1. Nazwa kwalifikacji rynkowej

Obsługa procesów księgowych

2. Nazwa dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej

Certyfikat

3. Okres ważności dokumentu potwierdzającego nadanie kwalifikacji rynkowej i warunki jego przedłużenia

Certyfikat jest ważny 5 lat od daty jego wystawienia.

Warunkiem przedłużenia certyfikatu jest złożenie:

- oświadczenia o uczestniczeniu w zajęciach edukacyjnych dotyczących zagadnień opisanych w kwalifikacji (łącznie co najmniej 40 godzin zegarowych w okresie 5 lat od daty wystawienia certyfikatu albo jego przedłużenia) lub oświadczenia o wykonywaniu pracy zarobkowej, w której jest wykorzystywana kwalifikacja (przez okres 30 miesięcy w okresie 5 lat od daty wystawienia certyfikatu albo jego przedłużenia) lub oświadczenia o pracy dydaktycznej w zakresie uzyskanej kwalifikacji (w wymiarze 24 godzin lekcyjnych w okresie 5 lat od daty wystawienia certyfikatu albo jego przedłużenia); powyższe okresy mogą podlegać, w ujęciu procentowym proporcjonalnym do wskazanego okresu, sumowaniu; oświadczenia mogą być wyrywkowo weryfikowane poprzez przedstawienie odpowiednich dokumentów;

- wniosku o przedłużenie ważności certyfikatu nie później niż w okresie 3 miesięcy przed dniem zakończenia jego ważności.

4. Poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji przypisany do kwalifikacji rynkowej

4 poziom Polskiej Ramy Kwalifikacji

5. Efekty uczenia się wymagane dla kwalifikacji rynkowej

Syntetyczna charakterystyka efektów uczenia się

Osoba posiadająca kwalifikację rynkową "Obsługa procesów księgowych" jest przygotowana do wykonywania zadań dotyczących samodzielnego dokumentowania i ewidencjonowania powszechnie występujących operacji gospodarczych w zakresie: aktywów pieniężnych, rozrachunków, rzeczowych aktywów obrotowych, rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych do działalności operacyjnej, aktywów i zobowiązań finansowych, rezerw, kapitałów własnych, rozliczeń międzyokresowych, przychodów i kosztów podstawowej działalności operacyjnej (w różnych wariantach ewidencyjnych), pozostałych przychodów i kosztów, przychodów i kosztów finansowych, ustalania i podziału wyniku finansowego. Do powszechnie występujących operacji nie zalicza się operacji o dużej złożoności (np. inwestycje rzeczowe i finansowe, leasing, kontrakty długoterminowe, odroczony podatek dochodowy, aporty). Weryfikuje własne i obce dowody księgowe. Ewidencjonuje operacje gospodarcze w księgach rachunkowych oraz wykonuje czynności prowadzące do zamknięcia ksiąg rachunkowych. Rozlicza i ewidencjonuje koszty, kalkuluje koszt wytworzenia produktu. Wycenia aktywa i pasywa (w podstawowym zakresie z pominięciem metod ekonometrycznych), przyporządkowuje salda kont bilansowych do odpowiednich pozycji bilansu, a obroty kont wynikowych do właściwych pozycji w rachunku zysków i strat. Jest przygotowywana do sporządzania sprawozdania finansowego w zakresie bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej dla jednostek, innych niż banki, zakłady ubezpieczeń oraz zakłady reasekuracji, a także organizacji pozarządowych działających w oparciu o przepisy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie obejmującego bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową. Omawia dane ujawniane w informacji dodatkowej. Jest także gotowa do identyfikowania skutków zdarzeń gospodarczych w zakresie podatku od towarów i usług oraz podatku dochodowego związanego z działalnością gospodarczą, w tym prowadzenia transakcji z kontrahentami zagranicznymi. Wykonując czynności opisane w efektach kształcenia, stosuje rozwiązania wynikające z przepisów o rachunkowości oraz prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego, prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Wykonuje powtarzalne czynności zawodowe w zmiennych i nie w pełni przewidywalnych warunkach. Przyjmuje odpowiedzialność za samodzielne wykonanie powierzonych zadań.

Zestaw 1. Dokumentowanie i ewidencjonowanie operacji gospodarczych powszechnie występujących (z wyłączeniem operacji o dużej złożoności np. inwestycje rzeczowe i finansowe, leasing, kontrakty długoterminowe, odroczony podatek dochodowy, aporty), z uwzględnieniem przepisów o rachunkowości, prawa podatkowego, cywilnego, pracy i ubezpieczeń społecznych

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Kwalifikuje operacje gospodarcze do ujęcia w księgach rachunkowych
i dokonuje ich ewidencji, stosując zasady (politykę) rachunkowości jednostki

- ewidencjonuje operacje gospodarcze w księgach rachunkowych, przyporządkowując je do właściwych okresów sprawozdawczych, z punktu widzenia przepisów o rachunkowości, prawa podatkowego, a także prawa pracy i ubezpieczeń społecznych;

- wskazuje sposoby korygowania błędnych zapisów w księgach rachunkowych;

- ustala i ujmuje w księgach rachunkowych podatek dochodowy;

- omawia zasady przeprowadzania inwentaryzacji i rozliczania różnic inwentaryzacyjnych;

- rozpoznaje skutki zdarzeń gospodarczych w zakresie podatku od towarów i usług;

- rozpoznaje skutki zdarzeń gospodarczych w zakresie podatku dochodowego bieżącego z działalności gospodarczej.

Weryfikuje dowody księgowe

- weryfikuje poprawność formalną i rachunkową dowodów księgowych;

- wskazuje sposoby poprawiania błędów w dowodach księgowych.

Kalkuluje koszt wytworzenia produktu

- omawia metody kalkulacji kosztów, np.: podziałową prostą, podziałową ze współczynnikami, doliczeniową;

- oblicza jednostkowy koszt wytworzenia wyrobu gotowego i produktu niezakończonego.

Wykonuje czynności związane z zamknięciem ksiąg rachunkowych

- wycenia składniki aktywów i pasywów na dzień bilansowy;

- ustala salda końcowe kont bilansowych;

- ustala obroty kont wynikowych i wynik finansowy.

Zestaw 2. Sporządzanie sprawozdania finansowego jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji, a także organizacji pozarządowych działających w oparciu o przepisy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie obejmującego bilans, rachunek zysków i strat oraz informację dodatkową

Poszczególne efekty uczenia się

Kryteria weryfikacji ich osiągnięcia

Przyporządkowuje obroty kont wynikowych do odpowiednich pozycji rachunku zysków i strat

- omawia prezentację przychodów, kosztów i podatku dochodowego bieżącego w rachunku zysków i strat;

- przypisuje obroty kont wynikowych do odpowiednich pozycji rachunku zysków i strat.

Przyporządkowuje salda kont do odpowiednich pozycji w bilansie

- omawia poszczególne pozycje bilansu;

- przypisuje salda końcowe kont bilansowych do odpowiednich pozycji bilansu.

Identyfikuje i omawia
zakres ujawnień
w informacji dodatkowej

- opisuje konstrukcję informacji dodatkowej;

- omawia ujawnienia prezentowane w informacji dodatkowej.

6. Wymagania dotyczące walidacji i podmiotów przeprowadzających walidację

Metody stosowane w walidacji

Do weryfikacji efektów uczenia się wskazanych dla kwalifikacji stosuje się następujące metody: test wiedzy lub studium przypadku. Przez test wiedzy rozumie się test jednokrotnego wyboru. Przez studium przypadku rozumie się zadanie pisemne polegające na wykonaniu obliczeń, interpretacji wyników, wskazaniu ujęcia w ewidencji itp.

Zasoby kadrowe

Instytucja certyfikująca powołuje komisję walidacyjną, która projektuje i odpowiada za proces walidacji w instytucji, w tym podejmuje decyzję kończącą walidację. Komisja walidacyjna wyznacza zespół egzaminacyjny, który odpowiada za weryfikację posiadania efektów uczenia się przez osoby przystępujące do walidacji. Członkowie zespołu egzaminacyjnego nie muszą być członkami komisji walidacyjnej.

Każdy członek komisji walidacyjnej musi posiadać udokumentowane:

- wykształcenie wyższe magisterskie;

- co najmniej pięcioletnie doświadczenie w prowadzeniu zajęć dydaktycznych lub egzaminowaniu z zakresu rachunkowości, lub co najmniej pięcioletnie doświadczenie zawodowe z zakresu rachunkowości na stanowisku kierowniczym, lub tytuł zawodowy (biegły rewident lub doradca podatkowy).

Każdy członek zespołu egzaminacyjnego musi posiadać udokumentowane:

- wykształcenie wyższe;

- co najmniej trzyletnie doświadczenie w prowadzeniu zajęć dydaktycznych lub egzaminowaniu z zakresu rachunkowości, lub co najmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe z zakresu rachunkowości na stanowisku kierowniczym, lub tytuł zawodowy (biegły rewident lub doradca podatkowy).

Sposób prowadzenia walidacji oraz warunki organizacyjne i materialne niezbędne do prawidłowego prowadzenia walidacji

Instytucja prowadząca walidację zapewnia pomieszczenie umożliwiające osobom, które przystąpiły do walidacji, samodzielną pracę.

W trakcie weryfikacji osoby przystępujące do walidacji:

- mogą wykonywać obliczenia na kalkulatorze biurowym;

- mogą korzystać z aktów prawnych bez komentarza;

- nie mogą korzystać z pomocy naukowych i materiałów dydaktycznych;

- nie mogą korzystać z urządzeń mobilnych.

Weryfikacja jest przeprowadzana w formie pisemnej w sposób zapewniający anonimowość arkuszy weryfikacyjnych kandydatów przystępujących do weryfikacji. W uzasadnionych przypadkach dopuszczalna jest inna forma weryfikacji uwzględniająca potrzeby osób niepełnosprawnych.

Instytucja certyfikująca zapewnia wsparcie osobie przystępującej do walidacji w zakresie identyfikowania posiadanych efektów uczenia się. Wsparcie w zakresie identyfikowania można prowadzić dowolnymi metodami.

Wsparcie w zakresie identyfikowania posiadanych efektów uczenia się może być zapewnione przez doradcę walidacyjnego.

Doradca walidacyjny, aby identyfikować efekty uczenia się, musi:

- rozumieć cele walidacji;

- stosować metody i narzędzia pomocne przy identyfikowaniu efektów uczenia się;

- znać efekty uczenia się oraz ścieżkę walidacji określone dla danej kwalifikacji.

Metody stosowane przez doradcę walidacyjnego mogą obejmować m.in. wywiad swobodny lub bilans kompetencji.

Instytucja certyfikująca zapewnia bezstronną i niezależną procedurę odwoławczą, w ramach której osoby uczestniczące w procesie walidacji i certyfikacji, mają możliwość odwołania się od decyzji dotyczących przebiegu walidacji, w szczególności decyzji kończącej walidację. Odwołanie jest rozpatrywane przez osoby niebiorące udziału w podejmowaniu zaskarżanych decyzji. Instytucja certyfikująca zapewnia osobom walidowanym wgląd do prac egzaminacyjnych.

7. Warunki, jakie musi spełniać osoba przystępująca do walidacji

Warunkiem przystąpienia do walidacji jest posiadanie minimum średniego wykształcenia.

8. Termin dokonywania przeglądu kwalifikacji

Nie rzadziej niż raz na 10 lat.