Artykuł 1

Cel Porozumienia

Celem niniejszego Porozumienia jest ustanowienie zasad współpracy odnośnie przeprowadzania wojskowych lotów treningowych, ćwiczeń, wykonywania transportu lotniczego oraz realizacji zadań związanych z Zintegrowanym Systemem Obrony Powietrznej i Przeciwrakietowej Organizacji Traktatu Północno-Atlantyckiego (NATO - AMD), zwanego dalej 'NATINAMDS'.

Artykuł 2

Definicje terminów

1. Dla celów niniejszego Porozumienia, terminy "statek powietrzny", "wypadek lotniczy", "zdarzenie lotnicze", "służby ruchu lotniczego", "kontrola ruchu lotniczego", "stan zagrożenia", posiadają to samo znaczenie, jak określono w Aneksie 11 - "Służby ruchu lotniczego", do Konwencji Chicagowskiej.

2. Dla celów niniejszego Porozumienia, terminy:

a) "Zarządzanie Przestrzenią Powietrzną" (Airspace Management - ASM) - oznacza planowanie maksymalnego wykorzystanie przestrzeni powietrznej przez dynamiczne czasowe zarządzanie, a także segregację przestrzeni powietrznej dla różnych użytkowników przestrzeni powietrznej w odpowiednim przedziale czasowym,

b) "Służba Ruchu Lotniczego" (Air Traffic Services - ATS) - oznacza odpowiednio Służbę Informacji Powietrznej, Służbę Alarmową, Służbę Doradczą Ruchu Lotniczego, Służbę Kontroli Ruchu Lotniczego (Służbę Kontroli Obszaru, Służbę Kontroli Zbliżania lub Służbę Kontroli Lotniska),

c) "Organ Służby Ruchu Lotniczego" (Air Traffic Service Unit - ATSU) - oznacza Organ Kontroli Ruchu Lotniczego, Ośrodek Informacji Powietrznej lub Biuro Odpraw Załóg,

d) "Cross Border Area" (CBA) - oznacza rejon lotów po obu stronach granicy Państw Stron, ustanowiony na potrzeby lotów treningowych i wojskowych ćwiczeń lotniczych,

e) "Wojskowy statek powietrzny" - oznacza statek powietrzny używany przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej lub Sił Zbrojne Republiki Czeskiej,

f) "Wojskowy ruch lotniczy" - oznacza ruch lotniczy wojskowych statków powietrznych w przestrzeni powietrznej lub na terytoriach Państw Stron, obejmujących w szczególności NATINAMDS, szkolenie lotnicze, wojskowe ćwiczenia w przestrzeni powietrznej i wojskowy transport powietrzny,

g) "rejon prowadzenia szkolenia lotniczego" - oznacza obszar geograficzny specjalnie zdefiniowany w czasie i przestrzeni dla prowadzenia szkolenia jednostek wojskowych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej lub Jednostek Wojskowych Sił Zbrojnych Republiki Czeskiej,

h) "Woj skowy transport powietrzny" - oznacza transport personelu i/lub materiałów przez wojskowy statek powietrzny.

Artykuł 3

Ograny właściwe

Dla celów niniejszego Porozumienia, organami właściwymi będą:

a) w imieniu Rządu Rzeczypospolitej Polskiej - Minister Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej,

b) w imieniu Rządu Republiki Czeskiej - Ministerstwo Obrony Republiki Czeskiej.

Artykuł 4

Obszary współpracy

Strony współpracują w szczególności w następujących dziedzinach:

a) lotów wojskowych statków powietrznych Strony wykonanych w przestrzeni powietrznej Państwa drugiej Strony,

b) zadań związanych z ochroną przestrzeni powietrznej w ramach NATINAMDS w ramach obowiązujących standardowych procedur NATO i związanych z nimi realnymi ćwiczeniami,

c) wzajemnego wykorzystania wyznaczonych lotnisk wojskowych,

d) wzajemnego korzystania z wojskowych stref treningowych i obiektów szkoleniowych do celów szkoleniowych i ćwiczeń Sił Zbrojnych Państw Stron,

e) wojskowego transportu lotniczego,

f) wspólnego korzystania z CBA.

Artykuł 5

Uprawnienie dla wojskowego ruchu lotniczego

1. Wojskowe statki powietrzne Strony mogą wejść w przestrzeń powietrzną Państwa drugiej Strony na podstawie zezwolenia dyplomatycznego wydanego zgodnie z prawem krajowym i przepisami Państwa drugiej Strony.

2. Loty wojskowych statków powietrznych w przestrzeni powietrznej Państwa drugiej Strony będą wykonywane zgodnie z umowami międzynarodowymi, które obowiązują oba Państwa, oraz zgodnie z prawem krajowym i przepisami Państwa drugiej Strony.

3. Organizator ubiegający się o zezwolenie na wykonywanie lotu wojskowego statku powietrznego nad terytorium Państwa drugiej Strony jest zobowiązany do złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia dyplomatycznego do właściwego organu tej Strony, dotrzymując wskazanych terminów i sposobu składania wniosku określonego przez organ krajowy uprawniony do wydania zezwolenia.

4. Plan lotu wojskowego statku powietrznego wykonującego lot nad terytorium Państwa drugiej Strony będzie zgodny z wydanym zezwoleniem dyplomatycznym.

5. Postanowienia od ustępu 1 do ustępu 4 niniejszego Artykułu nie będą stosowane do lotów wojskowych statków powietrznych, które podlegają przepisom umów międzynarodowych, wiążących Strony lub przepisom prawa krajowego Stron dotyczącym wykonywania zadań związanych z ochroną przestrzeni powietrznej Państw Stron lub wykonywania takich zadań podczas wojskowych lotów treningowych. Postanowienia będą realizowane zgodnie ze Standardowymi Procedurami Operacyjnymi opracowanymi przez odpowiednie władze wojskowe.

6. W przestrzeni powietrznej Państwa drugiej Strony zabrania się wykonywania lotów przez wojskowe uzbrojone statki powietrzne (zwłaszcza z pociskami, bombami, amunicją) lub przez wojskowe statki powietrzne wyposażone w urządzenia, które umożliwiają im przeprowadzenie operacji rozpoznawania i prowadzenia walki elektronicznej.

7. Postanowienia ustępu 6 niniejszego Artykułu nie mają zastosowania do następujących przypadków:

a) lotów wykonywanych przez wojskowe statki powietrzne w zakresie zadań związanych z NATINAMDS i ćwiczeń w wykonywaniu takich zadań,

b) lotów wykonywanych przez wojskowe statki powietrzne związanych z działaniami bojowymi z użyciem własnego sprzętu i uzbrojenia w CBA oraz wojskowych stref treningowych drugiej Strony,

c) lotów rozpoznawczych prowadzonych przez wojskowe statki powietrzne wyposażone w urządzenia rozpoznawcze, wykonywanych na podstawie innych umów międzynarodowych wiążących Państwa Strony,

d) w stanie zagrożenia, o którym mowa w Artykule 7.

Artykuł 6

Służby Ruchu Lotniczego i Zarządzanie Przestrzenią Powietrzną

1. Strony zapewnią Służby Ruchu Lotniczego (ATS) oraz Zarządzanie Przestrzenią Powietrzną (ASM) zgodnie z prawem krajowym i przepisami Państw Stron.

2. Strony, poprzez organy właściwe sprecyzują zasady planowania, aktywacji i dezaktywacji rejonu CBA oraz określą przepisy wykonywania lotów wojskowych oraz usługi służb ruchu lotniczego w CBA.

3. W procesie kształtowania CBA, Strony będą przestrzegać procedur określonych w Rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2150/2005 oraz w prawie krajowym i przepisach Państw Stron.

4. Przed ustanowieniem CBA, organy właściwe zawrą odpowiednie porozumienie, w sprawie ustanowienia CBA mając na uwadze ustęp 3 niniejszego artykułu. Wykorzystanie operacyjne CBA nastąpi zgodnie ze Standardowymi Procedurami Operacyjnymi opracowanymi przez odpowiednie władze wojskowe.

Artykuł 7

Stan zagrożenia

1. W przypadku zaistnienia stanu zagrożenia, Strony postępują zgodnie z prawem krajowym i przepisami Państwa tej Strony, na terytorium której takie zdarzenie nastąpiło, a także zgodnie z odpowiednimi przepisami międzynarodowymi.

2. Strony niezwłocznie informują się o wszelkich stanach zagrożenia.

Artykuł 8

Badanie i wyjaśnianie wypadków lotniczych i poważnych zdarzeń lotniczych

Badanie i wyjaśnienie wypadków lotniczych i poważnych zdarzeń lotniczych prowadzone są wspólnie przez organy właściwe Stron zgodnie z przepisami zawartymi w standardowych dokumentach NATO o wypadkach lotniczych i zdarzeniach lotniczych.

Artykuł 9

Wymiana informacji

1. Strony, na wniosek, wzajemnie wymieniają informacje o:

a) lotniskach,

b) klasyfikacji obecnego podziału przestrzeni powietrznej,

c) pomocach nawigacyjnych,

d) warunkach atmosferycznych, ze szczególnym uwzględnieniem występowania niebezpiecznych zjawisk meteorologicznych,

e) zdarzeniach związanych z bezpieczeństwem lotów.

2. W celu zapewnienia "zgodności" (autentyczności/dokładności) informacji topograficznych, Strony dostarczą sobie nawzajem odpowiednie mapy zgodnie z "Porozumieniem o współpracy w dziedzinie topografii i geodezji".

3. Wszystkie informacje niejawne, wytwarzane lub wymieniane między Stronami, w ramach wykonywania niniejszego Porozumienia będą używane, przechowywane, przetwarzane i chronione zgodnie z postanowieniami "Umowy o ochronie informacji niejawnych".

Artykuł 10

Dokumentacja

1. Przez co najmniej 30 dni Strony dokumentują i przechowują dane o wykonywanych lotach wojskowych statków powietrznych zgodnie z przepisami niniejszego Porozumienia w formie pisemnej, audio, elektronicznej lub innej.

2. Na prośbę jednej ze Stron druga Strona przekazuje dokumentację określoną w ustępie 1 niniejszego Artykułu.

Artykuł 11

Wojskowy transport powietrzny

1. Strony informują się wzajemnie o dostępnych środkach transportu powietrznego gotowych do przewozu osób i materiałów. Jeśli jedna ze Stron zamierza wykorzystać dostępne środki transportu drugiej Strony, składa pisemny wniosek o wojskowy transport powietrzny. Wniosek taki zawiera informacje określające: cel lotu, wymagane lotniska startu i lądowania, datę i godzinę lotu, liczbę przewożonych osób oraz rodzaj i ilość przewożonego materiału.

2. Wniosek o wojskowy transport powietrzny jest przekazywany do:

a) Dowódcy Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,

b) Szefa Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych Republiki Czeskiej.

3. Strona, która otrzyma wniosek o wojskowy transport powietrzny informuje niezwłocznie drugą Stronę o tym, czy i w jakim stopniu może zapewnić wnioskowany wojskowy transport powietrzny.

Artykuł 12

Ćwiczenia wojskowe, treningowe loty wojskowe oraz wykorzystanie wojskowych stref treningowych i wyposażenia

1. W celu wspólnego wykonywania zadań szkoleniowych przez Siły Powietrzne Rzeczypospolitej Polskiej i Siły Powietrzne Republiki Czeskiej, Strony wzajemnie zezwalają sobie na korzystanie z wojskowych stref treningowych i obiektów w celu przeprowadzania lotów wojskowych i ćwiczeń wojskowych, włącznie ze strzelaniem bojowym, zgodnie z obowiązującym prawem krajowym i przepisami Państw Stron.

2. Wojskowe loty treningowe i ćwiczenia, w tym loty szkoleniowe NATINAMDS w przestrzeniach powietrznych Państw Stron, są przeprowadzane zgodnie ze Standardowymi Procedurami Operacyjnymi opracowanymi przez właściwe władze wojskowe.

Artykuł 13

Porozumienie finansowe

1. Zgodnie z dokumentami księgowymi organy właściwe Stron wzajemnie rozliczają się za świadczone usługi i materialne wsparcie przewidziane w niniejszym Porozumieniem.

2. Koszty związane z wojskowym transportem powietrznym (wymienione w Artykule 11) obejmują w szczególności opłaty za użytkowanie lotnisk, służbę żeglugi powietrznej i poniesionych wydatków na zapewnienie operacji statku powietrznego oraz zabezpieczenie pokładowego (np. koszty zużytego paliwa), a także koszty zabezpieczenia przewidzianego dla załogi lotniczej (np. posiłki, wynagrodzenie, zakwaterowanie). Jeśli personel i ładunek obydwu Stron jest przewożony jednocześnie przez ten sam wojskowy transport powietrzny, koszty realizacji takiego transportu są płacone przez organy właściwe Stron proporcjonalnie, w zależności od ilości personelu oraz przesyłanych materiałów każdej Strony.

3. Kwoty, należne za paliwo, olej i smary oraz inny używany materiał, powinny być opłacane przez organy właściwe Stron zgodnie z faktycznie poniesionymi kosztami, w oparciu o odpowiednie przepisy NATO SOFA. Zwolnienie podatkowe, przyznane w artykule XI NATO SOFA, jest realizowane zgodnie z prawem krajowym Państw Stron,

4. Usługi żeglugi powietrznej udostępniane przez cywilnych organizatorów żeglugi powietrznej i usługi cywilnych portów lotniczych są opłacane zgodnie z warunkami obowiązującymi w tych instytucjach oraz zgodnie z prawem Unii Europejskiej, prawem międzynarodowym i prawem krajowym Państw Stron.

Artykuł 14

Roszczenia

1. Szkody, których dotyczy NATO SOFA oraz wynikające z nich roszczenia finansowe, które powstały w związku z zastosowaniem niniejszego Porozumienia, zostaną rozliczone zgodnie z odpowiednimi przepisami NATO SOFA.

2. Szkody, do których nie można odnieść przepisów NATO SOFA i wynikające z nich roszczenia finansowe powstałe w związku ze stosowaniem niniejszego Porozumienia, będą rozstrzygane zgodnie z prawem krajowym Państwa Strony, na którego terytorium poniesiono szkody.

Artykuł 15

Rozstrzyganie sporów

W przypadku zaistnienia sporu między Stronami dotyczącego interpretacji lub sposobu stosowania niniejszego Porozumienia, Strony dążą do rozstrzygnięcia sporu wyłącznie za pośrednictwem negocjacji lub konsultacji.

Artykuł 16

Wymiana doświadczeń

Strony regularnie spotykają się w celu wymienienia doświadczeń wynikających ze stosowania niniejszego Porozumienia w celu systematycznego wzmacniania wzajemnej współpracy. Posiedzenia odbywają się przemiennie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Czeskiej.

Artykuł 17

Postanowienia końcowe

1. Niniejsze Porozumienie wejdzie w życie trzydziestego (30) dnia po dniu otrzymania ostatniej noty dyplomatycznej, przy pomocy której Strony informują się wzajemnie o realizacji wewnętrznych procedur prawnych niezbędnych do wejścia w życie niniejszego Porozumienia.

2. Niniejsze Porozumienie zostaje zawarte na czas nieokreślony. Każda ze Stron może wypowiedzieć niniejsze Porozumienie w drodze pisemnej. Wypowiedzenie wejdzie w życie po upływie sześciu (6) miesięcy od dnia doręczenia noty wypowiadającej drugiej Stronie.

3. Niniejsze Porozumienie może zostać zmienione w drodze pisemnej za obopólną zgodą Stron. Poprawki wejdą w życie zgodnie z ustępem 1 niniejszego Artykułu.

4. Szczegóły dotyczące współpracy między Stronami w ramach niniejszego Porozumienia będą regulowane w uzgodnieniach wykonawczych lub dokumentach wykonawczych zawartych między organami właściwymi. Te uzgodnienia wykonawcze nie stanowią integralnej części niniejszego Porozumienia.

5. W dniu wejścia w życie niniejszego Porozumienia, traci moc Protokół między Ministerstwem Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej a Ministerstwem Obrony Republiki Czeskiej o współpracy w zakresie zabezpieczenia ruchu lotniczego i wymiany informacji o lotach statków powietrznych w rejonie granicy państwowej między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeską, podpisany we Wrocławiu dnia 28 maja 1997 roku.

Podpisano w Warszawie dnia 28 sierpnia 2019 w dwóch oryginalnych egzemplarzach, każdy w językach polskim, czeskim i angielskim, przy czym wszystkie teksty są jednakowo autentyczne. W przypadku jakiejkolwiek rozbieżności w interpretacji niniejszego Porozumienia, tekst w języku angielskim uważany będzie za rozstrzygający.

Wersja w języku czeskim

Wersja w języku angielskim