Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2023-10-31
Wersja aktualna od 2023-10-31
obowiązujący
OBWIESZCZENIE
MINISTRA ROZWOJU I TECHNOLOGII1)
z dnia 10 października 2023 r.
w sprawie włączenia kwalifikacji rynkowej "Montowanie turbin wiatrowych (WTG - Wind Turbine Generator)" do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji
Na podstawie art. 25 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226 oraz z 2023 r. poz. 2005) ogłasza się w załączniku do niniejszego obwieszczenia informacje o włączeniu kwalifikacji rynkowej "Montowanie turbin wiatrowych (WTG - Wind Turbine Generator)" do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji.
Minister Rozwoju i Technologii: W. Buda
|
1) Minister Rozwoju i Technologii kieruje działem administracji rządowej - gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 kwietnia 2022 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rozwoju i Technologii (Dz. U. poz. 838).
Załącznik do obwieszczenia Ministra Rozwoju i Technologii
z dnia 10 października 2023 r. (M.P. poz. 1188)
INFORMACJE O WŁĄCZENIU KWALIFIKACJI RYNKOWEJ "MONTOWANIE TURBIN WIATROWYCH (WTG - WIND TURBINE GENERATOR)" DO ZINTEGROWANEGO SYSTEMU KWALIFIKACJI
1.Nazwa kwalifikacji rynkowej
Montowanie turbin wiatrowych (WTG - Wind Turbine Generator) |
2. Nazwa dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej
Certyfikat |
3. Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej
Bezterminowo |
4. Poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji przypisany do kwalifikacji rynkowej
3 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji |
5. Efekty uczenia się wymagane dla kwalifikacji rynkowej
Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się Osoba posiadająca kwalifikację rynkową "Montowanie turbin wiatrowych (WTG - Wind Turbine Generator)" jest przygotowana do wykonywania prac montażowych konstrukcji turbiny wiatrowej, tj. łączenia poszczególnych jej komponentów: sekcji wieży, gondoli, piasty i łopat turbiny oraz montażu elementów wyposażenia wewnętrznego. Przygotowuje stanowisko pracy, sprawdza kompletność oraz stan techniczny dostarczonych komponentów oraz osprzętu instalacyjnego i akcesoriów (zawiesi, śrub itp.) potrzebnych do wykonywanego zadania na danym etapie montażu. Stosuje zasady prawidłowego przygotowania poszczególnych komponentów do podniesienia, osadzenia i montażu, używa właściwych komend do komunikacji z dźwigowym w zakresie podczepiania oraz unoszenia i osadzania komponentów turbiny. Wykonuje montaż konstrukcji turbin wiatrowych, stosując się do wytycznych zawartych w instrukcji producenta. Dobiera odpowiednie narzędzia i urządzenia służące do montażu oraz przynależne im akcesoria, stosuje się do dokumentacji technicznej w zakresie ich użytkowania i serwisowania. Zapewnia odpowiednie źródło energii zintegrowanej z urządzeniem lub zewnętrznej, poprzez podłączenie odpowiedniego medium (elektrycznego, hydraulicznego, sprężonego powietrza). Przestrzega ogólnych zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i ergonomii na stanowisku pracy. Dobiera środki ochrony indywidualnej i zbiorowej do rodzaju wykonywanych prac, do rodzaju narzędzi stosowanych do montażu konstrukcji turbiny wiatrowej oraz do warunków pracy. Jest świadoma zagrożeń występujących na placu budowy turbin wiatrowych i dba o bezpieczeństwo swoje oraz innych. Współpracuje z pozostałymi członkami zespołu montażowego. Przestrzega podziału zadań i odpowiedzialności w zespole. Zadania zawodowe wykonuje pod nadzorem, w częściowo zmiennych i nieprzewidywalnych warunkach. |
Zestaw 1 | |
Rodzaje i budowa elektrowni wiatrowych oraz turbin wiatrowych | |
Poszczególne efekty uczenia się | Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia |
Omawia budowę elektrowni wiatrowej | - wskazuje i nazywa poszczególne elementy różnych typów elektrowni wiatrowych, - omawia podstawowe zasady działania elektrowni wiatrowej. |
Omawia rodzaje turbin wiatrowych | - wymienia rodzaje turbin wiatrowych, - omawia budowę i zasadę działania turbin wiatrowych. |
Zestaw 2 | |
Bezpieczeństwo i higiena pracy podczas montażu turbin wiatrowych | |
Poszczególne efekty uczenia się | Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia |
Charakteryzuje i dobiera środki techniczne, ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych | - rozróżnia środki ochrony indywidualnej i zbiorowej, - omawia funkcję poszczególnych środków ochrony indywidualnej wykorzystywanych w trakcie montażu wieży wiatrowej (uprząż, systemy wyhamowujące upadek, elementy ochrony indywidualnej - maseczki, przyłbice, filtry, kaski, ubrania itp.), - wskazuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej do rodzaju wykonywanych prac montażowych i warunków pracy. |
Omawia zasady bezpiecznego przebywania i pracy na placu budowy (platformie instalacyjnej) zgodnie z Planem Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia (BIOZ) oraz Instrukcją Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR) | - omawia ryzyka i zagrożenia oraz zasady bezpiecznej pracy w różnych i zmiennych warunkach i na różnych typach placów budowy - platform instalacyjnych, - omawia zasady bezpiecznej pracy obowiązujące podczas pracy na placu budowy. |
Omawia sposób przygotowania i zabezpieczenia miejsca montażu zgodnie z wytycznymi Instrukcji Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR), w tym oceny ryzyka (risk assessment) | - wymienia możliwe zagrożenia na podstawie matrycy oceny ryzyka (risk assessment), - weryfikuje stan techniczny narzędzia lub urządzenia oraz omawia sposób postępowania z narzędziami niesprawnymi, - omawia sposób przygotowania i zabezpieczenia miejsca montażu stosownie do oceny ryzyka (risk assessment), - omawia konsekwencje niewłaściwego wykonywania czynności montażowych. |
Współpracuje w zespole w celu zapewnienia bezpieczeństwa własnego i zespołu podczas montażu | - charakteryzuje podział ról, zadań i odpowiedzialności w zespole, - posługuje się znakami werbalnymi i niewerbalnymi zgodnie z przyjętym standardem komunikacji branżowej i dobrymi praktykami, - kontroluje jakość wykonanej pracy własnej i pozostałych członków zespołu, - omawia zagrożenia związane z wykonaniem zadania z należytą starannością dla siebie i członków zespołu. |
Zestaw 3 | |
Obsługiwanie narzędzi stosowanych podczas montażu turbin wiatrowych | |
Poszczególne efekty uczenia się | Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia |
Charakteryzuje i stosuje narzędzia używane do dokręcania i napinania śrub podczas montażu połączeń stykowych konstrukcji turbiny wiatrowej | - omawia poszczególne rodzaje narzędzi (np. klucze dynamometryczne: hydrauliczne, elektryczne, klucze udarowe i inne elektro- i hydronarzędzia przeznaczone do prac montażowych), - prezentuje regulację hydraulicznych narzędzi dynamometrycznych i napinających, - prezentuje regulację kluczy udarowych, - prezentuje regulację elektrycznych narzędzi dynamometrycznych i napinających, - omawia budowę pompy hydraulicznej oraz sposób jej działania, - podłącza pompę do instalacji hydraulicznej przy użyciu odpowiednich narzędzi i odpowietrza system, - prezentuje bezpieczny sposób podłączenia poszczególnych narzędzi do odpowiedniej instalacji zasilającej, w tym instalacji elektrycznej i hydraulicznej, - używa mierników (np. suwmiarki, szczelinomierza, czujników, mierników cyfrowych). |
Obsługuje narzędzia i urządzenia, w tym hydrauliczne, elektryczne stosowane podczas montażu turbiny wiatrowej | - dobiera narzędzie lub urządzenie do wykonania czynności montażowej na podstawie Instrukcji Bezpiecznego Wykonywania Robót (IBWR), - konfiguruje narzędzie lub zestaw narzędzi lub urządzenia do pracy zgodnie z instrukcją montażową, - sprawdza prawidłowe działanie narzędzia lub urządzenia, - wykonuje czynności konserwacyjne po zakończeniu pracy z narzędziem lub urządzeniem zgodnie z instrukcją jego obsługi, - zabezpiecza skompletowane narzędzia i osprzęt do transportu na stanowisko montażu konstrukcji turbiny wiatrowej. |
Zestaw 4 | |
Przygotowanie komponentów turbiny wiatrowej i osprzętu do jej montażu | |
Poszczególne efekty uczenia się | Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia |
Omawia sposób przygotowania i sprawdzenia komponentów konstrukcji turbiny wiatrowej i osprzętu przed montażem | - omawia sposób sprawdzenia kompletności i stanu technicznego dostarczonych komponentów turbin wiatrowych i osprzętu instalacyjnego, - wymienia możliwe rodzaje uszkodzeń komponentów turbiny wiatrowej i osprzętu instalacyjnego powstałych podczas transportu lub składowania, - omawia sposób postępowania w przypadku zidentyfikowania usterki komponentów turbiny wiatrowej i osprzętu instalacyjnego, - omawia sposoby zabezpieczenia i przechowywania komponentów przed warunkami atmosferycznymi (np. wieża, generator, śruby, łopaty). |
Zestaw 5 | |
Wykonywanie czynności montażowych głównych komponentów turbiny wiatrowej | |
Poszczególne efekty uczenia się | Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia |
Posługuje się różnymi rodzajami zawiesi na podstawie instrukcji montażu | - omawia rodzaje zawiesi (np. łańcuchowe, wężowe, linowe, pasowe) i przykładowe sposoby ich zastosowania, - omawia zasady współpracy zespołu montażowego z operatorem dźwigu, - sprawdza kompletność i stan techniczny osprzętu (trawersów, zawiesi) przed ich użyciem, - montuje zawiesia do podnoszonego obiektu, - demonstruje sposób połączenia zawiesi z dźwigiem, - omawia zagrożenia związane z nieprawidłowym montażem lub użyciem zawiesi, - dokonuje przeglądu zawiesi. |
Wykonuje połączenia śrubowe komponentów turbiny wiatrowej | - wykonuje połączenia śrubowe turbiny wiatrowej poprzez właściwe napięcie śrub (streczowanie) z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi zgodnie ze specyfikacją techniczną producenta, - wykonuje połączenia śrubowe turbiny wiatrowej poprzez właściwe dokręcenie śrub z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi zgodnie ze specyfikacją techniczną producenta, - omawia zagrożenia i skutki związane z nieprawidłowym wykonaniem połączenia śrubowego turbiny wiatrowej. |
Omawia rodzaje zadań i czynności wykonywanych podczas pionowania i podnoszenia sekcji wieży turbiny wiatrowej (liftingowania) | - omawia zasady bezpiecznego podnoszenia sekcji wieży turbiny wiatrowej oraz rodzaj i kolejność wykonywanych czynności podczas podnoszenia i pionowania wieży, - wskazuje i omawia rodzaje wsporników, ram transportowych i blokad oraz sposób ich usuwania, - omawia połączenia trawersy lub zawiesi z podnoszonym obiektem zgodnie z instrukcją montażu, - komunikuje się z operatorami dźwigów z wykorzystaniem komend werbalnych w łączności radiowej i z użyciem sygnałów niewerbalnych, - omawia procedurę wyhaczania trawersów i zwolnienia żurawia pomocniczego zgodnie z instrukcją montażu. |
Omawia procedurę osadzenia sekcji wieży turbiny wiatrowej | - omawia sposób przygotowania miejsca osadzenia sekcji wieży turbiny wiatrowej zgodnie z instrukcją montażu, - omawia rolę i zadania operatora dźwigu oraz członków zespołu montażowego podczas osadzania sekcji wieży turbiny wiatrowej. |
Montuje ciągi komunikacyjne i elementy zabezpieczające zgodnie z instrukcją montażu | - montuje drabiny, w tym odczytuje wartości momentów obrotowych, na jakie należy skręcać elementy drabiny, - montuje poręcze, - montuje schody, - sprawdza jakość wykonanego przez siebie montażu ciągów komunikacyjnych i elementów zabezpieczających. |
Omawia sposób montażu gondoli zgodnie z instrukcją montażu | - omawia przygotowanie gondoli do prac dźwigowych zgodnie ze specyfikacją producenta, - omawia sposób przygotowania trawersu, zawiesi do podnoszenia gondoli, - omawia sposób podczepienia zawiesi, trawersu do gondoli, - omawia sposób bezpiecznego demontażu ram transportowych, - omawia sposób osiągnięcia bezpiecznej pozycji do podniesienia gondoli przy pomocy żurawia, - omawia operację bezpiecznego podnoszenia i osadzenia gondoli na wieży turbiny wiatrowej, - omawia finalne skręcenia gondoli zgodnie ze specyfikacją producenta. |
Omawia sposoby montażu piasty (hub) zgodnie z instrukcją montażu | - omawia sposób przygotowania piasty do montażu, - omawia sposób przygotowania trawersu, zawiesi do podnoszenia piasty, - omawia sposób montażu i rolę lin pomocniczych podczas podnoszenia piasty, - omawia sposób wyhaczenia ramy transportowej, - omawia sposób podnoszenia i ustawienia piasty w prawidłowej pozycji do montażu, - omawia sposób połączenia piasty z gondolą za pomocą połączeń śrubowych zgodnie z instrukcją i wymogami producenta, - omawia procedurę zwolnienia dźwigu z operatorem dźwigu po operacji montażu piasty. |
Omawia procedurę montażu łopat turbiny wiatrowej zgodnie z instrukcją montażu | - omawia sposób weryfikacji maksymalnych prędkości wiatru przy montażu łopat, - omawia sposób przygotowania gondoli oraz piasty do montażu łopat, - omawia sposób przygotowania łopat do montażu, - omawia przygotowanie trawersu lub innego zawiesia do podnoszenia w celu kontrolowanego podniesienia i montażu łopat, - omawia sposób demontażu ram transportowych łopat turbiny wiatrowej, - omawia sposób montowania lin pomocniczych, - omawia zasady unoszenia i pozycjonowania łopaty względem pozycji wieży turbiny wiatrowej, - dobiera klucze do połączenia łopaty z piastą, - ustawia parametry kluczy, - omawia procedurę wyhaczenia trawersu i zwolnienia dźwigu. |
Zestaw 6 | |
Instalacja okablowania w turbinie wiatrowej | |
Poszczególne efekty uczenia się | Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia |
Charakteryzuje zagrożenia i zabezpieczenia związane z okablowaniem turbiny wiatrowej zgodnie z instrukcją montażu | - omawia zagrożenia związane z instalacją okablowania wewnątrz wieży, - omawia zastosowanie blokad typu "lock out - tag out" oraz tablic ostrzegawczych. |
Omawia sposób postępowania podczas prowadzenia i zakańczania kabli zgodnie z instrukcją montażu | - omawia przeznaczenie i zastosowanie typów kabli, w tym energetycznych, zasilania (LV-HV), sterujących i światłowodowych, - omawia sposób mocowania kabli w zależności od ich przeznaczenia, - omawia sposób postępowania podczas prowadzenia i zakańczania kabli światłowodowych, - omawia sposób montażu kabli ekranowanych, - omawia zasady zachowania odległości między typami i grupami kabli, - omawia sposób wykorzystania dławnic kablowych. |
Odczytuje i stosuje oznaczenia elektryczne zgodnie z instrukcją montażu | - wskazuje komponenty obwodu elektrycznego, posługując się jego schematem, - wykonuje znakowanie kabli zgodnie z otrzymaną dokumentacją, - doprowadza kable do skrzynki rozdzielczej, postępując zgodnie ze schematami instalacji. |
Montuje kable do złączy zgodnie z instrukcją montażu | - montuje końcówki kablowe na szynie zbiorczej z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi zgodnie z instrukcją montażu, - montuje kabel w zaciskach i zaciskach śrubowych z wykorzystaniem odpowiednich narzędzi zgodnie ze schematem, - montuje dławnice kablowe. |
6. Wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację
1. Metody Do weryfikacji efektów uczenia się stosuje się następujące metody: - analiza dowodów i deklaracji, - obserwacja w warunkach symulowanych (symulacja) lub rzeczywistych, uzupełniona wywiadem swobodnym (rozmową z komisją), - wywiad swobodny lub ustrukturyzowany. Powyższe metody mogą być uzupełnione innymi metodami walidacji. 2. Zasoby kadrowe W skład komisji walidacyjnej wchodzi co najmniej 2 asesorów. W celu weryfikacji efektów uczenia się określonych w kwalifikacji rynkowej każdy członek komisji zna zasady przeprowadzania walidacji i stosowane metody. Członek komisji walidacyjnej spełnia przynajmniej jedno z poniższych kryteriów: - posiada udokumentowane doświadczenie w montażu turbin wiatrowych na lądzie lub morzu (łączny czas przepracowany przy realizacji projektów na farmach wiatrowych minimum 24 miesiące), - posiada udokumentowane co najmniej 100 godzin prowadzenia zajęć dydaktycznych na kursach, szkoleniach z zakresu tematyki niniejszej kwalifikacji rynkowej, w tym kursach Global Wind Organisation (GWO) lub na poziomie szkół kształcących w zawodach związanych ze specyfiką kwalifikacji rynkowej. Warunkiem jest, aby oba te kryteria były spełnione łącznie przez skład komisji walidacyjnej. W części praktycznej walidacji zapewnia się obecność asystenta/asystentów, którzy organizują zaplecze techniczne do przeprowadzenia walidacji, towarzyszą w razie potrzeby osobom przystępującym do walidacji przy manipulacji cięższymi elementami oraz posiadają stosowne uprawnienia elektryczne itp. Asystentem jest osoba, która posiada doświadczenie i uprawnienia do obsługi sprzętu wykorzystywanego podczas walidacji. Co najmniej jeden z członków komisji walidacyjnej lub asystent techniczny posiada ukończony kurs pierwszej pomocy przedmedycznej według standardów Global Wind Organisation (GWO). 3. Sposób organizacji walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne Niniejsza kwalifikacja rynkowa "Montowanie turbin wiatrowych (WTG - Wind Turbine Generator)" zawiera pięć zestawów obowiązkowych. Instytucja certyfikująca zobowiązana jest umożliwić kandydatom przystępującym do walidacji potwierdzenie wszystkich zestawów efektów uczenia się. Weryfikacja efektów uczenia się dla kwalifikacji rynkowej "Montowanie turbin wiatrowych (WTG - Wind Turbine Generator)" składa się z dwóch części: 1) analizy dowodów przedstawionych przez osobę zainteresowaną uzyskaniem kwalifikacji rynkowej "Montowanie turbin wiatrowych (WTG - Wind Turbine Generator)"; 2) części praktycznej połączonej z częścią teoretyczną; w części praktycznej walidacja przeprowadzana jest w zespołach co najmniej dwuosobowych z uwagi na konieczność potwierdzenia efektów uczenia się związanych ze współpracą w zespole. |
Instytucja certyfikująca zapewnia warunki do przeprowadzenia walidacji, tj. odpowiednio przygotowane i wyposażone stanowiska umożliwiające przeprowadzenie walidacji. Instytucja certyfikująca zapewnia odpowiednie warunki techniczne oraz standardy bezpieczeństwa podczas weryfikacji efektów uczenia się. Do przeprowadzenia walidacji instytucja certyfikująca zapewnia: 1) środki ochrony indywidualnej i zbiorowej: - uprząż, - maseczki ochronne, - filtry, - kask, - ochronną odzież roboczą, - obuwie robocze, - rękawice ochronne, - ocieplacz, - słuchawki ochronne, - okulary ochronne, - przyłbice, - gogle ochronne; 2) stanowisko do weryfikacji umiejętności związanych z instalacją okablowania wyposażone w: - gniazda, - wkrętaki, - opaski termokurczliwe, - zaciski, - zaciski śrubowe, - dławiki kablowe, - koryta kablowe (m.in. szyny zbiorcze miedziane z otworami do łączenia kabli z końcówkami kablowymi), - klucze sześciokątne (imbusowe), - zestaw narzędzi do cięcia, zdejmowania izolacji i zaciskania małych kabli (mniejszych niż 6 mm2), - zestaw narzędzi do cięcia i zdejmowania izolacji z kabli głównych (przewody masywne i rdzeniowe, większe niż 35 mm2), - zestaw narzędzi do zaciskania przewodów większych niż 35 mm2 (elektryczne lub elektrohydrauliczne), - szafy elektryczne z szynami w standardzie DIN (Deutsches Institut für Normung) do montażu zacisków (zaciskowe, śrubowe), - zestaw do zakładania blokad bezpieczeństwa; 3) certyfikowane narzędzia do wykonywania prac montażowych wraz z instrukcjami ich obsługi, w tym klucze dynamometryczne, hydrauliczne, pneumatyczne, elektryczne udarowe; 4) stanowisko montażowe wyposażone odpowiednio do symulacji wykonywania połączeń śrubowych; 5) imadło; 6) wirnikową pompę olejową wraz z odpowiednimi narzędziami i stanowiskiem do jej demontażu i montażu; mierniki: suwmiarkę, szczelinomierz, czujniki, mierniki cyfrowe; 7) instrukcje techniczne (manuale) dotyczące wykonania poszczególnych zadań praktycznych; 8) gondolę lub jej zamiennik w postaci makiety lub symulatora gondoli; 9) różne typy zawiesi oraz elementy łączące, w tym szekle, złączki, karabińczyki, haki potrzebne do podnoszenia obiektów; 10) obiekty do podnoszenia o różnej wielkości i wadze; 11) zdjęcia, schematy, filmy, modele niezbędne do zadań praktycznych (np. rysunki i schematy ilustrujące prawidłowe połączenia trawersu z gondolą, zdjęcia blokad transportowych); 12) sprzęt łączności radiowej; 13) drabiny, schody i poręcze; 14) wzór dokumentu oceny ryzyka (risk assessment); 15) materiały biurowe. |
Instytucja certyfikująca zapewnia kandydatom procedurę odwoławczą, w ramach której osoby uczestniczące w procesie walidacji mają możliwość odwołania się od decyzji komisji walidacyjnej w sytuacjach, których dotyczy to: - spełnienia wymogów formalnych, - przebiegu walidacji, - wyniku walidacji. 4. Etapy identyfikowania i dokumentowania Część lub całość walidacji może być przeprowadzona metodą analizy dowodów i deklaracji. Dopuszczalne dowody to: - zaświadczenie ukończenia branżowego kursu akredytowanego lub kwalifikacyjnego, - dokument potwierdzający pozytywny wynik zewnętrznej walidacji przeprowadzonej zgodnie z przyjętymi dla walidacji zasadami. Z samego dokumentu musi wynikać, jakie i w jakim zakresie przewidziane dla tej kwalifikacji rynkowej efekty uczenia się zostały potwierdzone. W przypadku braku potwierdzenia któregoś z wymaganych efektów uczenia się kandydat zostaje poddany walidacji. |
7. Warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji
Ważne świadectwo zdrowia dopuszczające do pracy na wysokościach; ukończone 18 lat |
8. Termin dokonywania przeglądu kwalifikacji rynkowej
Nie rzadziej niż raz na 10 lat |