Załącznik do obwieszczenia Ministra Klimatu i Środowiska
z dnia 30 listopada 2021 r. (poz. 1188)

SZCZEGÓŁOWY WYKAZ PRZEDSIĘWZIĘĆ SŁUŻĄCYCH POPRAWIE EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ

1. Przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej w zakresie izolacji instalacji przemysłowych:

1) modernizacja i wymiana izolacji termicznej rurociągów ciepłowniczych, pieców oraz ciągów technologicznych w obiektach (np. izolacja rurociągów, zbiorników, kotłów, kanałów spalin, turbin, urządzeń oczyszczających gazy wlotowe, armatury przemysłowej, wymienników ciepła lub pieców grzewczych oraz odtwarzanie wymurówki, wymiana materiałów ogniotrwałych lub warstw izolacyjnych w piecach);

2) izolacja termiczna systemów transportu mediów technologicznych w obrębie procesu przemysłowego, w tym urządzeń transportowych, przygotowania półproduktów i produktów oraz sieci ciepłowniczych, wodnych i gazowych.

2. Przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej w zakresie przebudowy lub remontu budynku wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, w tym przedsięwzięcia termomodernizacyjne i remontowe w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków (Dz. U. z 2021 r. poz. 554, z późn. zm.):

1) docieplenie ścian, stropów, podłóg na gruncie, fundamentów, stropodachów lub dachów;

2) modernizacja lub wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, świetlików, bram wjazdowych lub zmiana powierzchni przeszkleń w przegrodach zewnętrznych budynków;

3) montaż urządzeń zacieniających okna;

4) modernizacja systemu ogrzewania lub systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej (np. izolacja cieplna, równoważenie hydrauliczne, zastosowanie wysokosprawnych źródeł ciepła wraz z automatyką lub zmniejszenie strat ciepła związanych z jego akumulacją, regulacją oraz wykorzystywaniem);

5) likwidacja liniowych i punktowych mostków cieplnych;

6) modernizacja systemu wentylacji polegająca na:

a) montażu układu odzysku ciepła (rekuperacji),

b) zastosowaniu gruntowych wymienników ciepła,

c) izolacji kanałów nawiewnych i wywiewnych transportujących powietrze wentylacyjne,

d) montażu systemów optymalizujących strumień objętości oraz parametry jakościowe powietrza wentylacyjnego doprowadzanego do pomieszczeń w zależności od potrzeb użytkownika;

7) modernizacja systemu klimatyzacji przez dostosowanie tego systemu do potrzeb użytkowych budynku (np. dostosowanie strumienia powietrza do rzeczywistego obciążenia, zastosowanie układów z bezpośrednim odparowaniem, opartych o indywidualne klimatyzatory lub zastosowanie alternatywnych metod chłodzenia);

8) modernizacja lub wymiana dźwigów wraz z ich napędami i oświetleniem;

9) instalacja urządzeń pomiarowo-kontrolnych, teletransmisyjnych oraz automatyki w ramach wdrażania systemów zarządzania energią;

10) przebudowa lub remont budynku użyteczności publicznej na podstawie umowy o poprawę efektywności energetycznej.

3. Przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej w zakresie modernizacji lub wymiany:

1) oświetlenia wewnętrznego (np. oświetlenia pomieszczeń w budynkach użyteczności publicznej, mieszkalnych lub biurowych oraz oświetlenia budynków i hal przemysłowych, magazynowych lub handlowych) lub oświetlenia zewnętrznego (np. oświetlenia tuneli, placów, składowisk, ulic, dróg, parków, oświetlenia dekoracyjnego, oświetlenia stacji paliw lub sygnalizacji świetlnej), w tym:

a) wymiana źródeł światła na energooszczędne,

b) wymiana opraw oświetleniowych wraz z osprzętem na energooszczędne,

c) wdrażanie inteligentnych systemów sterowania oświetleniem o regulowanych parametrach w zależności od potrzeb użytkowych i warunków zewnętrznych,

d) stosowanie energooszczędnych systemów zasilania;

2) urządzeń i instalacji wykorzystywanych w procesach przemysłowych, telekomunikacyjnych lub informatycznych oraz w procesach energetycznych, z wyjątkiem procesów energetycznych prowadzonych w instalacjach spalania paliw objętych systemem handlu uprawnieniami do emisji, w których są prowadzone działania wskazane w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2021 r. poz. 332, z późn. zm.), polegające na:

a) modernizacji lub wymianie urządzeń energetycznych i technologicznych wraz z instalacjami (np. urządzeń i instalacji sprężonego powietrza lub wytwarzania próżni, kotłów, pomp, pompoturbin, turbin napędzających sprężarki procesowe i pompy, dmuchaw, wtryskarek, pras, myjek, wentylatorów, mieszadeł, agregatów chłodniczych lub młynów),

b) modernizacji lub wymianie silników, napędów i układów sterowania lub zastosowaniu falowników przy napędach o zmiennym zapotrzebowaniu mocy,

c) modernizacji lub wymianie urządzeń służących do transportowania produktów i półproduktów w ramach procesu technologicznego (np. wózków widłowych, wozideł technologicznych lub dźwigów towarowych),

d) modernizacji lub wymianie rurociągów, zbiorników, kanałów spalin, kominów lub urządzeń służących do uzdatniania wody,

e) modernizacji lub wymianie wyposażenia narzędziowego,

f) stosowaniu systemów pomiarowych, monitorujących i sterujących w ramach wdrażania systemów zarządzania energią,

g) optymalizacji ciągów transportowych paliw (stałych, ciekłych, gazowych) lub mediów (np. woda, para, sprężone powietrze, obiegi próżni, powietrze wentylacyjne, spaliny lub gazy procesowe) oraz ciągów transportowych kopalin i linii produkcyjnych,

h) modernizacji lub wymianie urządzeń i instalacji służących wytwarzaniu energii elektrycznej, ciepła lub chłodu, w tym:

- układów rozładunku, przygotowania i transportu paliwa (np. układów nawęglania, odparowania gazu lub redukcji ciśnienia gazów),

- układów doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin (np. wentylatorów),

- układów chłodzenia (np. układów pompowych, skraplaczy lub chłodni kominowych),

- układów odprowadzenia i transportu odpadów paleniskowych (np. układów odżużlania),

- układów redukcji emisji (np. odpylania, odsiarczania oraz odazotowania spalin),

- transformatorów, silników elektrycznych i falowników,

- wymienników ciepła lub stacji redukcyjno-schładzających pary,

- układów uzdatniania wody (np. zmiana parametrów fizykochemicznych lub odgazowywanie),

- układów uzdatniania, produkcji oraz dystrybucji sprężonego powietrza (np. montaż sprężarek ze zmienną prędkością obrotową, montaż osuszaczy powietrza o niskim zapotrzebowaniu energii do procesu regeneracji, montaż sterowników nadrzędnych sterujących pracą urządzeń, stosowanie rozwiązań minimalizujących czas pracy sprężarek na biegu jałowym, optymalizacja ciśnienia w instalacji, montaż układów odzysku ciepła z procesu sprężania lub montaż zbiorników buforowych),

- układów przygotowania paliwa rozpałkowego (np. mazut lub olej lekki),

- układów sterowania, automatyki, pomiarowych, zabezpieczających lub sygnalizacyjnych,

- układów pompowych i pomp (np. stosowanie pomp o płynnej regulacji obrotów, montaż pomp o wyższej sprawności lub stosowanie metod regulacji zwiększających efektywność energetyczną układu),

- układów odwodnień oraz powrotu kondensatu instalacji parowych,

i) modernizacji lub wymianie urządzeń i instalacji wykorzystywanych w górnictwie, w tym:

- układów urabiania złoża oraz transportu i zwałowania urobku,

- układów odwodnień,

- układów magazynowania, składowania, przeróbki urobku, sortowania oraz wzbogacania kopalin,

- układów oczyszczania wód kopalnianych i ścieków,

- układów zaopatrzenia w powietrze wentylacyjne,

- układów odmetanowania,

j) modernizacji lub wymianie urządzeń telekomunikacyjnych (np. moduły radiowe, moduły systemowe lub moduły transmisyjne),

k) modernizacji lub wymianie urządzeń informatycznych (np. komputery lub serwery);

3) urządzeń i instalacji potrzeb własnych wykorzystywanych w procesach energetycznych prowadzonych w instalacjach spalania paliw objętych systemem handlu uprawnieniami do emisji, w których są prowadzone działania wskazane w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, w tym:

a) układów rozładunku, przygotowania i transportu paliwa (np. układów nawęglania, odparowania gazu lub redukcji ciśnienia gazów),

b) układów doprowadzenia powietrza i odprowadzenia spalin (np. wentylatorów),

c) układów chłodzenia (np. układów pompowych, skraplaczy lub chłodni kominowych),

d) układów odprowadzenia i transportu odpadów paleniskowych (np. układów odżużlania),

e) układów redukcji emisji (np. odpylania, odsiarczania oraz odazotowania spalin),

f) transformatorów, silników elektrycznych, napędów i układów sterowania oraz falowników,

g) wymienników ciepła lub stacji redukcyjno-schładzających pary,

h) układów uzdatniania wody (np. zmiana parametrów fizykochemicznych lub odgazowywanie),

i) układów uzdatniania, produkcji oraz dystrybucji sprężonego powietrza (np. montaż sprężarek ze zmienną prędkością obrotową, montaż osuszaczy powietrza o niskim zapotrzebowaniu energii do procesu regeneracji, montaż sterowników nadrzędnych sterujących pracą urządzeń, stosowanie rozwiązań minimalizujących czas pracy sprężarek na biegu jałowym, optymalizacja ciśnienia w instalacji, montaż układów odzysku ciepła z procesu sprężania lub montaż zbiorników buforowych),

j) układów przygotowania paliwa rozpałkowego (np. mazut lub olej lekki),

k) układów sterowania, automatyki, pomiarowych, zabezpieczających lub sygnalizacyjnych,

l) układów pompowych i pomp (np. stosowanie pomp o płynnej regulacji obrotów, montaż pomp o wyższej sprawności lub stosowanie metod regulacji zwiększających efektywność energetyczną układu),

m) układów odwodnień oraz powrotu kondensatu instalacji parowych;

4) lokalnych sieci ciepłowniczych i lokalnych źródeł ciepła w rozumieniu art. 2 pkt 6 i 7 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków, polegające na:

a) wymianie lub modernizacji grupowych i indywidualnych węzłów cieplnych z zastosowaniem urządzeń i technologii o wyższej efektywności energetycznej (np. izolacje, napędy, armatura oraz wymienniki),

b) modernizacji systemów zasilanych z grupowych węzłów cieplnych poprzez przebudowę tych systemów na węzły indywidualne,

c) instalacji lub modernizacji systemów automatyki i monitoringu pracy węzłów i sieci ciepłowniczych,

d) wymianie lub modernizacji lokalnych układów chłodniczych i klimatyzacyjnych,

e) zastosowaniu układów kogeneracyjnych w lokalnych źródłach ciepła,

f) modernizacji lokalnych źródeł ciepła (np. kotłowni lub ciepłowni osiedlowych),

g) modernizacji odwodnień oraz powrotu kondensatu instalacji parowych;

5) urządzeń przeznaczonych do użytku domowego (np. pralki, suszarki, zmywarki do naczyń, chłodziarki, kuchenki lub piekarniki);

6) pojazdów służących do transportu drogowego lub kolejowego, w tym:

a) wymiana opon na opony o niższym oporze toczenia,

b) montaż systemu kontroli ciśnienia w oponach (TPMS),

c) montaż systemu umożliwiającego monitorowanie oraz analizę efektywności stylu jazdy kierowcy,

d) modernizacja pojazdu z silnikiem spalinowym związana z wymianą silnika spalinowego na silnik elektryczny,

e) modernizacja pojazdu z silnikiem spalinowym napędzanym olejem napędowym lub benzyną na silnik napędzany LNG/CNG,

f) montaż systemu odzysku energii z hamowania,

g) montaż liczników energii w pojazdach trakcyjnych w ramach systemu zarządzania energią,

h) wymiana pojazdów na nowe pojazdy elektryczne,

i) wymiana pojazdów na nowe pojazdy z napędem hybrydowym,

j) wymiana pojazdów na nowe pojazdy napędzane wodorem,

k) wymiana pojazdów na nowe pojazdy napędzane LNG/CNG.

4. Przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej w zakresie odzyskiwania energii, w tym odzyskiwania energii w procesach przemysłowych, w tym przez instalację lub modernizację:

1) układów odzyskiwania ciepła z urządzeń i procesów przemysłowych lub energetycznych i wykorzystanie go do celów użytkowych lub w procesie technologicznym;

2) systemu "freecoolingu" - procesu wykorzystania chłodu zawartego w powietrzu o niskiej temperaturze na zewnątrz budynku do schłodzenia powietrza wewnątrz budynku lub w instalacji;

3) turbin i układów wytwarzania energii, wykorzystujących energię rozprężania lub redukcji ciśnienia gazów, par lub cieczy;

4) układów przetwarzania ciepła odzyskiwanego z procesów przemysłowych lub energetycznych na energię elektryczną;

5) układów przetwarzania gazów spalinowych i odpadowych z procesów przemysłowych lub energetycznych (np. gazu koksowniczego, wielkopiecowego lub konwertorowego) na energię elektryczną lub ciepło lub na paliwa energetyczne.

5. Przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej w zakresie ograniczeń strat:

1) związanych z poborem energii biernej przez różnego rodzaju odbiorniki energii elektrycznej, w tym poprzez zastosowanie lokalnych i centralnych układów do kompensacji mocy biernej (np. baterie kondensatorów, dławiki oraz maszynowe i elektroniczne układy kompensacyjne);

2) sieciowych związanych z przesyłaniem lub dystrybucją energii elektrycznej lub gazu ziemnego, w tym również w wewnętrznych systemach dystrybucji energii elektrycznej zasilających instalacje wykorzystywane w procesach przemysłowych (np. elektrolizy lub elektrorafinacji);

3) na transformacji, w tym przez:

a) zastosowanie układów kompensacyjnych w stanach niskiego obciążenia i pracy jałowej,

b) wymianę transformatorów na jednostki charakteryzujące się wyższą efektywnością energetyczną (sprawnością) lub dostosowane do zapotrzebowania na moc;

4) w sieciach ciepłowniczych, w tym przez:

a) modernizację i przebudowę sieci ciepłowniczej przez:

- zmianę technologii wykonania tych sieci (magistrali, sieci rozdzielczych lub przyłączy do budynków),

- zmianę trasy przebiegu rurociągów w celu zmniejszenia ich długości lub likwidacji zbędnych odcinków,

- zmianę średnicy rurociągów w celu poprawy wymagań hydraulicznych,

- usunięcie nieszczelności i przyczyn ich powstawania,

- budowę układów pompowo-mieszających ograniczających temperaturę zasilania w wydzielonych obszarach sieci ciepłowniczej w celu obniżenia strat ciepła na przesyle,

b) poprawę izolacji cieplnej rurociągów wraz z ich wyposażeniem w armaturę (np. wymiana rurociągów ciepłowniczych na rurociągi preizolowane),

c) zmianę parametrów pracy sieci ciepłowniczej lub sposobu regulacji tej sieci,

d) modernizację systemu ciepłowniczego przez:

- przebudowę systemu zasilanego z grupowych węzłów cieplnych na system zasilany z węzłów indywidualnych,

- wymianę lub modernizację grupowych i indywidualnych węzłów cieplnych z zastosowaniem urządzeń i technologii o wyższej efektywności energetycznej,

e) wprowadzenie lub rozbudowę systemu monitoringu i sterowania pracą sieci ciepłowniczej;

5) związanych z systemami zasilania urządzeń telekomunikacyjnych lub informatycznych, w tym przez:

a) modernizację lub wymianę systemów zasilania (np. prostowników, zasilaczy lub baterii),

b) wdrażanie systemów monitorujących i optymalizujących moc oraz zużycie energii elektrycznej urządzeń (np. wyłączających nieaktywne urządzenia, wyłączających lub ograniczających niektóre funkcjonalności lub zmieniających konfigurację urządzeń);

6) związanych z magazynowaniem i przeładunkiem paliw ciekłych, w tym przez:

a) zastosowanie instalacji i urządzeń służących do odzyskiwania par produktów naftowych,

b) modernizację zbiorników przez:

- zabezpieczenie zbiorników naziemnych służących do magazynowania paliw ciekłych powłokami ochronnymi o zdolności odbijania promieniowania cieplnego,

- stosowanie izolacji termicznej zbiornika,

- modernizację dachu zbiornika,

- nakrycie kopułą zbiornika z zewnętrznym dachem pływającym,

- zastosowanie lub wymianę uszczelnienia zewnętrznego dachu pływającego,

c) zastosowanie systemów chłodzenia zbiorników, takich jak:

- pompy służące do pompowania wody na dachy zbiorników,

- cyrkulacja medium chłodzącego w przeponie lub wężownicy zbiornika.

6. Przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej w zakresie, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2021 r. poz. 2166), polegające na:

1) zastąpieniu niskoefektywnych energetycznie źródeł ciepła wykorzystujących paliwa (stałe, ciekłe, gazowe) lub energię elektryczną źródłami charakteryzującymi się wyższą efektywnością energetyczną, w tym z wykorzystaniem ciepła z sieci ciepłowniczej wytworzonego w instalacji odnawialnego źródła energii, wykorzystującej ciepło wytworzone w wysokosprawnej kogeneracji lub ciepło odpadowe z instalacji przemysłowych;

2) zastąpieniu niskoefektywnych energetycznie sposobów przygotowania ciepłej wody użytkowej sposobami charakteryzującymi się wyższą efektywnością energetyczną, w tym z wykorzystaniem ciepła z sieci ciepłowniczej wytworzonego w instalacji odnawialnego źródła energii, w wysokosprawnej kogeneracji lub będącego ciepłem odpadowym z instalacji przemysłowych;

3) budowie przyłącza do sieci ciepłowniczej oraz zakupie albo modernizacji węzła cieplnego w celu zastąpienia ciepła z niskoefektywnych energetycznie źródeł ciepła ciepłem z sieci ciepłowniczej wytworzonym w instalacji odnawialnego źródła energii, w wysokosprawnej kogeneracji lub będącym ciepłem odpadowym z instalacji przemysłowych;

4) modernizacji instalacji wytwarzania chłodu z wykorzystaniem ciepła wytworzonego w instalacjach odnawialnego źródła energii, w wysokosprawnej kogeneracji lub ciepłem odpadowym z instalacji przemysłowych.