Wyrok NSA z dnia 31 marca 1995 r., sygn. SA/Wr 1971/94

1. Artykuł 40 ust. 3 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./ ogranicza ewentualną odpowiedzialność osoby trzeciej za zobowiązania podatkowe podatnika od zaległości z tytułu podatków i nie pozwala obciążać jej odsetkami za zwłokę w ich zapłaceniu.

2. Artykuł 42 ust. 1 ustawy o zobowiązaniach podatkowych pozwala orzec o odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe podatnika tylko w stosunku do takiego członka rodziny, nie będącego jego małżonkiem, który stale współdziałał z podatnikiem w wykonywaniu przez niego działalności zarobkowej i czerpał korzyści z tej działalności.

3. Jeżeli zobowiązanie podatkowe, którego dotyczy odpowiedzialność osoby trzeciej, powstało bez wydania decyzji ustalającej jego wysokość, bowiem obowiązek wykonania zobowiązania podatkowego wynikał wprost z ustawy i wiązał się z zaistnieniem określonych w niej okoliczności, to przed orzekaniem o odpowiedzialności osoby trzeciej konieczne było wydanie decyzji deklaratoryjnej w trybie art. 5 ust. 3 ustawy o zobowiązaniach podatkowych.

UZASADNIENIE

Urząd Skarbowy w J. G. decyzją z dnia 6 stycznia 1994 r., powołując się na art. 42 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych, ustanowił małżeństwo Jerzego i Elżbietę R. odpowiedzialnymi za zobowiązania w podatkach obrotowym i dochodowym za lata 1990, 1991, 1992 i 1993 córki Agnieszki R. w łącznej kwocie 460.500.200 zł wraz z odsetkami za zwłokę liczonymi od dat, wskazanych osobno dla dwudziestu jeden kwot zaległych podatków, poczynając od dnia 7 października 1992 r. W uzasadnieniu stwierdzono, że zgodnie z powołanym przepisem członek rodziny podatnika odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem za jego zaległości podatkowe należne za okres, w którym stale współdziałał z podatnikiem w wykonywaniu działalności zarobkowej, z której został on opodatkowany i czerpał korzyści z tej działalności. Agnieszka R. zgłosiła w 1990 r. obowiązek podatkowy w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej w postaci rozlewni wód gazowanych i piwa, ustanawiając jednocześnie swego ojca Jerzego R. pełnomocnikiem. Do chwili obecnej ojciec zobowiązanej reprezentuje interesy córki w zakresie prowadzonej przez nią działalności, jednocześnie czerpiąc z niej korzyści materialne, m.in. w celu spłacenia w Banku Spółdzielczym kredytu na kupno urządzeń i maszyn do rozlewni piwa.