Wyrok NSA z dnia 23 sierpnia 1996 r., sygn. III SA 886/95

Nieskorzystanie przez organ administracji z możliwości wszczęcia z urzędu postępowania o wznowienie postępowania zakończonego wynikiem kontroli nie podlega zaskarżeniu do sądu administracyjnego.

W takich przypadkach nie służy też skarga na bezczynność organu /art. 216 Kpa/.

UZASADNIENIE

Inspektor Kontroli Skarbowej z UKS w K. w wyniku kontroli z dnia 12 maja 1992 r. ustalił J.P. prowadzącemu sprzedaż paliw płynnych podatek dochodowy za 1991 r. w kwocie (...) przy pominięciu na podstawie art. 169 par. 1 Kpa prowadzonej przez podatnika dokumentacji księgowej. Żądanie skierowania sprawy na drogę postępowania w sprawach zobowiązań podatkowych nie było wnoszone. J.P. natomiast pismem z dnia 18 stycznia 1995 r. zwrócił się z wnioskiem o wznowienie postępowania zakończonego wynikiem kontroli z dnia 12 maja 1992 r. ustalającego zobowiązania podatkowe za 1991 r., a to na podstawie art. 150 i art. 145 par. 1 pkt 5 Kpa i wydanie nowej decyzji wymiarowej. W piśmie tym J.P. wniósł także o rozważenie możliwości zastosowania w jego przypadku, z urzędu możliwości przewidzianych w art. 155 i art. 156 par. 1 pkt 2 i 7 Kpa, a to w związku z treścią wyroku Sądu Rejonowego w K., który w wyroku z dnia 6 maja 1994 r. uznał, iż J.P. naraził Skarb Państwa na uszczuplenie należności w podatku dochodowym z 1991 r. (...), a nie, jak mu zarzucano, w kwocie ponad (...). Zdaniem wnioskodawcy w toku postępowania sądowego wyszły na jaw istotne dla sprawy prawidłowego ustalenia zobowiązania podatkowego za 1991 r. nowe okoliczności faktyczne i nowe dowody, które nie były znane Inspektorowi KS w dacie wydania wyniku kontroli. Okoliczności te, zdaniem wnioskodawcy, dają podstawę do zastosowania, na wniosek bądź z urzędu przepisów art. 145 par. 1 pkt 5 Kpa bądź też art. 155 Kpa albo art. 156 par. 1 Kpa, gdyż nie może być rozbieżności co do wielkości uszczuplenia należności Skarbu Państwa z tytułu podatku dochodowego za 1991 r. Zdaniem wnioskodawcy za zmianą wyniku kontroli przemawia też zarówno interes strony, jak i interes społeczny. Wniosek w części dotyczącej zmiany /uchylenia/ bądź też stwierdzenia nieważności wyniku kontroli z 12 maja 1992 r. został załatwiony postanowieniem Generalnego Inspektora KS z 9 maja 1995 r., w którym powołując się na art. 177 Kpa w zw. z art. 30 i art. 31 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej /Dz.U. nr 100 poz. 442 ze zm./ żądanie pozostawiono bez rozpoznania jako wniesione po upływie roku od daty doręczenia i wyniku kontroli. W uzasadnieniu postanowienia podano, że "nie stwierdza się istnienia podstawy do wszczęcia z urzędu postępowania we wskazanych przez kontrolowanego trybach" oraz że postanowienie to jest ostateczne i że nie przysługuje skarga do NSA. Jeżeli zaś chodzi o wniosek o wznowienie postępowania zakończonego wynikiem kontroli, to inspektor, który wydał wynik kontroli decyzją z dnia 13 lutego 1995 r., wydaną na podstawie art. 145 par. 1 Kpa, art. 147, art. 149-150 Kpa w zw. z art. 30 ust. 1 UKS odmówił wznowienia postępowania, gdyż wniosek o wznowienie został wniesiony z uchybieniem terminu, o którym mowa w art. 148 par. 1 Kpa. Ponadto podano, że przyjęcie przez Sąd Rejonowy odmiennej - znacznie niższej wysokości uszczuplenia w podatku dochodowym za 1991 r. nie stanowi przesłanki wymienionej w art. 145 par. 1 pkt 5 Kpa tj. nowych okoliczności sprawy. W odwołaniu od tej decyzji J.P. ponowił argumentację zawartą we wniosku z dnia 18 stycznia 1995 r. Dodatkowo odwołujący zwrócił uwagę na możliwość wznowienia postępowania z urzędu - wtedy organ nie jest związany miesięcznym terminem z art. 148 par. 1 Kpa - oraz podniósł, że przesłanką odpowiedzialności z art. 94 par. 1 i 2 UKS jest ustalenie narażenia Skarbu Państwa na uszczuplenie podatku w postępowaniu w sprawach zobowiązań podatkowych. Z tych względów Sąd badał wysokość uszczuplenia podatkowego przy pomocy biegłych sądowych - technologa i księgowego. Generalny Inspektor KS decyzją z dnia 12 kwietnia 1995 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję z przyczyn w niej podanych. W skardze na tę decyzję wniesionej do NSA zarzucono rażące naruszenie prawa, a w szczególności art. 7, art. 8 i art. 147 Kpa oraz wniesiono o jej uchylenie. W uzasadnieniu zarzucono, iż w zaskarżonej decyzji nie ustosunkowano się do wniosku strony o wznowienie postępowania z urzędu oraz że nie podjęcie tego rodzaju decyzji, przy istnieniu przesłanek do wznowienia powoduje, że wydane w sprawie decyzje naruszają art. 7-8 i art. 147 Kpa w zw. z art. 145 par. 1 pkt 5 Kpa. W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej oddalenie. W uzasadnieniu zaś podano, że przyjęcie przez Sąd Rejonowy odmiennej, znacznie niższej, wysokości uszczuplenia w podatku dochodowym za 1991 r. nie stanowi przesłanki wymienionej w art. 145 par. 1 pkt 5 Kpa, gdyż wyrok Sądu i opinie biegłych sądowych nie istniały w dniu wydania wyniku kontroli, nie mogą zatem stanowić nowych dowodów w rozumieniu powołanego przepisu; natomiast innych okoliczności skutkujących wznowienie postępowania z urzędu strona nie podniosła.