarbowa uchyliła zaskarżoną decyzję w części i obniżyła podstawę obliczenia podatku z kwoty 160.050.000 zł do kwoty 143.640.000 zł, natomiast należny podatek dochodowy z kwoty 31.186.000 zł do kwoty 27.740.000 zł /przed denominacją/.